Mino
pawlin an nu le pa ih zumnak (trust) ngah ding an duh ṭheu.
Asinain nu le pa ih tuah dingmi a hrampi cu faate pawl zum ding hnakin
theithiam sak ding (understand) hi a si sawn. Nu le pa in an faate an theithiam
ahcun khat le khat zum awknak a suahpi thei. Cutin theithiam thei ding ahcun
thinlung thawn ngaisak (listening heart) thiam a ṭul.
Theithiamnak timi hrangah Hebru ṭong pakhat cu
“shama” ti a si. Nu pawl hi faate pawl hrangah thinlung ihsin ngaisak theitu an
si.
1. Nu cu innsang ih “thinlung” a si (The Mother is
the “Heart” of the Home).
Baibal
in innsang ih “lu” cu “pa” a si a ti. Cuvek in “nu” khal cu innsang ih
“thinlung” kan ti thei. “Lu” le “thinlung” cu innsang cangvaihnak ah a ṭulmi an siih hlawhtling zetih a feh theinak dingah
cangvaitu pawl an si. “Lu” lawngin ziangkim a cangvai thei timi ruahnak cu tuihni
ah san a man nawn lo. Tuihni ahcun kan ruahmi tinkim hi thluak sungah lawng kan
ret nawn lo ih thinlung sung khalah kan ret zo. Ziangruangah tile a thinlung
put bangtuk in a nunzia cu a si (Thuf. 23:7). Thinlung in a ṭulmi cu ‘lu’ hnenah a kuat vekin “nu” khalin a hmu mi
le a theih mi kha “pa” hnenah a sim. Cuticun a famkim le a ṭha deuhmi thuṭhencatnak
an tuahsuak thei. Mah pakhat lawngin kan tawlrel ahcun a famkim thei lo ruangah
innsang ah thuron-awk thiam ding a ṭul.
2. Nu cu zirnak hrangah “tleunak” a si (The Mother is
the “Light” of Learning).
Thinlung
thawn ngaisak thei dingah nu in a faate pawl ih an sinak, an mizia, an zir
theinak le an tuah theimi pawl theithiam in ṭhanso
pi ding a ṭul. Cumi pawl hrangah a pasal thawn a
thuron aw in a tak ih cangsuak thei dingah zuampi ding a ṭul. Faate pawl zirnak ṭha
an ngah theinak dingah nu cu tleunak a si. Baibal sungah, “Ka fapa, na pa ih
sim bangin tuah awla, na nu ih zirhmi kha ziangtik hmanah hngilh hlah aw… an lo
zirhnak cu a tleu ringring dingih, an nun simnak khan nun daanzia a lo zirh
ding,” a ti (Thuf. 6:20, 23).
3. Nu cu “zirtu-zirhtu” a si (The Mother is
a “Learner-Teacher”).
Nu
tampi cun ka faate pawl zirh dingah ka famkim lo tiah an ruat ṭheu. A hleice in an faate pawl zirsang an thlen tikah
ka zirh ban nawn lo an ti ṭheu. Nu le pa timi cu
zirhtu hnakin faate pawl thawn zirtu si sawn ding a ṭul.
Nu le pa in an theimi lengih zir dingmi a um tikah faate pawl hrangah cuih
dinhmun ih zirh theitu ding an hawlpi a ṭul. A
hleice in nu pawl cu faate pawl cutin an zir theinak dingah thapek thei
ringringtu an si. An faate pawl zirhtu si ding tum ringring loin zirtu,
zirtlangtu si ding a ṭulzia theithiam ding hi a
thupi zet.
4. Nu cu “siammi pawl khumtu” a si (The Mother is
a “Creative Recorder”).
Zirmi
vekih cohlan theinak dingah ngankhummi ca/cabu (documented) a um a ṭul. Faate pawl ih anmai’ ir-awmsuak ruahnak ṭha tete pawl hi nu cun ṭhatein
a fingkhawi sak thei. An siammi pawl hminsin in a thinlung sungah a khum sak ringring.
An ir-awmsuak ruahnak a ṭhanso theinak dingah nu
in sullam a neimi cabu, cahnah tvp. thawn thazaang a pek thei. Faate pawl ih
ruahnak, cangan thiamnak, thianhlimtein um thiamnak le a dangdang pawlah ṭha sinsin ih ṭhangso
theinak dingah nu cu bawmtu ṭhabik a si.
5. Nu cu “ṭuanvo pawl sihkhawmtu” a si (The Mother is a
“Coordinator of Responsibilities”).
Nu
in a hmaisabik a ruat ṭheumi cu “ka faate pawl
fimnak an ngahkim ih ka hnaṭuan ziangtin ka
hlawhtlin ding” timi hi a si. Faate pawl fimnak ah an nuam ih an ṭuan dingmi ṭuanvo pawl
nuam zetih an ṭuan theinak dingah zirhtu ṭhabik khal an si. An hnaṭuanmi
tete ihsin faate pawl nuam zetih an ṭuan thei
dingin a zirh thei. Thuṭhimnak ah: lungawinak
(an rawl ei dingmi pawl zoh in a tawlreltu hnenah lawm ding); felfainak (thilri
pawl thianghlim tein tuah, ret tvp.) le pawlkomnak (an thilri hmanmi pawl a
retnak ah ṭhatein retsal) timi pawl in zirh-awk
a theih. Nu fim pawl cun faate pawl kilkhawi cawmdawl in an pitlin theinak
dingah an nunnak ziangkim an thap thluh.
Thunetnak.
A
tlunih kan tarlangmi thu 5 pawl hi nu felfai cun an tuah thluhmi a si. Himi
pawl an tuah tikah duhdawtnak thawn an tuah ih a innsang ah Pathian thu thawn a
khat ih a nom theinak dingah phunzai lo tein a ṭuan
thluh a si. Curuangah Baibal in, “Nunau fim pawl in an inn an sak; Asinain a aa
pawlin anmah kut lala in an balsiat” a ti (Thuf. 14:1).
~Rev. Dr. Hrang Hmung, D.Min., Ph.D.,
Toungphila,
Kalaymyo
May
14, 2017|Sunday|8:30am
Mother’s Day.
No comments:
Post a Comment