Saturday, February 22, 2014

ZUMTU PAWLIH TUANVO TUMPI


Baibal Caanghril:

A hmaisa bikih ka lo fial duhmi cu mi hmuahhmuah hrangah Pathian hnenah thlacam uh, dil uh, midang ai-ah thlacam uhla lungawi thu sim uh, ti a si. Daite le hnangamte ih kan um theinak dingah le Pathian ṭihzahnak thawn ziaza ṭha ih kan nun theinak dingah siangpahrang le ramsung hotu upa pawl hrangah thlacam uhla Pathian hnenah dil uh” (1 Timote 2:1-2).


Baibal siarbet: 1 Timote 2:1-8.

          Pathian fa a simi zumtu mi piangthar pawlin nitin Khristian nun ah nung in, pitling nun ih nung le á¹­hangso thei vivo ding a á¹­ul. Cun zumtu kan sinak ah á¹­uanvo tumpi kan nei. Cumi cu mai’ hrangah le midang hrangah thlacam ding hi a si. Cumi thu thawn pehpar awin Paul in Timote hmangin in simmi thu pawl cu a tanglam bangin zohin thazaang kan lak tlang ding a si.

1. Mi hmuahhmuah hrangah thlacam sak ding(v. 1)
          Paul in Timote hnenah caang khatnak sungah Pastor pakhat sinak diktak ih nung in zumtu mi hmuahhmuah hrangah thlacam dingin á¹­uanvo a pekih a forh hngai. Cumi cu nitin pelh loih tuah dingmi pawl an si:
(a)     Pathian thu ah ciah aw in minung zate hrangah thlacam sak ding.
(b)     Sungtel pawl le zumtu hmuahhmuah hrangah thlacam sak ding; a hleicei in Pathian hnenah puithiam dinhmun la in thlacam sak ding.
(c)      Pastor pakhat dinhmun in Kawhhran le thuthangá¹­ha hrangah thlacam ding, ti pawl hi an si. Thlacamnak caan ah a cang thei tawk in caan pekin telpi ringring dinghi a thupi ngaingai.
          Thlacamnak hi hnaá¹­uan pakhat a si. Caan pek a á¹­ul. Pathian le zumtu karlak ih a thupbik pehzom awknak a si. Kan á¹­ulmi pawl Pathian hnenah theihter in amah ih lamhruainak parah á¹­hum aw ding a á¹­ul. Hmun khiah nei ih thlacam a thupi vekin ziangvek lai khalah khui hmun khal in thlacam ding a á¹­ul. A thupi bik ah Pathian thawn pehzom awknak dik neih ding a thupi ngaingai. A hleice in Pastor cun zumtu le sungtel pawl hrangah nasazet in thlacam sak a á¹­ul. Pastor ih a hnaá¹­uan tumpi pakhat cu thlacam hi a si. Amai’ pumpak ih á¹­ulmi le zumtu zate ih á¹­ulmi pawl cu catbang loin Pathian hnenah dil in, theiter in Satan ral donak ah thlacam tengteng a á¹­ul. Cuih tlun ah Pastor cun kawhhran sung thlacamnak ah a hoha ding a á¹­ul. Zingpit thlacam, thlacam bur, cikcin thlacam tivek pawlah taimak suah in hotu ding a si.

2. Ram uktu pawl hrangah thlacam sak ding (v. 2).
          Siangpahrang le ram sung hotu upa pawl hrangah thlacam uh, timi khal hi a thupi zetmi a si. Mi zovek khalin thlacam seh, tinak a si. Ram uktu pawlin duhdawtnak le zawnruahnak thawn rampi an uk tik lawngah mipi pawl khal thinnomnak, daihnak, zalennak pawl kan ngah thei ding. Paul in zumtu pawl hnenah Rom ram uktu Nero siangpahrang san lai ah siangpahrang le uktu bawi pawl hrangah thlacam dingin a fial. Ram uktu timi hi Pathian lungkim ih hrilmi lawngin uk theih a si. Acozah uktu timi hi Pathian thu locun an dinghnget thei lo tihi theih ringring in thlacam sak ding a thupi ngaingai. Rampi sungah a dai ih, a á¹­hangso tikah ramsung um mipi hrangah á¹­hansonak le zalennak a um. Kawhhran hi Pathian ih duhdawtmi minung pawl hrangah á¹­hatnak a tuahtu ding a si. Mipi zate thinlung, taksa, thlarau ah lungawi hnangam ih a um ringring theinak dingah zumtu pawl in thlacam sak ding á¹­uanvo tumpi kan nei. Cuticun “nan innhnen nan duhdawt pei” tiah Jesuh ih in cahtami vekin kan minungpi a simi uktu pawl hrangah thlacam sak ding kan á¹­ul. Pathian kan duhdawt taktak ahcun kan minungpi kha duhdawt in thlacam sak ding a thupi.

3. Mi hmuahhmuah rundamnak ngah dingin (vv.3-7).
           “Mi hmuahhmuah thutak thei haisehla, rundammi si haiseh ti a duhtu, in Rundamtu  Pathian a lung a awi ding”, tiah Paul in a ti. Pathian thutak hi mihmuah hrangah a si ruangah a hmaisabik ah thlacamsaknak thawn apnak neiin hramthok a á¹­ul. Thlacam sak ding a á¹­ulnak (5) a um ih cupawl cu:
(a) Pathian cu rundamtu a si ruangah minung hmuahhmuah khal rundamnak coter á¹­heh a duh. Rundamnak co lawng si loin thutak theih ter thluh a duh. Jesuh Khrih cu lamzin a si. Nunnak le thutak khal a si. Khrih tel lo cun zohman Pathian hnenah a thleng lo ding (Joh. 14:6). Curuangah minung zate hrangah thlacam sak ding hi kawhhran le zumtu zate ih á¹­uanvo a si (2 Pit. 3:9).
(b) Lei le van a sersiamtu Pathian pakhat lawng a um, Pathian tampi a um lo. Pathian cu minung hmuahhmuah ih Pathian a si. Midang in an thei lo nain minung hmuahhmuah le ziangkim sersiamtu Pathian amah lawng a um a si. Vancung khal pakhat lawng a um ih a fehnak lamzin khal pakhat lawng a si. Minung zate in sersiamtu Pathian hnen lawngah thlacam cio ding kan á¹­ul.
(c) Jesuh Khrih lawng hi cuih rundamnak hrangah remnak tuahtu minung palai a si zia theih ter a duh. Remnak tuahtu palai um loin kan duhnak hmun ah kan thleng thei lo ding. Lamzin a um lo cun feh a theih lo. Jesuh Khrih thawngin kan lamzin in ongsak ih Pathian hnenah kan thleng thei. Kan hrangah Jesuh Khrih in thla in camsak rero (Rom 8:34). Thinglamtah lamzin cu inn kan thlen theinak dingah lam in hmuhtu a si. Remnak tuahtu palai timi cu lamá¹­ang nei loin a laifang ah dingte in ding daan a si. Jesuh Khrih cu minung a si lawng si loin minung pawl kan sualnak in thlahsak thluhtu Pathian khal a si.
(d) Cuih remnak tuahtu minung palai a simi Jesuh Khrih cu minung hmuahhmuah rundam dingin a nunnak liamin a thi. Sualnak a nei lomi Jesuh Khrih cu sualnak a neimi minung pawl hrangah a thi. Thungai kan sim a sile sualnak a neimi minung pawl hi thinglamtah parah thlai tuar dingmi kan si. Minung kanmah cio ih sualnak ai ah midang in thihsak a theih lo. “Jesuh Khrih siar loin rundam theitu dang an um lo”. Curuangah kan sual ai ah thihnak a tuartu Jesuh Khrih ih duhdawtnak cu mi hmuahhmuah in an hmu thei ih, rundam an ngah thluh theinak dingah thlaza kan camsak a á¹­ul. Kumkhua san a thlen tikah Pathian thawn kumkhua ih um thei dingin thlaza camsak kan á¹­ul.
(e)      Pathian hnaá¹­uantu pawl in rundamnak thu lawng phuang ding a á¹­ul a si. Paul in ‘zumnak thu le thudik phuangtu palai kan si. Cuih thu cu Zentail mi le zum lotu pawl hnenah phuang ding ah in thlah a si’, a ti. Curuangah Pathian hnaá¹­uantu cun thuthangá¹­ha phuang ding, tirhthlah pawl vekin á¹­uan ding le zirhtu hnaá¹­uan pawl khal á¹­uan cih ding a á¹­ulzia a lang ter. Paul bangtuk in thuthangá¹­ha phuangin, Tirhthlah pawl vekin Pathian thu zaiter in á¹­uan a á¹­ul. Zumtu pawl an pitling theinak dingah zirhnak thawn bet a á¹­ul.

4. Kut thlirin thlacam hai seh (v. 8).
          ‘Pathian biaknak hmunkip ah mipa in thlacam haiseh ti ka duh. Pathian hnenah pum a pe awmi thinhengnak le thu-el awknak um lotein mipa in an kut thlir in thla cam haiseh’, a timi pawl hi Kawhhran hruaitu mipa pawlih á¹­uanvo tumpi pawl tla an si. Pathian ram karhzainak ding hrangah thinlung tak tein thlacam phahin á¹­uan ding a si. El-awk rero le tisa nun tukih hruai awk ding a si lo. Kawhhran sungah Pastor le Kawhhran Upa pawl siseh, mipi thawn siseh zumtu zatein khat le khat upat aw in kut-ong zom awte’n thlacam phah in á¹­uan tlang ding á¹­uanvo tumpi kan nei. Pathian hmaiah pum pe aw taktak in kanmah le sinak á¹­hum aw in nun hlan awk a á¹­ul. Pathian hmaiah kutthlir in thlacam thei ding kan á¹­ul. Mipi thawn hmunkhat ah thlacamnak neiin, mi va sawm ih hmunkhatte’n Pathian hmaiah kutthlir in thlacam ding a á¹­ul. Pathian thawn pehzom awknak ding hrangah thinlung tangdornak neih a á¹­ul. Pathian hmai ah kut thlir kan timi hi kanmah le kanmah zianghman ka si lo, tiih Pathian hmai ih tangdornak le á¹­hum awknak langternak a si. Kut kan thlir tik khalah tangdornak thinlung kan nei taktak a á¹­ul. Ti-awter men a ngah lo. Pathian ih ho mi hnuai ah um ding a á¹­ul. Pathian in hram in thoksak dingih cin le daan á¹­hate nei in á¹­uan tlang ding a á¹­ul ngaingai.

Thunetnak
          Tuisun ah kawhhran hruaitu mipa tampi cu Kawhhran hnaá¹­uan le thuthangá¹­ha karhzainak hnaá¹­uan pawl ah mah rori tel loin a leng lam ihsin mi soisel a hmangtu kan tampi. Kan tel khalle thinhengnak, thu-el awknak pawl thawn khawvelmi pawl bangin kan nung. Cutin si sawn loin midang hrangah nasazet ih thlaza camsaktu si kan á¹­ul. Kan rampi a á¹­hat theinak dingah le a á¹­hanso thei ih thinnuam le zalen ih kan um theinak ding hrangah acozah uktu pawl hrangah thlaza cam sak ding kan hngilh hram lo pei. Kan minungpi zate’n rundam fa an si cio ih thutak theih le nunpitu si theinak dingah thlaza kan cam cio pei. Kan zatein Pathian ram karhzainak dingah le Pathian sunglawinak ding hrangah nasazet ih á¹­an lak in, thazaang suahin, thlaza camin Pathian riantu si cio dingah á¹­uanvo tumpi kan nei a si. A thu parah Pathian in a duhnak vekin thluasuah pek in a hmin sunglawi sin seh. Amen.

Duhdawtnak le duhsaknak thawn,

Rev. CJ Hrang Hmung, D.Min., PhD.,
Manila, Philippines.
22.02.2014|11:49 pm.