Wednesday, July 15, 2015

NUNSUNG CAAN TAWITE

Baibal Caanghril:
“Kan nun tawizia siar daan in zirh awla, cule mifim ah kan cang ding” (Saam 90:12).
Baibal siarding: Saam 90:1-12.
Hi leitlun kan nunnak caan hi cawl men loin a feh rero. Caan pakhat hnu pakhat a thleng-aw rero. Himi caan pawl hi hman menmen loin thupi zet in “tikcu caan” timi a thupizia nasazet in kan ruat ttha ding a ttul. “Tikcu caan” timi hi nikhat hnu nikhat, kumkhat hnu kumkhat a herliam rero ih kan duhmi vekin caan kan hman ngahmi a um vekin kan duh lozetmi caan khal kan tong ngah cio ko ding. A thupimi cu kan tikcu caan hi a tawizet timi hi theifiang cio dingah a poimawh nasa.


1. Tikcu caan timi hi caan tawite sung a si.
Baibal ca sung kan siar tikah tikcu caan thawn pehpar aw in a phunphun ih nganmi a um. Cangantu hrekkhat in tikcu caan hi hrampi vekin, a cak zetmi long vekin, zamrangzet ih sa a deh theitu Muvanlai khaupi vekin, tiah a phunphun in an nganmi a um. Job 9:25-26 sungah, “Ka tikcu cu tthatnak um loin an liam vivo, Zualkotu hnakin a zamrang sawn. Ka nunnak ni cu a lan vivo, Papairas ih tuahmi long bangin; Ar a namtu khaupi bangin a zamrang a si” tiah tikcu caan a tawizia, zamrang in a liam rero thu pawl a simmi kan hmu thei. Bawipa Jesuh khalin tikcu caan a tawizia thu thawn peh aw in, “Sun a si sung ahcun i thlahtu ih hna kan ttuan rero a ttul. Zan a ra thleng cing dingih zohman hna an ttuan thei nawn lo ding,” tiah a simmi kan hmu thei (Joh. 9:4).
Curuangah tikcu caan kan hmang rero mi hi caan tawite sung a si, timi hi theifiang cio dingah a thupi ngaingai.
2. Tikcu caan hi man a neizet ruangah a lakin cemral ter ding a si lo.
Efesa 5:16-17 sung kan siar tikah “Caan ttha nan neihmi kip kha mannei zetin hmang uh; ziangahtile kan san hi sansia a si. Mi aa si hlah uh; Bawipa in tuahter a lo duhmi kha hawl tum sawn uh” tiah Paul in tikcu caan thawn pehpar aw in forhnak a nei. Curuangah caan ttha kan neihmi hi theithiam in nitin kan nunnak ah kan ti theinak suah in a tthabik in caan hmang cio ding a thupi ngaingai. Kan san hi sansia a si zo ruangah caan hi man neizet ih hmang thiam dingah kan zir a ttul.
Bawi Jesuh amah rori khalin tikcu caan ih man a neihzia a theifiang ruangah hi leitlun a tlanlen laiah man neizet in a hmang tiah kan hmu thei. Leitlun a nunnak caan tawite sungah nitin man neizet in a tikcu caan a liam ter. Amah dodaltu pawl kha thinsauzet in simfiangnak a neiih mi tampi hrangah thuthangttha a sim. Midam lo pawl damnak a pek. Tikhur ih a ummi nunau nu hnen hmanah a cawl ih biak-sawn awknak caan a pek, rundamnak ngah thei dingin a simfiang. Nauhak pawl a ko hngai ih thluasuah a pek. Mopuai pakhat ah a fehih caan ttha a hmang thei.
Kan nunnak ah caan awl, caan lawng ziangtin kan hmang timi kan zohkir sal tikah kan nuncan ziaza kha kan simfiang thei a si, tiah Thinlung lam zohthiam (Psychologist) pawlin an sim. Tikcu caan ih man a neihzia thei thiam in a lakih cemral ter men lo ding a thupi ngaingai.
3. Caan hman thiam kan zir ngah ahcun mifim ah kan cang ding.
Caan hi a liam rero ih a tawizet timi kan theifiang ngah ahcun caan hman thiam dingin kan zir a ttul. Kan caan hman daan pawl kan zoh tikah ziangtin caan kan hmang timi kan hmu thei sal ding. A caancaan ah a thupi tuk lomi hrangah caan tampi kan hmang, kan um huahhi men. Sikhalsehla caan thupizet a thlen taktak tikah kan caan neihmi in kan daih aw lo tiah kan ti lala ttheu. Cumi cu caan hman daan kan thiam lo ih hman thiam dingin kan zir duh lo ruangah a si bik.
Cutin caan ttha a lakih cem le heu men lo dingah caan hman daan tthate’n tawlrel cia in cuih caan khiahmi vekin a cang theitawk in hman kan zuam a ttul. Cutin kan tuah a sile kan hnattuan ding pawl caan khelin kan ttheh thei ding. Ziangvek dinhmun khalah tikcu caan dik le hman zetin kan hmang thiam thei ding. A hleice in Pathian thu, fimthiam hawlnak, eiin pumcawm hawlnak ziangkim ah caan ttha hman thiam dingah zir kan ttul. Cuticun mifim thuruat thei dinhmun ah kan pitling vivo ding. Hlawhtlinnak khal kan ngah vivo thei ding. Ziangkim ah hlawhtlinnak a petu hrampi cu Pathian lawng a si timi hi ziangtik khalah kan hngilh lo ding a thupi. Saam cangantu khalin “Kan nun tawizia siar daan in zirh awla, cule mifim ah kan cang ding” (Saam 90:1-12) tiah a tinak a si.
Thunetnak.
Tikcu caan a cemral hnu ah kan caan hman daan tlunih siir awk le riahsia in um lo ding hi kan ralring thiam a ttul. Tikcu caan timi cu sun vekin a tleu ringring lo. Zan vekih a thim caan khal a ra thleng ding. Cutikah a liamcia caan pamhmai in siir aw rero khalle tthathnemnak zianghman a um nawn lo. Curuangah caan a um laiah hmang thiam ding a thupi ngaingai.
Kan nunnak ni a tlaklam le a liam lam kan thlen tikah kan tuah, kan ttuan duhmi tampi ttuan thei lo, tuah thei loin kan um leh ding. Tikcu caan a cem ol zia hi kum hlun a liam ih kum thar dang kan lut rero mi zoh in kan hmu thei. Atu ih kum thar kan hmanmi khal hi rei lote ah kum hlun a si lala mai ding.
“Tikcu caan le Titthang (tide) in minung a hngak lo”, timi ttongtthim bangin tikcu caan kan neih sunte hi Pathian ram hrangah, Pathian sunlawinak hrangah, minung hrang tthathnemnak hrangah tiin tikcu caan hmang thiamtu si dingah zuam cio uhsi.
Duhdawtnak le duhsaknak thawn,
Rev. CJ Hrang Hmung, PhD.,
Toungphila, Kalaymyo.
January 18, 2015|Sunday|1:10 pm.

No comments:

Post a Comment