Baibal Caanghril:
“Ka duhdawtmi ka rualle uh, a harsazet hniksaknak nan tuar ruangah hin mangbangin um hlah uh; zohman ih an ton dah lomi harsatnak kan parah a thlengce tiin ruat hlah uh. Khrih ih tuarnak a hlawm-awmi nan si ruangah nan lung awi sawn uh. Cutiin nan ti a sile a sunlawinak a lang tikah nannih cu lungawinak in nan khat ding” (1 Piter 4:12-13).
Thuthoknak
“Meisa thawn hniksaknak” tiin ka tarlangmi thulu hi kan Falam Baibal in “a harsazet hniksaknak” tiah a let. RSV ah “fiery ordeal” tiah a hmangih a sullam cu an bang aw ko. Amah lawngte meisa thawn hniksaknak kan ti tikah meisa kang tuarnak ih a harzia kha fiangzetin a langter a si. Sui le ngun pawl hi meisa thawn hniksak a si ttheu. Cutik lawngah sui mankhung, ngun mankhung ah an cang. Rethei zonzainak tuartu dingih tuar a har dingzia langternak a si. Cuih tuarnak hi ziangtluk a harsa timi langternak ah meisa thawn tahtthimin sim le rel a si ttheu. Harsat tuarnak hi a ol lozia sim duh ruangah meisa thawn hniksak timi ttongfang hmangin a harsazet hniksaknak thu langter duhnak a si. Zumtu pawl khal a harsazet hniksaknak kan tuar tikah zumnak lamah pitlinnak in pekih zumtu ttha ah kan cang a si.
1. Sualnak ruangih harsat tuarnak.
Mawtaw mawngtu pakhat daithlangzetih mawtaw a mawng ruangah mawhnak nei lomi minung pakhat cu a tuahmawh ngah ih cuih minung cu harsatnak a tuar thei. Mi pakhat in daithlang zetin lamzin parah banhla hawng a hlon ruangah midang pakhat in a pal ngah ih a nal pang, cutin hliamhma pu in a na thei. Leitlun ih kan tonmi harsatnak hrekkhat pawl cu mi pakhat khat ih daithlannak le thlahdahnak ruangah a si thei. Daithlannak, thlahdahnak pawl hi sualnak phunkhat an si kan ti thei. Thu ruat lem lo ih kan ttongmi ttongkam ruangah midang thinlung ah thinnatnak a suak ter thei. Midang parih thinlung ttha lo kan neih ruangah tuarnak nasazet a suahpi thei. Curuangah Bawi Jesuh in, “Mi a baaltertu ngaingai cu a sunglam ihsin a suakmi an si… Ttangttawm sualnak, duhham, thil siava dangdang tuah, mibum, a mawi lo zetmi thilsual tuah, iksik, misimsiat, puarthau le aat-thlakza thil tuahnak, hi thil siava pawl hi minung thinlung sung ihsin a suakmi an siih hi pawl hin mi an baalter a si,” tiah a ti (Mar. 7:20-23). Cuihtlunah hnattuannak, leknak, ei-innak pawl hi a ttha lomi tiah kan ti thei lo nain luar tukih kan tuah, kan hman ahcun kan taksa ruangpum hrangah tthat lonak a suahpi thei. Kan thinlung a siatsuah thei. Puarthaunak le hngalnak tiang a suahpi thei. Ei-in hi kan taksa hrangah a ttulmi a si konain hleifuan tukih kan ei, kan in ahcun kan taksa ruangpum hrangah harsatnak, natnak a phunphun a suahpi thei a si.
2. Thudik hrangah harsat tuarnak.
Kawhhran thuanthu kan siar tikah zumtu hmaisa pawlih tuarnak kan hmu thei. Zumtu tampi cu an thinlung sungih zumnak le thudik thutak an ttanpi ruangah thing parah tteemnak tuar le meisa urnak tiang an tuar. Kiosa dum sungah an thlak ih Kiosa rawl ah an cang. Thudik hrangah nunnak a liamtu zumnak paralttha tampi an um. Tthatnak timi cu tthat lonak thawn an ral aw ringring a si. Hi leitlun kan nun sung hmuahhmuah ah a tthami le a ttha lomi hi an feh tlang ringring ko ding. Sikhalsehla a tthami a si lole thudik hrangah thihnak tiang tuarin a ttanpitu minung tampi an um. Sal dinhmun ihsin luatnak ngah theinak dingah minung tampi an nunnak an liam. Democracy ngah theinak dingah mi tampi in ram le miphun hrangah an nunnak an pek. Thudik hrangah harsat tuarnak pawl an si. Thuhla thar le tuah daan thar cu a si ciamco lo (1 Pit. 2:20; 3:12-18; Mat. 5:10 pawl siar leh aw).
3. Jesuh Khrih hrangah harsat tuarnak.
Jesuh Khrih hrangah soisel tuarnak, mawhthluk tuarnak, hmuhsuam nautat tuarnak pawl khal hi thil thar an si cuang lo. Ziangahtile amah Jesuh Khrih rori hmanin cumi hmuahhmuah a rak tuar thluh zo ih thinglamtah par tiangah mualpho ko in an rak tuah zo. Curuangah a dungthluntu pawl khal Jesuh dung an thlunih a zirhmi le tuahmi vekin an nung ve timi hi mangbangza a si lo. Bawi Jesuh in, “A saya hnakin a tum sawnmi tlawngta zohman an um lo. A bawipa hnakin a tum sawnmi sal zohman an um lo. Curuangah tlawngta pakhat cu a saya tluk a si ahcun lungkim ding a si ko; sal khal a bawipa tluk a si ahcun lungkim ding a si ko. Innsang ih lu bik kha khawsia bawi Beelzebul tiih kawh a si ahcun innsang sung um midang pawl cu cuhnak ih hmin sia deuh in kawh an si ding,” a ti (Mat. 10:24-25). Bawi Jesuh hman Satan a si lole khawsia bawi Beelzebul tiah an ko ahcun a dungthluntu pawl cutin an kawh cu mangbang ding a um lo. Jesuh Khrih cu riantu dinhmun a lak ruangah harsatnak a phunphun a tuar. Sualnak a nei hrimhrim lomi Jesuh hmanin cutin a tuar ahcun kannih minung pawl cu cuhnak in tuar sinsin a tlakmi kan si. Bawi Jesuh ih a tuarnak pawl hi “kanmah pawl ruangah le kanmah pawl hrangah” a si. Minung pawl in rundamnak ding hrangah a si, tiah Ca Thianghlim in fiangzetin a sim a si. Piter cun, “Ka duhdawtmi ka rualle uh, a harsazet hniksaknak nan tuar rungah hin mangbangin um hlah uh; zohman ih an ton dah lomi harsatnak kan parah a thlengce tiin ruat hlah uh. Khrih ih tuarnak a hlawm-awmi nan si ruangah nan lung awi sawn uh. Cutiin nan ti a sile a sunlawinak a lang tikah nannih cu lungawinak in nan khat ding” a ti ve (1 Piter 4:12-13).
Thunetnak.
Paul le Silas cu nasazet vuaknak tuarin thawnginn ah khum an tuar ko nain zaanttim lai hmanah thangtthat hla an sak thei (Tirh. 16:22-35). Culawng si loin Paul in Jesuh Khrih a theihnak hi a sunglawizetmi a sizia a sim lawng si loin Pathian hnenah cat loin lungawi thu sim thei ding khal a thiam ngah a si (Fil. 3:8-11; 4:4). Bawi Jesuh khalin, “Ka lungawinak cu nan sungah a umih nan lungawinak cu lungawi famkim a si theinak dingah hi thu hi ka lo sim… Thungaite in ka lo sim: nannih cu nan ttap nan ai ding na’n leilung cu a lung a awi ding; nan riah a sia ding, a sinain nan riahsiatnak cu lungawinak ah a cang leh ding… Cubangtuk in nannih tla nan si ve ding: atu ahcun nan riah a sia, sikhalsehla ka lo hmu sal dingih nan thinlung cu lungawinak in a khat ding; cuih lungawinak cu zohman in an lo long thei nawn lo ding” tiah a ti (Joh. 15:11; 16:20-22). Zumtu pawlih kan tuarnak pawl hi kan zumnak a fek le fek lo meisa thawn hniksaknak a si. Jesuh Khrih ih tuarnak a hlawm-awmi kan si. Zumtu kan sinak hi meisa thawn hniksaknak tuar dingmi kan si. “Khristian nan si ruangih nan tuar a si ahcun nan ningzak hlah uh; Khrih hmin a kengtu nan si ruangah Pathian hnenah nan lungawi sawn uh… Cubangtuk harsatnak tuar dingah Pathian ih kawhmi nan si; ziangahtile Khrih amah rori in harsatnak nan hrangah a tuar ih a keneh nan thlun theinak dingah zohtthim ding a lo tanta a si” (1 Pit. 4:16; 2:21).
Duhdawtnak le duhsaknak thawn,
Rev. CJ Hrang Hmung, PhD.,
Toungphila, Kalaymyo.
January 31, 2015|Saturday|11:45 pm.
“Ka duhdawtmi ka rualle uh, a harsazet hniksaknak nan tuar ruangah hin mangbangin um hlah uh; zohman ih an ton dah lomi harsatnak kan parah a thlengce tiin ruat hlah uh. Khrih ih tuarnak a hlawm-awmi nan si ruangah nan lung awi sawn uh. Cutiin nan ti a sile a sunlawinak a lang tikah nannih cu lungawinak in nan khat ding” (1 Piter 4:12-13).
Thuthoknak
“Meisa thawn hniksaknak” tiin ka tarlangmi thulu hi kan Falam Baibal in “a harsazet hniksaknak” tiah a let. RSV ah “fiery ordeal” tiah a hmangih a sullam cu an bang aw ko. Amah lawngte meisa thawn hniksaknak kan ti tikah meisa kang tuarnak ih a harzia kha fiangzetin a langter a si. Sui le ngun pawl hi meisa thawn hniksak a si ttheu. Cutik lawngah sui mankhung, ngun mankhung ah an cang. Rethei zonzainak tuartu dingih tuar a har dingzia langternak a si. Cuih tuarnak hi ziangtluk a harsa timi langternak ah meisa thawn tahtthimin sim le rel a si ttheu. Harsat tuarnak hi a ol lozia sim duh ruangah meisa thawn hniksak timi ttongfang hmangin a harsazet hniksaknak thu langter duhnak a si. Zumtu pawl khal a harsazet hniksaknak kan tuar tikah zumnak lamah pitlinnak in pekih zumtu ttha ah kan cang a si.
1. Sualnak ruangih harsat tuarnak.
Mawtaw mawngtu pakhat daithlangzetih mawtaw a mawng ruangah mawhnak nei lomi minung pakhat cu a tuahmawh ngah ih cuih minung cu harsatnak a tuar thei. Mi pakhat in daithlang zetin lamzin parah banhla hawng a hlon ruangah midang pakhat in a pal ngah ih a nal pang, cutin hliamhma pu in a na thei. Leitlun ih kan tonmi harsatnak hrekkhat pawl cu mi pakhat khat ih daithlannak le thlahdahnak ruangah a si thei. Daithlannak, thlahdahnak pawl hi sualnak phunkhat an si kan ti thei. Thu ruat lem lo ih kan ttongmi ttongkam ruangah midang thinlung ah thinnatnak a suak ter thei. Midang parih thinlung ttha lo kan neih ruangah tuarnak nasazet a suahpi thei. Curuangah Bawi Jesuh in, “Mi a baaltertu ngaingai cu a sunglam ihsin a suakmi an si… Ttangttawm sualnak, duhham, thil siava dangdang tuah, mibum, a mawi lo zetmi thilsual tuah, iksik, misimsiat, puarthau le aat-thlakza thil tuahnak, hi thil siava pawl hi minung thinlung sung ihsin a suakmi an siih hi pawl hin mi an baalter a si,” tiah a ti (Mar. 7:20-23). Cuihtlunah hnattuannak, leknak, ei-innak pawl hi a ttha lomi tiah kan ti thei lo nain luar tukih kan tuah, kan hman ahcun kan taksa ruangpum hrangah tthat lonak a suahpi thei. Kan thinlung a siatsuah thei. Puarthaunak le hngalnak tiang a suahpi thei. Ei-in hi kan taksa hrangah a ttulmi a si konain hleifuan tukih kan ei, kan in ahcun kan taksa ruangpum hrangah harsatnak, natnak a phunphun a suahpi thei a si.
2. Thudik hrangah harsat tuarnak.
Kawhhran thuanthu kan siar tikah zumtu hmaisa pawlih tuarnak kan hmu thei. Zumtu tampi cu an thinlung sungih zumnak le thudik thutak an ttanpi ruangah thing parah tteemnak tuar le meisa urnak tiang an tuar. Kiosa dum sungah an thlak ih Kiosa rawl ah an cang. Thudik hrangah nunnak a liamtu zumnak paralttha tampi an um. Tthatnak timi cu tthat lonak thawn an ral aw ringring a si. Hi leitlun kan nun sung hmuahhmuah ah a tthami le a ttha lomi hi an feh tlang ringring ko ding. Sikhalsehla a tthami a si lole thudik hrangah thihnak tiang tuarin a ttanpitu minung tampi an um. Sal dinhmun ihsin luatnak ngah theinak dingah minung tampi an nunnak an liam. Democracy ngah theinak dingah mi tampi in ram le miphun hrangah an nunnak an pek. Thudik hrangah harsat tuarnak pawl an si. Thuhla thar le tuah daan thar cu a si ciamco lo (1 Pit. 2:20; 3:12-18; Mat. 5:10 pawl siar leh aw).
3. Jesuh Khrih hrangah harsat tuarnak.
Jesuh Khrih hrangah soisel tuarnak, mawhthluk tuarnak, hmuhsuam nautat tuarnak pawl khal hi thil thar an si cuang lo. Ziangahtile amah Jesuh Khrih rori hmanin cumi hmuahhmuah a rak tuar thluh zo ih thinglamtah par tiangah mualpho ko in an rak tuah zo. Curuangah a dungthluntu pawl khal Jesuh dung an thlunih a zirhmi le tuahmi vekin an nung ve timi hi mangbangza a si lo. Bawi Jesuh in, “A saya hnakin a tum sawnmi tlawngta zohman an um lo. A bawipa hnakin a tum sawnmi sal zohman an um lo. Curuangah tlawngta pakhat cu a saya tluk a si ahcun lungkim ding a si ko; sal khal a bawipa tluk a si ahcun lungkim ding a si ko. Innsang ih lu bik kha khawsia bawi Beelzebul tiih kawh a si ahcun innsang sung um midang pawl cu cuhnak ih hmin sia deuh in kawh an si ding,” a ti (Mat. 10:24-25). Bawi Jesuh hman Satan a si lole khawsia bawi Beelzebul tiah an ko ahcun a dungthluntu pawl cutin an kawh cu mangbang ding a um lo. Jesuh Khrih cu riantu dinhmun a lak ruangah harsatnak a phunphun a tuar. Sualnak a nei hrimhrim lomi Jesuh hmanin cutin a tuar ahcun kannih minung pawl cu cuhnak in tuar sinsin a tlakmi kan si. Bawi Jesuh ih a tuarnak pawl hi “kanmah pawl ruangah le kanmah pawl hrangah” a si. Minung pawl in rundamnak ding hrangah a si, tiah Ca Thianghlim in fiangzetin a sim a si. Piter cun, “Ka duhdawtmi ka rualle uh, a harsazet hniksaknak nan tuar rungah hin mangbangin um hlah uh; zohman ih an ton dah lomi harsatnak kan parah a thlengce tiin ruat hlah uh. Khrih ih tuarnak a hlawm-awmi nan si ruangah nan lung awi sawn uh. Cutiin nan ti a sile a sunlawinak a lang tikah nannih cu lungawinak in nan khat ding” a ti ve (1 Piter 4:12-13).
Thunetnak.
Paul le Silas cu nasazet vuaknak tuarin thawnginn ah khum an tuar ko nain zaanttim lai hmanah thangtthat hla an sak thei (Tirh. 16:22-35). Culawng si loin Paul in Jesuh Khrih a theihnak hi a sunglawizetmi a sizia a sim lawng si loin Pathian hnenah cat loin lungawi thu sim thei ding khal a thiam ngah a si (Fil. 3:8-11; 4:4). Bawi Jesuh khalin, “Ka lungawinak cu nan sungah a umih nan lungawinak cu lungawi famkim a si theinak dingah hi thu hi ka lo sim… Thungaite in ka lo sim: nannih cu nan ttap nan ai ding na’n leilung cu a lung a awi ding; nan riah a sia ding, a sinain nan riahsiatnak cu lungawinak ah a cang leh ding… Cubangtuk in nannih tla nan si ve ding: atu ahcun nan riah a sia, sikhalsehla ka lo hmu sal dingih nan thinlung cu lungawinak in a khat ding; cuih lungawinak cu zohman in an lo long thei nawn lo ding” tiah a ti (Joh. 15:11; 16:20-22). Zumtu pawlih kan tuarnak pawl hi kan zumnak a fek le fek lo meisa thawn hniksaknak a si. Jesuh Khrih ih tuarnak a hlawm-awmi kan si. Zumtu kan sinak hi meisa thawn hniksaknak tuar dingmi kan si. “Khristian nan si ruangih nan tuar a si ahcun nan ningzak hlah uh; Khrih hmin a kengtu nan si ruangah Pathian hnenah nan lungawi sawn uh… Cubangtuk harsatnak tuar dingah Pathian ih kawhmi nan si; ziangahtile Khrih amah rori in harsatnak nan hrangah a tuar ih a keneh nan thlun theinak dingah zohtthim ding a lo tanta a si” (1 Pit. 4:16; 2:21).
Duhdawtnak le duhsaknak thawn,
Rev. CJ Hrang Hmung, PhD.,
Toungphila, Kalaymyo.
January 31, 2015|Saturday|11:45 pm.
No comments:
Post a Comment