Hi leitlun kan nunnak ah hril ding tampi a
um. Atu san thar ahhin hril ding a tam sinsin. Kan nunnak ah kan hrilmi
ih zirin a sia, a ttha kan co sal leh ding. Cumi cu “cituh rahseng” tiah
kan ti ttheu. A tthami kan tuah le thil ttha kan sengsal ding ih, a
ttha lomi kan tuah ahcun thil ttha lo kan sengsal tengteng ding ti cu a
fiangzetmi a si. Baibal in “Milai cun an tuhmi vek cekci in an khawm
ding. Tisa duhnak ih a tuhtu cun thihnak a khawm ding; Thlarau duhnak ih
a tuhtu cun kumkhua nunnak a khawm ding,” (Gal. 6:7-8) a ti. Kan tuhmi
ziang a si timi tthatein kan ruat a ttul, kan theifiang a ttul.
Daan peksalnak 30:19 sungah, “Atu ah nan hril dingmi nunnak le thihnak, a si lole Pathian thluasuahnak le camsiatnak ka lo pek ih nan hrilmi theihpitu ah lei le van ka ko a si. Nunnak hril uh. Cuticun nanmah le nan tesinfa pawl nan nung ding. Bawipa nan Pathian cu duhdaw uhla a thu ngai in amah cu pomhnget uh. Pathian cu nan nunnak a si ih nan pupa Abraham, Isaak le Jakob hnenih a kam ciami ramah kum reipi nanmah le nan tefa pawl nunkhawsau ih nan um ding” timi kan hmu thei.
Zumtu nitin kan nunnak ah kan hril dingmi/ kan tuh dingmi pahnih a um. Ziangmi kan hril pei? Nunnak lole Pathian thluasuahnak lole Pathian thutak kan hril sawn maw? A si lole kan hril lo ti hi kanmah tein cekfel awk cio ding kan ttul.
I. Nunnak/Pathian thluasuahnak/Pathian thutak a hriltu pawl
Himi thu ah zohtthim ding tampi a ummi sungin Pathian mihman Abraham le Moses ih nunnak hmangin thazang tlang uhsi.
1. Abraham (Seem. 12)
Pathian in Abram hnenah, “Na ram, na miphun le na pa ih inn taanta aw la ka lo hmuh dingmi ram ah feh aw. Tefa tampi ka lo pe dingih miphun tumpi ah an cang ding. Ka lo thluasuah dingih na hmin ka thanter ding; cutiin thluasuahmi na si ding,” tiah a ti (Seem. 12:1-2). Cutikah Abram in amai’ kum 75 a kim tikah a pa Terah le sungkhat unau zate umnak Haran khua tansan in Pathian a hril. Cule Kanaan ram lam panin an feh vivo.
Cutiin Pathian a hril sawn ruangah a rahsuahmi cu a hmin hi “Abram” si nawn loin “Abraham” tiah thleng a siih a sullam cu “miphun tampi ih pa” tinak a si (Seem. 17:5). Cutiin Abraham cu “hnam hmuahhmuah ih Pa bik, cithlah tu Pa bik” ah a cang ih Pathian thluasuah co tiah kan thei ciomi a si.
2. Moses (Suahlan 4ff).
Moses ih thuhla a tawizawng in zoh duak hrih sehla. Moses hi Faro siangpahrang fanu in tidai sung ihsin a sar ih a cawmmi a si. Siangpahrang inn ah tthanglian in siangpahrang faate dinhmun ah tlangleng in fimthiamnak a phunphun a zir thluh. Asinain a sentet lai ihsin nau-um dinhmun in amah umpitu a nu cun Israel miphun a sizia thu a sim ringring ruangah a miphun le a biaknak a thei ringring. Israel mi pakhat cu Izipt mi pakhat thawn an thawi awk tikah Moses cun a miphun lam ttangin Izipt pa cu a that. Cuticun siangpahrang fanu ih fapa si hnakin Pathian mi Israel pawl thawn retheihnak a hril sawn.
Cuih a hrilmi ruangah a rahsuahmi cu hramlak ah kum 40 sung harsatnak a phunphun tongin a um. Sikhalsehla a netnak ah Pathian kha mit rori in a hmu (Suah. 19), Thukham 10 a dongih Israel miphun zatein Izipt kut sung ihsin luatnak dingah hruaitu a si. Israel thuanthu sungah mi ropi bik pakhat ah a cang a si.
II. Nunnak/Pathian thluasuahnak/Pathian thutak a hril lotu pawl
Himi thu ah sim ding tampi a ummi sungin Pathian mihman Lot le Saul siangpahrang ih nunnak kan zoh tlang pei.
1. Lot (Seem. 13)
Lot hi a pu Abram thlun in Haran khua a suahsan ve (Seem. 12:4). Kanaan ram lam panin an fehphah ah Lot cu tuu, me le caw tampi a nei, hnenum tla tampi a nei. Eiin thu khopkham lo ruangah Abram ih hnenum le Lot ih hnenum pawl tawh awknak a suak (Seem. 13:7).
Cutikah Abram in Lot hnenah, “Sungkhat kan siih na minung pawl le ka minung pawl hi to-aw rero ding an si lo. Kan tthen-aw sawn pei. Na duhmi ram hil awla cutawkah feh aw. Kei hmun dangah ka feh pei,” a ti. Cutikah Lot cu khua a cuan ih, Bawipa ih human le Izipt ram vek a simi Jordan tiva kap phairawn cu Zoar tiang tidai tamzet ih ngahmi ram ttha a si kha a hmu. Culai ahcun Sodom le Gomorrah pawl cu Bawipa in a siatter hrih lo. Lot cun amah ih hrangah Jordan tiva kap phairawn zatein a hril ih nisuahnak lamah a cer. Cuticun an tthen-awta” (Seem. 13:8-11)
Cutin Lot cu Pathian thu ron loin lei tisa duhnak mit thawn a cuanmi khua le ram cu a hril sawn. Pathian hnakin amai’ ruahnak, a hmuhmi hmun le ram pawl a hril sawn. Curuangah a rahsuahmi cu hmun hnget nei loin a um, a nupi khal citthuam ah a cang. Cuihtlunah a fanu pahnih thawn an pawl-aw ih thuanthu duh um lozet le mawi lozet thawn a nunnak a netta a si (Seem. 19:30-38).
2. Saul (1 Sam. 13-15).
Israel miphun pawl siangpahrang an nei lo ruangah Samuel hnenah siangpahrang an duh thu an sim. Cuticun Saul hi siangpahrang si dingah mipi ih dilnak vekin hriak a culhmi a si (1 Sam. 8; 10:1). Pathian thu a thlun ih ral a neh vivo. Veikhat cu Amalek ral do dingah Pathian in a fial. Cumi thu cu Samuel in hitiin fiangzetin a sim: "Feh awla Amalek mi pawl cu va do uh. An neihmi hmuahhmuah siatsuah thluh uh. Zianghman zuah hlah uh; mipa, nunau, nauhak le a suak pekte naute tiangin that thluh uh. Caw, tuu, kalauk le lak pawl khal that thluh uh" (1 Sam. 15:1-3). Sikhalsehla Pathian thupek a simi Amalek siangpahrang Agag le sattil kaihmi pawl siatsuah thluh dingmi kha thlun duh loin amai’ ruahnak kha a hril sawn (1 Sam. 15:8-9; 15).
Curuangah Pathian in Samuel hnenah, “Saul hi siangpahrang ih ka canter cu ka sir aw ngaingai. A dung i tun ih ka thupek a thlun lo a si,” tiah a ti (1 Sam. 15:10-11). Cuihtlunah Samuel in, “Khuimi so Bawipa in a duh sawn? Amah ih thu thlun maw, a si lole saserh peknak le thawinak so? Tuu a ttha bikmi thawn a hnenih raithawi hnakin a mah ih thu thlun cu a ttha sawn a si. Amah dodal cu polsia dawihmang tlukin a ttha lo a si. Puarthau ih nun cu milem biak tlukin a sual a si. Bawipa ih thupekmi na duh lo bangtuk in anih khalin siangpahrang ah a lo duh ve lo,” a ti (1 Sam. 15:22).
A rahsuahmi cu – Pathian in a hnong, a tansan ih thihsia in a thi. A fapa 3 thawn Filistine ral do in an thi (1 Sam. 31:4-7). A tesinfa sungah siangpahrang an um nawn lo.
Thunetnak
Bawipa in kan hril dingmi pahni thuhla fiangzetin a simmi kan hmu thei (Daan. 30:19). Cuih thu cu Paul khalin a sim ve (Gal. 6:7-8). Zumtu unau, na cituhmi, na hrilmi hi nangmah le na tesinfa pawl ih seng (khawm) vivo ding a si. Nangmah ih na ngah sal duh lomi le na tefa pawl hrangih a ttha lomi ci na tuh pang maw? Tthatein zoh saal aw! Hril ding pahnih sungah ziangmi sawn na hril? Na hrilmi vekin na khawm sal ding a si tihi hngilh hrimhrim hlah aw.
Duhdawtnak le duhsaknak thawn,
Rev. Dr. CJ Hrang Hmung, PhD.,
Toungphila, Kalaymyo.
July 4, 2015|Saturday|11:00 pm.
Daan peksalnak 30:19 sungah, “Atu ah nan hril dingmi nunnak le thihnak, a si lole Pathian thluasuahnak le camsiatnak ka lo pek ih nan hrilmi theihpitu ah lei le van ka ko a si. Nunnak hril uh. Cuticun nanmah le nan tesinfa pawl nan nung ding. Bawipa nan Pathian cu duhdaw uhla a thu ngai in amah cu pomhnget uh. Pathian cu nan nunnak a si ih nan pupa Abraham, Isaak le Jakob hnenih a kam ciami ramah kum reipi nanmah le nan tefa pawl nunkhawsau ih nan um ding” timi kan hmu thei.
Zumtu nitin kan nunnak ah kan hril dingmi/ kan tuh dingmi pahnih a um. Ziangmi kan hril pei? Nunnak lole Pathian thluasuahnak lole Pathian thutak kan hril sawn maw? A si lole kan hril lo ti hi kanmah tein cekfel awk cio ding kan ttul.
I. Nunnak/Pathian thluasuahnak/Pathian thutak a hriltu pawl
Himi thu ah zohtthim ding tampi a ummi sungin Pathian mihman Abraham le Moses ih nunnak hmangin thazang tlang uhsi.
1. Abraham (Seem. 12)
Pathian in Abram hnenah, “Na ram, na miphun le na pa ih inn taanta aw la ka lo hmuh dingmi ram ah feh aw. Tefa tampi ka lo pe dingih miphun tumpi ah an cang ding. Ka lo thluasuah dingih na hmin ka thanter ding; cutiin thluasuahmi na si ding,” tiah a ti (Seem. 12:1-2). Cutikah Abram in amai’ kum 75 a kim tikah a pa Terah le sungkhat unau zate umnak Haran khua tansan in Pathian a hril. Cule Kanaan ram lam panin an feh vivo.
Cutiin Pathian a hril sawn ruangah a rahsuahmi cu a hmin hi “Abram” si nawn loin “Abraham” tiah thleng a siih a sullam cu “miphun tampi ih pa” tinak a si (Seem. 17:5). Cutiin Abraham cu “hnam hmuahhmuah ih Pa bik, cithlah tu Pa bik” ah a cang ih Pathian thluasuah co tiah kan thei ciomi a si.
2. Moses (Suahlan 4ff).
Moses ih thuhla a tawizawng in zoh duak hrih sehla. Moses hi Faro siangpahrang fanu in tidai sung ihsin a sar ih a cawmmi a si. Siangpahrang inn ah tthanglian in siangpahrang faate dinhmun ah tlangleng in fimthiamnak a phunphun a zir thluh. Asinain a sentet lai ihsin nau-um dinhmun in amah umpitu a nu cun Israel miphun a sizia thu a sim ringring ruangah a miphun le a biaknak a thei ringring. Israel mi pakhat cu Izipt mi pakhat thawn an thawi awk tikah Moses cun a miphun lam ttangin Izipt pa cu a that. Cuticun siangpahrang fanu ih fapa si hnakin Pathian mi Israel pawl thawn retheihnak a hril sawn.
Cuih a hrilmi ruangah a rahsuahmi cu hramlak ah kum 40 sung harsatnak a phunphun tongin a um. Sikhalsehla a netnak ah Pathian kha mit rori in a hmu (Suah. 19), Thukham 10 a dongih Israel miphun zatein Izipt kut sung ihsin luatnak dingah hruaitu a si. Israel thuanthu sungah mi ropi bik pakhat ah a cang a si.
II. Nunnak/Pathian thluasuahnak/Pathian thutak a hril lotu pawl
Himi thu ah sim ding tampi a ummi sungin Pathian mihman Lot le Saul siangpahrang ih nunnak kan zoh tlang pei.
1. Lot (Seem. 13)
Lot hi a pu Abram thlun in Haran khua a suahsan ve (Seem. 12:4). Kanaan ram lam panin an fehphah ah Lot cu tuu, me le caw tampi a nei, hnenum tla tampi a nei. Eiin thu khopkham lo ruangah Abram ih hnenum le Lot ih hnenum pawl tawh awknak a suak (Seem. 13:7).
Cutikah Abram in Lot hnenah, “Sungkhat kan siih na minung pawl le ka minung pawl hi to-aw rero ding an si lo. Kan tthen-aw sawn pei. Na duhmi ram hil awla cutawkah feh aw. Kei hmun dangah ka feh pei,” a ti. Cutikah Lot cu khua a cuan ih, Bawipa ih human le Izipt ram vek a simi Jordan tiva kap phairawn cu Zoar tiang tidai tamzet ih ngahmi ram ttha a si kha a hmu. Culai ahcun Sodom le Gomorrah pawl cu Bawipa in a siatter hrih lo. Lot cun amah ih hrangah Jordan tiva kap phairawn zatein a hril ih nisuahnak lamah a cer. Cuticun an tthen-awta” (Seem. 13:8-11)
Cutin Lot cu Pathian thu ron loin lei tisa duhnak mit thawn a cuanmi khua le ram cu a hril sawn. Pathian hnakin amai’ ruahnak, a hmuhmi hmun le ram pawl a hril sawn. Curuangah a rahsuahmi cu hmun hnget nei loin a um, a nupi khal citthuam ah a cang. Cuihtlunah a fanu pahnih thawn an pawl-aw ih thuanthu duh um lozet le mawi lozet thawn a nunnak a netta a si (Seem. 19:30-38).
2. Saul (1 Sam. 13-15).
Israel miphun pawl siangpahrang an nei lo ruangah Samuel hnenah siangpahrang an duh thu an sim. Cuticun Saul hi siangpahrang si dingah mipi ih dilnak vekin hriak a culhmi a si (1 Sam. 8; 10:1). Pathian thu a thlun ih ral a neh vivo. Veikhat cu Amalek ral do dingah Pathian in a fial. Cumi thu cu Samuel in hitiin fiangzetin a sim: "Feh awla Amalek mi pawl cu va do uh. An neihmi hmuahhmuah siatsuah thluh uh. Zianghman zuah hlah uh; mipa, nunau, nauhak le a suak pekte naute tiangin that thluh uh. Caw, tuu, kalauk le lak pawl khal that thluh uh" (1 Sam. 15:1-3). Sikhalsehla Pathian thupek a simi Amalek siangpahrang Agag le sattil kaihmi pawl siatsuah thluh dingmi kha thlun duh loin amai’ ruahnak kha a hril sawn (1 Sam. 15:8-9; 15).
Curuangah Pathian in Samuel hnenah, “Saul hi siangpahrang ih ka canter cu ka sir aw ngaingai. A dung i tun ih ka thupek a thlun lo a si,” tiah a ti (1 Sam. 15:10-11). Cuihtlunah Samuel in, “Khuimi so Bawipa in a duh sawn? Amah ih thu thlun maw, a si lole saserh peknak le thawinak so? Tuu a ttha bikmi thawn a hnenih raithawi hnakin a mah ih thu thlun cu a ttha sawn a si. Amah dodal cu polsia dawihmang tlukin a ttha lo a si. Puarthau ih nun cu milem biak tlukin a sual a si. Bawipa ih thupekmi na duh lo bangtuk in anih khalin siangpahrang ah a lo duh ve lo,” a ti (1 Sam. 15:22).
A rahsuahmi cu – Pathian in a hnong, a tansan ih thihsia in a thi. A fapa 3 thawn Filistine ral do in an thi (1 Sam. 31:4-7). A tesinfa sungah siangpahrang an um nawn lo.
Thunetnak
Bawipa in kan hril dingmi pahni thuhla fiangzetin a simmi kan hmu thei (Daan. 30:19). Cuih thu cu Paul khalin a sim ve (Gal. 6:7-8). Zumtu unau, na cituhmi, na hrilmi hi nangmah le na tesinfa pawl ih seng (khawm) vivo ding a si. Nangmah ih na ngah sal duh lomi le na tefa pawl hrangih a ttha lomi ci na tuh pang maw? Tthatein zoh saal aw! Hril ding pahnih sungah ziangmi sawn na hril? Na hrilmi vekin na khawm sal ding a si tihi hngilh hrimhrim hlah aw.
Duhdawtnak le duhsaknak thawn,
Rev. Dr. CJ Hrang Hmung, PhD.,
Toungphila, Kalaymyo.
July 4, 2015|Saturday|11:00 pm.
No comments:
Post a Comment