PATHIAN CU TLEUNAK A SI

Caanghril:

“A Fapa hnen ihsin kan theihmi thu le nan hnenih kan phuanmi cu himi hi a si: Pathian cu tleunak a siih a sungah thimnak zianghman a um lo” (1 Johan 1:5).

 

Leitlun kan nunnak ah a thimnak hmun kan zawh caan a um ih tleunak sungih kan tlanlen caan khal a um. Vei tampi ah mi tampi cu tleunak sungah um duh loin thimnak sungih a tlangleng duh sawn khal kan um ttheu. 1 Johan 1:5 ah Johan in Pathian ih sinak simfiang dingin tumtahnak a neiih “Pathian cu tleunak a siih a sungah thimnak zianghman a um lo” tiah a sim.

1. Pathian cu tleunak a si.

            “Pathian cu tleunak a si” timi hi kumzabi pakhatnak san laiah Grik biaknak sungih ummi hrang ahcun theihlar zetmi a si. Ziangahtile nunnak ih hram qohnak, leitlun tthat tertu le ziangvek hmun khalih a tthatnak hman theihmi a si ruangah a si. Baibal cun, “Bawipa cu ka tleunak le ka rundamnak a si” (Saam 17:1) a ti. Grik mifim Plato in “tleunak” hi “A netnak bikih a dikmi, a taktak cu kumkhua a hmunmi tthatnak” tiin a rak simfiang. “Cuih tleunak cu a thimnak hi leilungtlun ah a ra. Cumi cu ruahnak (mind) a si lole Pathian tiah kan ko” tiah a sim.

            Kan Baibal ih sim daan ah “Pathian cu tleunak a si” timi hi ziang dang pawl thawn khal tahtthiam theih a simi simfiangnak a si. Plato tei’ san laiah cun Thukam Hlun hi tthate ih ngan a rak si zo. Curuangah Plato hin Thukam hlun hi tthate in a theiih a duhzet ruangah Grik ruahnak thawn cokrawi aw in a zumnak a ngansuakmi a si. Pathian cu amah le a mah phuang aw mi a si. Saam cangantu in, “Na thu cu ka ke hrangah mei inn a siih ka lamzin hrangah tleunak a si” a ti (Saam. 119:105; cf. 2 Peter 1:19).

            Hi ca kuat ngantu Johan hi Jesuh ih dungthluntu a siih Thuthangttha Johan ngantu khal a si. Curuangah tleunak thu a sim tikah tlangpar ih Jesuh ih hmuihmel thlengnak kha a mit-thlam sungah a caam ringring. Cuih tleunak cu leitlun ih ummi thawn tahtthim baan lomi a si ruangah a hmutu zate an mang a bang ttheh. 1 Johan 1:5 nak hi Johan in a ngan tikah Thuthangttha Johan 8:12 ih Jesuh’i thusimmi khal a hngilh lo. Jesuh in Farasi mi pawl hnenah “Kei cu leilung ih tleunak ka si. Zokhal keimah i thluntu cu a nunnak ah tleunak a nei dingih khawhim sungah a feh dah lo ding” tiah a ti. Cule Johan in Jesuh ih thu a ngan tikah, “Thu cu minung ah a cang ih kan lakah a um” a ti (Joh. 1:14). Cuih thu cu nunnak ih hram a siih cuih nunnak cun minung hnenah tleunak a run thlen. Tleunak cu khawthim sungah a tleu ih thimnak in a hmit thei dah lo (Johan 1:2-5). Cule Johan 1:9 ah, “Cuih tleunak cu tleunak taktak a si. Cuih tleunak cu leitlun ah a ra ih mi hmuahhmuah tlettu a si” a ti.

            Jesuh cu tleunak taktak a si ruangah a sungah thimnak zianghman a um lo. Tleunak le Thianhlimnak an kom aw ih thimnak le sualnak an kom aw. 1 John 5:19 ah, “Leilung pumpi hi Satan kut hnuaiah a um. Asinain kannih cu Pathian ta kan si” a ti. Leitlun sualnak huham ih ukmi sungah Jesuh Khrih cu tleunak in a ra. Amah te lawng tleu ding si loin mi hmuahhmuah tleu ternak dingah a si. Khrih ih tleunak ngah theinak dingah cun Khrih amah zumtu lawngih ngah theih a si.

            Pathian cu duhdawnak a si ruangah misual kan si cingin in koih kumkhawnunnak in pe a si. Cumi cu duhdawtnak taktak a si.

2. Thimnak cu ziang a si?

(1) Thimnak timi cu Khrih nun tel lomi nun hi a si. Jesuh Khrih in amah thawn pehzomawknak nun a nei lotu cu sabit hripi thawn a pehzom aw lomi a hnge thawn a tahtthim. Meisa ih ur ding lawng an si, a ti. (Joh. 15:6). Pumpak ih Khrih thawn pehzomawk lonak nun kha khawthim sungih nun a si. Efesa 5:8 ah “Hlan ahcun nanmah hi khawthim sungah nan rak nung, asinain Bawipai’ minung nan si zo ruangah atu cu tleunak sungah nan um. Curuangah tleunak ih minung bangin nunguh” a ti.

(2) Thimnak cu tleunak thawn a kalh-aw mi a si. Johan 1:5 ah, “Tlenak cu khawthim sungah a tleuih khawthim in a hmit thei dah lo” tiin a um.

(3) Jesuh Khrih ih nun pekmi ngaihsak lo nun khi thimnak ih um khi a si. Jesuh Khrih ih thu simmi hna in thei na cingin thimnak nun-lamzin a zawhtheih. Curuangah Jesuh in “Tleunak cu nan hnenah tikcu can malte sung a um hrih ding. Tleunak nan neih sungah nan fehnak lamzin ahcun feh hrih ko uh; cuticun thimnak in a lo man lo ding. Ziangahtile khawthim sungih a feh pawl cun khui lam ah kan feh ti an thei lo. Curuangah tleunak nan neih lai ahcun tleunak ih minung nan si theinak dingah, tleunakcu zum uh” a tinak a si. (Joh. 12:35-36).

(4) Thimnak nun timi hi Pathian tel lo nun tlaksiatnak khi a si. Pathian tel loih Leitlun nun hi cu thlattemnak, thinphannak, thinharnak, thin bangnak, tlaksiatnak…tvp. a suak. Hivek kan leitlun nunnak sung ihsin Pathian ih duhdawtnak milai lamih ruah ban lomi tleunak cu Jesuh in hi leitlun ah a luhpi. Pathian le Khrih kan theih hlan ahcun hi leitlun beidongnak nun, thimnak nun hin in uk ttheh. Pathian ih duhdawtnak le Jesuh Khrih ih zaangfahnak a tumtuk ruangah Pathian in tleunak in pek a si (2 Kor. 4:6).

(5) Paul in Efesa 5:11 ah “Milai ih tuah ttheumi santlai lo thil le khawthim sung thil pawl cu a dai in dai hlah uh. Cubangtuk thil pawl cu tleunak ah thlen sawn uh” a ti. Johan 15:5 ah “Jesuh in Keimah cu Sabit hri ka siih nannih cu a hnge nan si. Zokhal ka sungah a um ih kei khal a sungih ka um cihmi cu rah tampi a rah ding, ziangahtile keimah tel locun zianghman nan tuah thei mi a um lo” a ti. Jesuh Khrih loih nun cu Pathian hmaiah santlai lomi a si.

(6) Thimnak ih pehtlaimi cu duhdawtnak um lo le huatawknak khi a si. Mi pakhat in a unau a duhdawt lo a si ahcun thimnak sungah a um hrih lai a si. (1 John 2:9-11).

(7) Thimnak cu Khrih ral pawlih umnak thawn a pehtlai awmi a si. Efesa 6:12 ah “Ziangahtile kan domi pawl cu milai an si lo, van ih a ummi thlarau sia cahnak pawl, uktu pawl, thuneitu pawl le hi a thimmi lei khawvel pumpi uktu pawl an si’ a ti.

Thunetnak.

Tleunak sungah kan um ahcun rilbahnak ihsin kan luat thei ding. Thimnak sungah kan tlangleng ahcun siatsuah tuahmawh awknak a tam ding. Curuangah tleunak a simi Pathian thawn pehzom in kan um ringring ding hi a thupi ngaingai. Cutin kan pehzom ringring ahcun thim thuneihnak in kan parah thu a nei thei nawn lo ding a si.

Duhdawtnak le duhsaknak thawn,

Rev. CJ Hrang Hmung, PhD., DMin.,

Camkhat Jacksonville, NC, USA.

September 13, 2015|Sunday|1:00 am.