Sunday, December 13, 2015

KAN HRAM A THUK MAW?



Caanghril:                      
“Amah sungah nan hram cu thuuk zetin bun uhla nan nunnak cu amah parah inn bangin sak uh; zirh zomi nan si vekin nan zumnak ahcun cak sinsin uh; cule lungawinak in khat uh” (Kolose 2:7).
Baibal siarbet ding: Kolose 2:5-7.

Zumtu mi piang thar kan nunnak hi nikhat hnu nikhat zawnruah awknak, seherh awknak pawl a kiam deuhdeuh. A lenglam a phaw lawngin piangthar dinhmun ah kan um. Kan thinlung sung muril cu a lawng bembem. Cumi cu tthaten kan zohfel awk sal a ttul a si. Paul in zumtu mi piang thar pawl parih a thinlung umtu daan pawl kan zoh tikah anmah thawn hmunkhat ah um lo hman sehla serherhnak a nei ringring. Duhdawtnak a reh thei lo. Zawnruahnak thawn a khat thei ringring. A zumnak kha Jesuh Khrih ah hram thuk zetin a bun-aw ruangah a si. Cumi thu ruat salin kanmah le kanmah zohfelnak nei in zirnak nei cio ding hi a thupi ngaingai.

1. Seherhawknak.
Kolose 2:5-7 ah Paul in zumtu pawl pariah serherhnak a tthanso mi thu a sim. Khristian pawl hi kan ruangpum cun hmundang dangah kan um nain kan thlarau cu hmunkhat si thei ringring a ttul. Khrih sungih rinsannak kan neihmi cu hmunkhatah hnget zetih umkhawm thei ringring ding hi a thupi. Paul ih ruangpum cu hmundang ah um ko. Sihmansehla a thinlung le a thlarau cu Kolose zumtu pawl hnenah a um ringring, a caam ringring. Minung hi kan duhdawtmi pawl thawn kan tthen awk tikah kan thinlung cu an hnenah a caam ringring vekin Paul thinlung sungah a duhdawtmi kawhhran thawn thlarau in a umpi ringring. Jesuh Khrih an zumnak ah pumkhat an si ruangah thinlung hmunkhat ah a rettu cu Khrih ih thlarau a si (Rom 8:9). Cutikah thinlung hmunkhat ah umtu pawl cu kan lung a awi thei ding. Khristian ah cang zo hnu cun daitein um men a theih nawn lo. Bawipa Jesuh ah kan hram cu thukzet in bun ding a thupi. Cuitlun ah kan nunnak cu Jesuh Khrih parah inn bangin hram thukzet ah bun in sak dingmi kan si. Cumi cu nitin kan Khristian nun ah nunpi ding a ttulmi a si. Efesa Kawhhran hnenah Paul in hi thu thawn a bang awmi hitiin a sim; “Pathian in kan ttuan ding hrangih a rak timtuah ciami hnattuan ttha ttuantu dingah Khrih Jesuh sungin kannih cu siamtharmi kan si,” a ti (Efe. 2:10).

2. Lungawiternak.
Jesuh Khrih in in duhdawt ih a nunnak kan hrangah Pathian lungawi tertu rimhmui peknak le raithawinak ah a pek awk vekin kan nunnak khal hi duhdawtnak in in uk ding a thupi. Hlan ahcun kannih pawl hi khawthim sungah kan rak nung. Asinain Bawipai’ minung kan si zo ruangah atu cu tleunak sungah kan um. Curuangah tleunak ih minung bangin nung dingmi kan si (Efe. 5:8). “Curuangah nan nun daan ahhin ralring uh. Miaa bangin nung hlah uh; a fimmi bangin nung uh,” tiah Paul in ralrinnak a pek (Efe. 5:15).

Zirhnak dik lotu pawl cun a phunphun in an leem, an bum hngai. Ttongkam mawizet an hmangih mi thinlung lut zet dingin an sim thiam. Asinain Kolose zumtu pawlcu zumfeknak thawn hnget zetih an ding thei ruangah Paul cu a lungawi ngaingai. “Hnget zetin nan dintlang” timi zawnah hin ralkap dinhmun in a simmi a si. Ralkap timi cu ttuanvo an pekmi pawl kha fel tein a ttuan ih a tlunlam bawi pawlih fialnak vekin daithlang loin an ttuan. Cuvekin mibumtu le leemnak tampi an tong ko nain hnget zetin Jesuh Khrih zumnak ah an ding thei. Curuangah Paul in lungawi thu a sim hngai a si. Kolose Kawhhran hrangah a thupi bikmi cu zumnak cak sinsin neiin lungawinak nun neih ringring ding hi a si (Kol. 2:7). Cuticun Thlarau thawn nitin tthanlennak kan nei thei dingih Satan le zirhnak dik lo pawl in siatsuahnak a tuah thei hrimhrim lo ding a si. Pathian rinsan in a tuahtu hrangah Pathian ih ti thei lo zianghman a um lo (Luk. 1:37).

3. Khrih thawn pehzomnak
“Khrih Jesuh cu kan Bawipa a si tiih nan pom ngah zo ruangah” a timi hi zumnak lam thawn pehpar in simmi thu a si. Kolose 1:15-20 sungah Jesuh Khrih cu ziangzongza hnakin a thupi vekin Kolose khuami pawl in an Bawipa an an cohlang zo ruangah Khrih thawn pehzom in an nung thlang. Jesuh Khrih cu Bawipa tiah an ko mi ttongfang hi Thukam Hlun san ihsin an rak hman rero zomi ttongfang a si. “Jehovah” Pathian timi cu Hebru ttong in “Bawipa” an rak ti vekin Jesuh Khrih kha Bawipa a si ve. Paul ih sim duhmi cu Jesuh Khrih kha Bawipa le rundamtu ah nan co zo ruangah amah thawn pehzom in nun ding a ttul timi hi a si. Khrih thawn an tthen awk ahcun an zumnak khal a pial thei. Kolose khua ih a simmi thuthangttha cu Jesuh Khrih kha a si. Zirhsualtu pawlih buainak an suahpimi khal cu Jesuh Khrih thu ahhin a si. “Amah thawn pehzom aw in nung uh” a timi cu Jesuh Khrih cu an Bawipa le rundamtu ah an pom zo hnu ahcun Khrih thawn pehzom in nung ringring ding a ttul, tiah sim duhmi a si. Jesuh Khrih a zumih rundamtu ih a pomtu pawl lawngin Jesuh Khrih dung ah an thlun thei ding (Ko. 3:1; Efe. 4-5). Khrih thawn pehzomnak a neitu pawl cu nun thar ah an nung ih cahnak thawn an khat thei. Jesuh Khrih cu an nuannak laifang ah a ret theitu pawl in Khrih Jesuh ih dung ah tthatein an thlun. Dungthlun timi cu kan thlunmi pa zum le rinsan hi a si. Khrih thawn pehzom in a nungtu pawl cu Kolose khuami lawng si loin zumtu hmuahhmuah hi khuivek hmun kan thleng khalle Jesuh Khrih dungthluntu kan sinak kha kan ziaza, kan nun daan in langter dingmi kan si.

4. Hram thukzet bunnak
Paul in Kolose khuami zumnak thu a fiangter tikah thuqhimnak pawl a hmang hngai.
Pakhatnak cu thingkung hmangin thutthimnak a pek. Thingkung kan cin tikah leilung ttha sungah hram thukzet a bun ahcun ruah le thlisia a ra khal le a tlu mai lo. Leilung ttha a simi Khrih ah hram thukzet kan bun a ttul. Cuticun zirhnak dik lo in ziangtik khalah in bum thei lo dingih hnget zetin kan ding thei ringring ding (Mat. 13:5, 20-21).
Pahnihnak ah inn saknak in tahtthimnak a pek hngai. Jesuh Khrih parah sakmi inn cu lungto parih sakmi inn vek a si. Lungto parah sakmi inn cu thlisia tilet a rat tikah a hram a fekzet ruangah a tlu men lo. Sikhalsehla vunnel parah inn a saktu cu thlisia le tilet a rat tikah a siat thluh. Jesuh Khrih parah zumnak inn sak ding kha a sim duhmi a si. “Zirh zomi nan si vekin” a timi cu Kolose khuami Epafras in a rak zirhmi Jeuh Khrih zumnak ah fek tein nan ding pei ih zumnak inn nan sak pei. Thlisia le tilet a simi zirhnak dik lo dangdang a rat tik khalah ziangtik khalah nan tluk thei lo dingih nan fek thei ding, a ti duhmi a si.

Thunetnak.
Lungawinak thu hi Kolose cakuat bung pali sungah vei 7 lai kan hmu thei (Kol. 1:3, 12; 2:7; 3:15-17; 4:2). Zumtu hrangah lungawi thusim hi a thupi zetmi a si. Lungawi menmen a ngah lo ih cuih lungawinak neihmi kha Pathian hnenah phuan ding a thupi. Pumpak lungawinak lawng si loin Kawhhran khalin lungawi thu sim ding a ttul. Paul cu thawng sungah a um ko nain Jesuh Khrih duhdawtnak a ruah tikah a lung a awi tuk. Curuangah thir cikcin thawn a um cingin lungawi thu a sim ringring. Thla a cam tikah Pathian hnen lungawi thu a sim thei ringring. Thingkung vekin hram thukpi in bun uh. A fekmi inn vekin hnget tein ding uh. Bawipa in kan hnenah in umpi timi kha theifiang uhla zianghman in a hnin thei lomi zumnak nei cio uh. Cubangtuk dinhmun nan thlen ahcun Bawipa hnenah lungawinak sim ding a cem thei dah lo ding, a ti thei. Zumtu nunnak ah hram thukzet bun ding hi ziangtik lai khalah a thupi zetmi a si. Kolose kawhhran khal zirhnak dik lo dangdang ruangah zumnak dik ihsin an pial sual lonak ding hrangah zumnak hram thukpi ah bunin fek tein an ding theinak dingah Paul in thazaang a pek hngai. Cun ziangvek dinhmun kan thleng khalle Pathian hnenah lungawi thu a sim theitu zumtu kan si cio ding a thupi ngaingai.

Zumtu mi piangthar pawl kanmah le kanmah kan sut aw hnik pei? “Kan hram bunmi a thukzet maw? Zohnen ah hram kan bun???”

Duhdawtnak le duhsaknak thawn,

Rev. CJ Hrang Hmung, PhD., DMin.,
Camkhat Laurel, MD, USA.
September 20, 2015|Sunday|00:10 am.

No comments:

Post a Comment