Baibal
Caanghril: “Thu ngaiin ka lo sim: hi ka unau nautabik pakhat khat parih nan
tuahmi cu ka parah nan tuah a si”. (Matthai
25:40).
Baibal
siarbet dingmi: Matthai 25.
Himi Baibal caang kan siar tikah
Jesuh Khrih ih thuthangttha a simmi thu a si,
tiah kan thei cio. A thuhla famkim cu Matthai 25 sungah kimzetin siar a theih.
Nitin kan nunnak sungah Pathian in amai’ duhnak bangtukin lam in hruai. Harnak
a phunphun kan tong, nomnak caan khal tampi kan co. Thlihraan a phunphun
karlakih nungmi kan si. Cumi pawl cu an zate’n Pathian ih lairelcia mi an si
thluh. Cuih harsat tuarnak leitlun ahhin kumkhua umding in siang lo. Curuangah
Vancung Uknak thawn a peh aw mi nunnak thu tampi Jesuh Khrih in in sim. A
hleice in a sunlawinak thawn vancung ihsin a rung ttum
sal tikah minung zapi lak ihsin tuu le mee tthennak
caan a thleng ding. Cutik caan ah tuu le mee ih sinnak a cotu dingpawl cu zovek
pawl an si ding timi thu khal simfiangnak a nei.
1. Kan unau nautabik pakhat khat cu zo a si?
Pathian ih remruat cia mi Vancung
Uknak a luttu ding pawl cu: (1) Bawipa ril a rawng tikah rawl a petu, (2) Ti a
haal tikah in ding tidai a petu, (3) Mikhual a si lai ah inn ah tlung ter in tthate’n a tuamhlawmtu, (4) Hnipuan nei lo ih a um
tikah hnipuan a petu, (5) Natnak a tuar tikah tthate’n
a tuamhlawmtu le (6) Thawng a tlak lai ah a vehtu pawl tla an si. Jesuh Khrih
ih a simmi pawl cu dungthluntu pawlin an theifiang thei lo ruangah thu an sut
sal tikah Jesuh Khrih in hiti’n fiangzetin a letkir sal: “Thu ngaiin ka lo sim:
hi ka unau nautabik pakhat khat parih nan tuahmi cu ka parah nan tuah a si.”
(Matthai 25:40). “Ka unau nautabik pakhat khat” a ti tikah leitlun thilri ah siseh,
thlarau thuhla ah siseh zianghman a nei lomi, a farah zetmi pawl kha a sim
duhmi a si. Phundang in kan sim a sile an taksa
le nunnak hrangah zianghman an ttuan, an hawl
thei lo ruangah bomnak a ttul zetmi pawl ti khal
in sim a theih.
2. Thazang a nei lomi pawl zawnruah thiam ding kan ṭul.
Thuanthu pakhat sungah Solomon
siangpahrang bawipa le Sheba siangpahrang bawinu te pahnih cu nikhat ni ah a
mawizetmi rangleng to in an khuapi heel in an feh. Hmunkhat an thlen tikah
lamzin laifang ah sihte bu pakhat an tong. Solomon bawipa in a rangleng mawngtu
pa hnenah cuih sihte bu kha kian dingin thu a pek. Cutikah Sheba bawinu in
hitluk a fate zetmi sihte bu ruangah zin keel ih feh rero a ṭul lo, tiah a ti. Cutikah Solomon in “Thazaang a
cakmi cun thazaang a nei lomi pawl zawnruah thiam a ttul
a si,” a ti. Sim duhmi cu hivek ih thazaang a nei lomi, mi harsa vansang pawl
kha nitin kan hmuh ton ttheumi a si. Asinain
Solomon bangin kan ruat dah lem lo men ding.
Veikhat
veihnih cu cubangtuk mi pawl bawm ding cu va sim hlah, an tlun ah kan pal bet ttheu. Tthate’n kan
ruat sal a si ahcun cuti ih nun ding kan si lo. Ziangahtile Pathian ih
sersiammi kan si ttheh. Mi zovek khalin
kanmahte’n kan tuah theimi thil pakhat te hman a um hrimhrim lo. Curuangah a
nautabik pawl kha hnong loin an ttulnak ah kan
ti thei tawp suahin ttanpi cio ding hi kan ttuanvo a si. Kan ttanpi
thei lo hmanah va hmuhsuam ding a si hrimhrim lo.
Ka theih dahmi thu pakhat te ka vun
taarlang duh. Falam khua ah a um dahmi pawl le a tlawng dahtu pawlin Pa Sia
thei lo cu kan um lem lo ding. Pa Sia hi mi banglo, mi aa pakhat a rak si.
Amai’ hmuihmel le ruangrai zoh tikah cun mifim le cak zet ding a bang. Asinain
mi aa ti na nana cu hnattuan ding khal a paih lo
ih ttuan khal a thiam lo. Mi inn tinah fehin rawl
ei ding a dil ttheu ih rawl a ei ngahmi innsang
ah tu le tu rawl ei dingin a thleng ttheu.
Veikhat cu mi pakhat in an inn ah Pa Sia a thleng lala ruangah “Pa Sia khal hi
Bawi Jesuh a si cawk lo ding,” tiah a ttong,
timi thute ka rak thei dah. Baibal ca tarlangmi kan zoh sal tikah Pa Sia hi
Jesuh ih simmi “ka unau nautabik pakhat khat” sungah a tel ve ko. Pa Sia lawng
si loin cubang mi tampi an um ko. Mi aa siseh, nu le pa nei lo, bawmtu nei lo,
mi harsa tampi an um ko.
3. Kanmah le theihtawkte’n ṭuan
zuam cio uhsi.
1998 kum, India ram Calcutta khuapi
kiang Serampore College (University) ih Baibal tlawng ka kai laiah week-end
ministry feh dingin in fial ttheu. Veikhat cu
Serampore khua sungih a ummi “Chershere Home” timi harsa mi bang lo pawl umkhawmnak
hmun ah fehin hnattuan va ttuansak dingah in fial. Kan rualpi pawl thawn kan va
feh. Cuih hmun kan thlen tikah minung a phunphun kan tong. Nepal ramih a ra mi
nute cu kut le ke nei lo na’n ttong cu an ttong thei. A dang pahra lai cu kezengmi an si. A dang
paruk lai cu mi aa ttongthiam lo tla an si.
Cuti’n mibang lo a phunphun an um khawm. Cuih ni ih kan tuahsakmi cu an umnak
innpi sung le leng thianfai sak le an ek-inn pawl thianfai sak hi a si. A dang
cu har kan ti lem lo. Asinain an ek-inn thianfai ding hi cu har kan ti
ngaingai. Zo khalin kan tuah paih lo. Asinain tuah lo theih lo a si ruangah
malte fingfing cu kan rak ttuan ttentto cio.
Tlawngih kan tlunphah kan reltlangmi
cu hitluk thil har hi malte sung ttuan hman har
kan ti zet si khawh, nitin a ttuantu, a
tuamhlawmtu le a kilkhawitu pawl hi upat pek tlak ngaingai an si, tiah kan rel
tlang rero. Nu le pa nei lo ngakttah pawl, kut
le ke a famkim lo pawl, rilrawng pawl, tihal pawl, hnipuan sinfen ding nei lo
pawl, riahnak hmun nei lo mikhual vansang pawl, bawmtu nei lo thawngtla pawl
tiin harsatnak phun zakip sungih a nungtu tampi an um. Cumi pawl zawnruah ih a ttanpi, a tuamhlawmtu le a kilkhawitu pawl hi upat pek
tlak ngaingai an si. Mai’ hrang lawng ruat loin midang hrangih a nungtu mi
tampi kan ram in kan ttul ngaingai a si.
Thunetnak
Mai’ minungpi hman kan duhdawt lo ih
bom an ṭulnak ah kan ṭanpi
lo ahcun Pathian kan duhdawt kan ti rero mi hi thuphan per kan si ko lo maw?
Mit ih hmuh theimi minungpi pawl hman zawnruah loin kan duhdawt fawn si lo, mit
ih hmuh thei lomi Pathian ka duhdawt kan ti rero hi teh a dik taktak pei maw? (1
Joh. 4: 19-20). Pathian kan duhdawt taktak a sile kan kaa lawngih sim le rel
men lawng si loin kan nunnak taktak in langter thlang uhsi. Kanmah rori in kan ttuan thei lo hman ah pumpe ih a ttuantu pawl hrangah sum le pai in siseh, thlacamnak
in siseh, ruahnak le thazang peknak in siseh ttanpi
cio uhsi.
Tulai
tilian le leimin ruangih harsat a tuartu pawl hrangah kan ti theitawk kan tuah
ciomi hi Bawipa parah kan tahmi a si, tiah thei cio uhsi. Kan ti theitawk ciar
ih kan pekmi, kan tuahsakmi pawl hi a lak a si lo ding. Kan cangvai rero mi
KVCCRC khal hi Pathian mithmai zohin hmuntinkim thawn ttangtlang in hna kan
ttuan rero mi khal hi Bawipa parah kan tuahmi a si, ti theiin kan ttuan rero
ve.
Curuangah
casiartu unau, kan Bawipa Jesuh Khrih ih in simmi vekin kan unau nautabik
pakhat khat parih kan tuahmi cu Bawi Jesuh parah kan tuahmi a si. Tulaifang ah
harsatnak a tongtu pawl hrangah kan tuah thei umsun thawn napin ttuan sinsin
uhsi. Ziangvek thil fate kan tuahmi khal hi kan Bawipa Jesuh parih kan tuahmi a
si. Mithmuh ahcun zianghman sim le ral tlak lo timi khal a si thei, fihnungza
le ningsinza harsa zetmi khal a si ko ding. Asinain cumi kan tuahmi hi Pathian
sunlawinak hrangah Bawipa parah kan tuahmi a si timi kan thei cio ahcun...
Duhdawtnak le duhsaknak thawn,
Rev. CJ Hrang Hmung, D.Min.,PhD.,
Toungphila Baptist Church
Kalaymyo|August 23, 2015|Revised.
No comments:
Post a Comment