ZIANG LO TUAHSAK DINGSO NA DUH?

Canghril:-
“Ziang lo tuah sak ding so na duh?” tiah Jesuh in a sut. Mitcaw pa in,

“Sayapa khua hmuh thei sal ka duh,” tiah a ti.

(Marka 10:51-52).

Thuhmaihruai

Kan Bawipa Jesuh Khrih hi leitlun a um laiah mangbangza thil tampi a tuah timi thu hi kan thei cio mi a si. A hleice in Judah peng le Galilee peng sungah Thuthangṭha sim le phuang in a um laiah mangbangza tampi a tuah. Minung sung ihsin khawsia a dawi sak, Mitcaw pawl khua a hmu ter, Kut le Ke a zengmi pawl a dam ter, mithi pawl a tho ter. Cumi mangbangza pawl a tuah tikah vei tampi ahcun tumtahnak nei cia ih tuahmi a si lem lo. Khual a tlawng phah vivo lai ah a ṭulnak vekin a rak tuahmi tla an si. Mi harsa pawl a bawm tikah mipi in thei hai seh, tiah laar duhnak thawn sunglawi zetin a tuah dah lo. Amai' ṭuan kel hnaṭuan pakhat vekin a rak tuah menmi pawl an si ṭheu.

Nitin kan nunnak sungah Bawipai’ zaangfahnak kan co theinak dingin sunglawi ropi zet le phundang zetin timtuah ding a ṭul ciamco ṭheu lo. Hlanlai kum thawnghnih lai ih Jericho lamzin parah a fehtu Jesuh cu tuisun nang le kei kan fehnak lamzin tlun ah kan tong thei vemi a si. Kan mit in hmu thei lo khal le kan kiang nai ah catbang loin in umpi ringring. Hmuntin ah le ziangvek caan ih thla kan cam tik khalah Pathian thawn kan pehzom thei ringring. Ziangahtile amah cu Immanuel Pathian a siih kan hnenah a um ringring a si. Kan thei le thei lo lawng a siih kan nunnak thawn pehzomnak nei thei ringring dingin in tuahsak ringring. Kan hnen a um ringringtu Pathian a si. Hmun hlapi ah a um lo.

Thulu ih kan tarlangmi “Ziang lo tuah sak ding so na duh?” timi thusutnak ṭongkam hmangin Bawi Jesuh hnenah mitcaw Bartimia in a pan dah tikah a nunnak hrangih a ṭulbikmi a ngah dah a si. Cuvekin tuini zumtu kannih pawl khal Bawipa hnenah kan ṭulmi pawl sim dingah kan pan thei ve a si, ti hi kan theih cio ding a ṭul ngaingai.

1. “David Fapa Jesuh! I zaangfah hram aw” (Mar. 10:47).

Himi Baibal caang kan zoh tikah Bartimia hi mitcaw kutdawh pakhat a si. Mi zohman ih ziang siar mi a si lo. Asinan anih in Bawi Jesuh hi mi sunglawizet pakhat ah a cohlang ti kan hmu thei. Curuangah “David Fapa Jesuh” tiah ralṭhazet in a rak ko a si. Jesuh ratnak lam kha thlir in a rak au rero tiin Ca Thianghlim sungah kan hmu thei. Mi tampi in daite’n um dingah an kawk. Asinain cuih mitcaw pa cu a dai cuang lo, ring sinsin in a au. A aunak aw hi a lak men ah a cang lo. A tak in a kim a si. Jesuh Khrih cu milai pawlih kan thlacamnak aw a ngaisang ringringtu Bawipa a si. A dungthluntu mi burpi ih awn-thawm tampi lakih mitcaw pakhat ih au aw a thei sak. Cuih mitcaw pa Bartimia ih “I zaangfah hram aw” timi au aw cu Bawipa in a theisak.

Zumtu u le nau pawl, kan ṭulmi cu ziangkim titheitu Bawipa hnenah kan au hnawh ve lo ding maw? Mitcaw Bartimia cu amai’ dinhmun a thei aw. A nun ih a ṭulbikmi ziang a si ti khal a thei aw. Cuih a ṭul bikmi hrangih a bawm theitu ding khal zo a si ti a theifiang. Curuangah Jesuh a ra timi thu a thei tikah a duhmi a sim ngah thei a si. Tuini zumtu kannih pawl khalin kan duhmi si sawn loin kan ṭul taktak mi pawl thawn Bawipa hnenah kan dil thei ve a si.

2. “Ziang lo tuah sak ding so na duh?” (Mar. 10:51).

 
Bawi Jesuh in mi zovek khal a hnong dah lo. Thinlung duhnak taktak thawn amah hnen a pantu poh cu a cohlang ringring a si. Duhdawtnak thawn kan au aw in theisak ringringtu Bawi a si. Mi tampi in sunglawi takin an rak hmuak laiah midang ih theihtham lomi mitcaw Baltimia ih au aw a rak thei sak. Curuangah Bawipa Jesuh in mitcaw Bartimia ahnenah a rat ter bangin zumtu pawl khal a hnenah ra ve dingah in sawm ringring a si. A hnenih kan thlen tikah tuah ter kan duhmi pawl simthiam ding a thupi. Jesuh in, “Ka hminin mi pahnih siseh, pathum siseh, nan pumkhawm tikah nan hnenah ka um ve a si,” a timi kha hngilh hlau uhsi (Mat. 18:20).

Jesuh Khrih cu thihnak neh in a thosal zo ih mizan, tuisun le ziangtik khalah thleng aw dah lo ih kumkhua in a hmun ringring (Heb. 13:8). Kumkhua nung a siih hlanlai kum thawnghnih lai lawngah a cangvai vekin tuisun khalah a cangvai hrih. Nitin kan nunnak sungah kan ṭulnak vekih ṭanpi dingah in umpi ringring, a tiar aw ringring a si. Kan duhmi pawl le kan ṭulmi pawl cu fiangfaizet in kan sim thei sal ding a thupi ngaingai.

 
Nitin kan nunnak sungah harnak a phunphun kan tong ṭheu. Vei tampi ah mangbang vansang pittawp ih kan um caan khal a um ṭheu. Asinain cuih caan khalah zumnak thawn Amai’ hnenah a pantu pawl cu ziangtik hman ah Jesuh in a hnong dah lo. Ṭuah ter kan duhmi ziangkim cu Amai’ ṭha a ti daan daan vekin in tuahsak ringring. Kanmah duh daan cun a si thluh lo men ding. Bawipai’ huham cahnak le zaangfahnak khal nitin kan nun ah in co ter ringring a si. “Ziang lo tuah sak ding so na duh?” timi Jesuh ih suhmi aw kha kan theifiang ngah ding a thupi nasa.

3. “Khua hmuh thei sal ka duh” (Mar. 10:51).

Mitcaw Bartimia cun a duhmi dil theinak a ngah tikah thil ziangdang pawl hnakin amai' hrangih a ṭul bikmi ‘khua hmuh thei salnak’ kha a dil. Jesuh hnenah lennak le a dangdang thil tampi dil theinak a nei. Ziangahtile Bartimia hi mitcaw a siih kutdawh pakhat a si. Sikhalsehla a duhmi hnakin a ṭulmi a dil sawn, ti kan hmu thei. Ziangruangah ‘khua hmuh thei salnak’ a dil timi hi kan thei cio. Kum reipi sung thim lakih tlanglengmi a si ruangah a nu le pa siseh, sungkhat unau siseh a hmu duh ve ko ding. Pangpar ih mawinak le Pathian kutcak sersiammi pawl khal hmuh a duh ve. Mitcaw a si ruangah a feh duhnak a um tikah midang rinsan ringring a ṭul. Cuih dinhmun ihsin luat a duh tuk ve thlang. Mit hmu thei sehla midang rinsan a ṭul nawn lo ding. Amai’ duh daan in mipi lakah a tlangleng thei ve ding. Curuangah a hrangih a ṭul bikmi cu mit hmu theisal ding hi a si.

Tuisun ah kan Bawipa Jesuh Khrih in, “Ziang lo tuah sak ding so na duh?” tiah in sut hnik sehla, ziangmi so kan dil pei? Kan ṭulsammi ziang a si ti theithiam in a dil hna teh kan thiam pei maw? Thuphuan 3:17-18 sungah, “Nangmah cun, ‘Ka lian ih mi neinung ka si; zianghman tlaksam mi ka nei lo,’ na ti aw. Sikhalsehla mizonzai le zaangfakza na sizia na thei aw lo. Na farah, lawngfangkheh in na um ih na mit a caw. Thu ka lo sim duhmi cu, sui ngaingai ka hnen ihsin lei awla cuticun na lian ding. Na thuam awknak ah hnipuan rang lei awla, ningzakza lawngfangkheh ih na um kha hup aw. Na mit hrangah mitna sii khal lei awla cuticun khua na hmu ding,” tiah a um. Kan sinak kan theih awk ṭheu lo zia a langter. Thlarau lam hmuhnak (lole) tleunak dil hi kan hrangah a ṭul bikmi le a thupi bikmi a si thei. Solomon siangpahrang in a ṭul bikmi “fimnak” kha a dil ve ih a ngah tiah kan thei cio.

 
Pathian hmaiah kan sinak cekci kan hmu awkthei asile kan nun in danglam ter ko ding. Paul khalin amai' sinak le a ṭulmi pawl a hmufiang tikah, “Thin nuam lo minung ka va si so! Thihnak lamih i khortu hi taksa pum ihsi hin zoso i ruunsuak ding” tiah a ai-hram ruangro a si (Rom 7:24). Cutin a hmuh awk hi Paul ih nun thlengnak hrangah hramthoknak a si. Kannih khal nitin kan nunnak sungah kan sinak le harsat kan tuarnak pawl in kanmah le kanmah hmu awk thei ding a ṭul ngaingai. Cuticun Pathian lam ah in hruaitu a si ding. Baibal siarnak le thlacamnak thawn cat bang loin Pathian kan pan a ṭul. Pathian in a fapa Jesuh Khrih hmangin in pan zo. Kannih khalin kan sinak le kan ṭulmi ziangkim thawn a hnenah kan pankir sal a ṭul ve a si. Pankir sal ding kan ṭul zia kan theih awk a ṭul a si.

Kan nun sungah kan duhmi a kim tikah Paul in, “Khrih ih i pek mi cahnak thawn ziang bangtuk hman neh theinak thazaang ka nei zo” (Fil. 4:13) a ti thei vekin tuini zumtu pawl khalin kan ti thei ve ding. Cuticun Pathian Thuthangṭha phuannak hrangah thazaang cahnak kim kan nei dingih nehnak sui lukhuh kan co ding a si.

Thunetnak
 

Hlanlai kum thawnghnih ah kan Bawipa Jesuh Khrih in mitcaw Bartimia a bawm vekin tuini nang le kei khal in bawm ringring lai a si. In bawm theitu khal a si. Harsatnak le mangbang vansannak phunphun karlak ih nungmi kan si konain Amai’ hnaṭuan kan ṭuan theinak dingah kanmah le kan sinak cio vekin hman in duh. Kan ṭulmi thei aw Bawipai’ pekmi huham cahnak ringin thlarau hlo tampi a hnen hruaisuak dinghi zumtu nang le kei ih ṭuanvo a si. Tangdornak thawn kan ṭulmi thei in Bawipa a riantu pakhat cio kan si theinak dingah Pathian in thazaang thar in pek ringring cio hram seh!

Mitcaw Bartimia ih nunnak zohin kan Pathian cu ziangkim tithei a si ti hi thei ringring cio hram uhsi. Amai’ hnenah kan ṭulmi pawl kan thlenpi tikah “Ziang lo tuah sak ding so na duh?” tiin in sut tikah kan ṭulmi sim thei dingin kan fiang awk a ṭul. Mitcaw Bartimia cun a ṭulmi a thei ih a ngahsuak. Unau nangteh na ṭulmi na theifiang ngah ngaingai maw? Na ngah hrih lo asi ahcun a tikcu a kim hrih lo ruangah khal a si thei. Asilole na ṭulmi na dil ngah ngaingai lo ruangah khal a si thei.

Pathian hmin sunglawi sin ko seh! Amen.

Duhdawtnak thawn,

Rev. Dr. CJ Hrang Hmung

PCU, Manila.