ခရစ္ေတာ္ အတြက္သာ မဟုတ္ခဲ့ရင္

အဒုိနီရမ္ ဂ်က္ဆင္ (ဆရာၾကီးယုဒသန္)ကို ၁၇၈၈ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ (၉) ရက္ေန႔တြင္ အေမရိကန္ႏုိင္ငံ မက္ဆာခ်ဴးဆက္ျပည္နယ္ ေမာ္လ္ဒန္းျမိဳ႕တြင္ မိခင္ အဘိဂဲလႏွင့္ ဖခင္ အဒုိနီရမ္ ဂ်က္ဆင္ စီနီယာ တုိ႔မွ ဖြားျမင္ခဲ့ပါသည္။ ထိုျမိဳ႕နယ္ေလးတြင္ အမႈေတာ္ေဆာင္ သင္းအုပ္ဆရာျဖစ္ေသာ ဖခင္၏ ေသြးေတြ သူ၏ အေသြးအသားထဲတြင္ ဆက္လက္ စီးဆင္းသြားမည္ဟူ၍ မည္သူကမွ် ၾကိဳတင္ေတြးထားခဲ့ျခင္း မရွိေပ။

ငယ္ရြယ္စဥ္ကပင္ ညဏ္ပညာထက္ျမက္ေသာ ဂ်က္ဆင္သည္ ၁၈၀၄ ခုႏွစ္တြင္ ဘေရာင္း တကၠသိုလ္တြင္ ပညာသင္ၾကား ေအာင္ျမင္ခဲ့ျပီး အသက္ (၁၉) ႏွစ္အရြယ္ ၁၈၀၇ ခုႏွစ္တြင္ အေျခခံ အဂၤလိပ္ သဒၵါစာအုပ္ တစ္အုပ္ႏွင့္ အမ်ိဳးသမီးငယ္တုိ႔၏ သခ်ၤာစသည့္ ျပဌာန္းစာအုပ္ (၂) အုပ္ကို ျဖည့္စြက္ျဖည့္ဆည္း ခဲ့ေလ သည္။

တက္ၾကြျပီး ထက္ျမက္ေသာ လူငယ္ တစ္ေယာက္ ျဖစ္သည္ႏွင့္ အညီ ထိုကာလက ျပင္သစ္ ဘာသာေရး ေဖာက္ျပန္မႈ၊ လြဲမွားေသာ အေတြး အေခၚအခ်ိဳ႕၏ လႊမ္းမုိးမႈကို ခံခဲ့ရျပီး လြတ္လပ္ စြာ ေတြးေခၚျပီး ဘုရားမဲ့ ဝါဒီကို သေဘာက် လက္ခံခဲ့ေလသည္။ ထို၀ါဒကို လက္ကိုင္ျပဳရင္း လူငယ္သဘာ၀ စြန္႔စားမႈဖြင့္ရန္ အေမရိကန္ နယူးေယာက္ျမိဳ႕ကို ခရီးျပဳခဲ့ပါသည္။ ဆႏၵေနာက္ကို လိုက္ကာ ဘ၀စြန္႔စား စိန္ေခၚမႈမ်ားကို ရွာေဖြျပီးတဲ့ အခ်ိန္ကာလတစ္ခုမွာေတာ့ အိမ္ကို ျပန္ဘုိ႔ေျခဦး လွည့္ခဲ့ရာ ျမိဳ႕တစ္ျမိဳ႕ရဲ႕ တည္းခိုခန္းတစ္ခုတြင္ ဘုရားရွင္၏ အလင္းေပးမႈေၾကာင့္ ေနာင္တရ ေျပာင္းလဲ လာသူမွာလည္း အဒုိနီရမ္ဂ်က္ဆင္ပင္ ျဖစ္ေလေတာ့သည္။

ထိုတည္းခိုးခန္းငယ္ကေလးတြင္ တစ္ညလံုး ေဝဒနာႏွင့္ ျငီးတြားေနခဲ့သူဟာ သူနဲ႔ ဘုရားမဲ့ ဝါဒီကို အတူယံုၾကည္ခဲ့ေသာ သူငယ္ခ်င္း ဂ်က္ေကာ့အင္းမ္း ျဖစ္ေလေတာ့သည္။ ထိုသူသည္ တစ္ညလံုး ကယ္ပါ ယူပါ တစ္စာစာ ေအာ္ဟစ္ေနခဲ့ေလသည္။ တစ္ဖက္ခန္းမွ ဂ်က္ဆင္သည္လည္း ထုိသူ၏ ေအာ္သံေၾကာင့္ တစ္ညလံုး အိပ္မေပ်ာ္ႏိုင္ခဲ့ေပ။ ေနာက္တစ္ေန႔တြင္ ထိုေအာ္ဟစ္ေနသူမွာ ေသဆံုးသြားျပီးဟု သတင္းၾကား ျပီးေနာက္ လူေတြေသရင္ ဘယ္ကိုေရာက္မွာလည္း ဆိုေသာ အေတြး လင္းလက္လာခဲ့ျပီး ဘုရားသခင္ထံသို႔ လွည့္ျပန္ လာခဲ့ေလေတာ့သည္။

၁၈၀၈ ခုႏွစ္တြင္ ပလိုင္းေမာက္ျမိဳ႕တြင္ ရွိေသာ အင္ဒိုဗာဓမၼက်မ္းစာေက်ာင္းတြင္ တတ္ေရာက္ ပညာ သင္ၾကားခဲ့ပါသည္။ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ တူညီေသာ မိတ္ေဆြအခ်ိဳ႕ႏွင့္အတူ ေကာက္ရုိးပုံၾကီးအနားတြင္ ဆုေတာင္းဆက္ကပ္ အသက္တာကို အပ္ႏွံအျပီးတြင္ သူတို႔အားလံုး အမႈေတာ္ျမတ္အတြက္ အသက္ရွင္ခဲ့ၾကပါသည္။

၁၈၁၂ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလ (၅) ရက္ေန႔တြင္ စိတ္တူကိုယ္တူ၊ ဘုရားခ်စ္သူ၊ စြန္႔စားလိုသူ၊ အဲန္းဟယ္ဆယ္တုိင္းႏွင့္ လက္ထက္ထိမ္းျမားခဲ့ေလသည္။ ေနာက္တစ္ရက္ ျဖစ္ေသာ ေဖေဖာ္ဝါရီလ (၆) ရက္ေန႔တြင္ သိကၡာလက္တင္ ဘိသိတ္မဂၤလာကို ခံယူခဲ့ပါသည္။ ေနာက္ထပ္ (၂) ပတ္ အၾကာ ေဖေဖာ္ဝါရီလ (၁၉) ရက္ေန႔တြင္ ကရာဗာန္ သေဘာၤၾကီးႏွင့္အတူ ရြက္လႊင့္ခဲ့ျပီး ယခုအခါ ႏွစ္ (၂၀၀) ျပည့္ခဲ့သည့္ သာသနာျပဳ သမိုင္းခရီးစဥ္ၾကီးကို အစျပဳခဲ့ပါေတာ့သည္။

၁၈၁၂ ခုႏွစ္ႏွစ္ ဇြန္လ (၁၇) ရက္ေန႔တြင္ အိႏိၵယႏုိင္ငံ ကလကတၱားျမိဳ႕သို႔ ေရာက္ရွိလာပါေတာ့သည္။ ငါးလခန္႔ ၾကာျမင့္ေသာ ထုိခရီးစဥ္အတြင္း သမၼာက်မ္းစာကို  ေသေသခ်ာခ်ာ ေလ့လာေနခဲ့ျပီး 
ႏွစ္ျခင္းအျဖစ္ ေျပာင္းလဲခံယူခဲ့ပါသည္။ ၁၈၁၂ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ (၆) ရက္ေန႔တြင္ ဇနီးေမာင္ႏွံ (၂) ဦးစလံုးသည္ ကလကတၱားျမိဳ႕ လာေဆးသုဓမၼာဇရပ္တြင္ ဆရာၾကီး၀ီလ်ံေကရီ၏ လုပ္ေဖာ္ကုိင္ဖက္ ဆရာၾကီး ဝီလ်ံဝုဒ္အားျဖင့္ ႏွစ္ျခင္းမဂၤလာကို ခံယူခဲ့ပါသည္။ မၾကာမီ အဂၤလိပ္ အေရွ႕အိႏၵိယကုမၸဏီ အာဏာပိုင္တို႔၏ အက်ပ္ကုိင္မႈေၾကာင့္ ဆရာၾကီး ယုဒႆန္တုိ႔ ဇနီးေမာင္ႏွံသည္ ကလကတၱားျမိဳ႕မွ ထြက္ခြာခဲ့ရပါေတာ့သည္။

အျခားသို႔ ထြက္ခြာရန္ ၾကံစည္ခဲ့ေသာ္လည္း သေဘာၤဆိပ္တြင္ သေဘၤာတစ္စီးတည္း သာရွိျပီး 
ျမန္မာနုိင္ငံသို႔ ထြက္ခြာေတာ့မည့္ ထုိသေဘၤာေပၚတြင္ တက္ေရာက္လာကာ ဤအရာမွာ ဘုရားရွင္၏ အၾကံအစည္ေတာ္ တစ္ခုသာ ျဖစ္ေၾကာင္း အသိအမွတ္ျပဳ လက္ခံခဲ့ၾကေလေတာ့သည္။ ၁၈၁၃ ခုႏွစ္ ဇူလုိင္လ (၁၃) ရက္ေန႔တြင္ ျမန္မာျပည္၏ ဆိပ္ကမ္းျဖစ္ေသာ ရန္ကုန္ျမိဳ႕သို႔ ေဘးကင္းစြာ
ေရာက္ရွိလာခဲ့ၾကေသာ္လည္း ပင္လယ္ခရီးစဥ္ အတြင္း ၾကမ္းတမ္းေသာ သဘာဝ ေဘးအႏၱရာယ္ မ်ားေၾကာင့္ ပထမဆံုးေသာ သူတုိ႔၏ ရင္ေသြးငယ္ေလးမွာ ပ်က္က် ဆံုးရႈံးခဲ့ရေလသည္။ ဤသည္မွာ ယုဒႆန္တု႔ိ ဇနီးေမာင္ႏွံတုိ႔ ဆက္လက္ေပးဆက္ရမည့္ အရာမ်ားစြာထဲမွ ပထမဦးဆံုး ေပးဆပ္မႈပင္
ျဖစ္ေလေတာ့သည္။

ညဏ္ပညာ ထက္ျမက္သည့္ ယုဒႆန္သည္ လက္တင္၊ ဂရိႏွင့္ ေဟျဗဲဘာသာရပ္မ်ားကို ကၽြမ္းက်င္စြာ တတ္ေျမာက္ထားေသာ္လည္း အေနာက္တုိင္း ဘာသာစကားႏွင့္ လံုးဝဆန္႔က်င္ ကြဲျပားသည့္
ျမန္မာစကားႏွင့္ ျမန္မာစာေပကို တစ္ေန႔လွ်င္ (၁၂) နာရီခန္႔ အခ်ိန္ယူကာ (၃) ႏွစ္ေက်ာ္ ၾကိဳးစားအားထုတ္ အပတ္တကုတ္ သင္ယူခဲ့ပါသည္။

ဇနီးသည္ ျဖစ္ေသာ မမယုဒႆန္မွာမူကား အိမ္ရွင္မပီပီ ေစ်းဝယ္ထြက္ျခင္း၊ အျခားအမ်ိဳးသမီးမ်ားႏွင့္ ထိေတြ႕ဆက္ဆံႏုိင္ျခင္းတု႔ိေၾကာင့္ ျမန္မာစကားကို ပို၍ပင္ ကၽြမ္းက်င္တတ္ေျမာက္ လာေလေတာ့သည္။ ဤသို႔ျဖင့္ လက္ကမ္း ေဝစာမ်ားကို ၾကိဳးစားေရးသားခဲ့ျပီး “ေကာင္းကင္ လမ္းျပစာ” ဆိုေသာ က်မ္းငယ္ကေလးကို ပုံႏိုပ္ထုတ္ေဝႏုိင္ရန္ ၾကိဳးစား အားထုတ္ခဲ့ေလေတာ့သည္။

 ဤသို႔ျဖင့္ ၁၈၁၆ ခုႏွစ္ ႏုိဝင္ဘာလ (၁၅) ရက္ေန႔တြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ပထမဦးဆံုးေသာ ႏွစ္ျခင္း အသင္းေတာ္ကို ဆရာယုဒႆန္ဇနီး အဲန္းဟယ္ဆယ္တုိင္း၊ ဆရာေဟာက္ခ်္တုိ႔ ဇနီးေမာင္ႏွံ တို႔သည္ တည္ေထာင္ခဲ့ၾကေလသည္။ ထို႔အတူ ျမန္မာသဒၵါက်မ္း ျပဳစုျခင္းႏွင့္ ရွင္မႆဲခရစ္ဝင္က်မ္းကို ဘာသာျပန္ျခင္း လုပ္ငန္းမ်ားကို ၾကိဳးစားေဆာင္ရြက္ရင္း ၁၈၁၇ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လတြင္ ေအာင္ျမင္စြာ လုပ္ေဆာင္ ျပီးစီးခဲ့ေလေတာ့သည္။

ထိုမွ တစ္ဆင့္တက္ကာ ၁၈၁၈ ခုႏွစ္ အတြင္းတြင္ ဇရပ္တစ္ေဆာင္ ေဆာက္လုပ္ကာ သတင္းေကာင္း ေဟာေျပာျခင္း အမႈကို လုပ္ေဆာင္ခဲ့ေလေတာ့သည္။ ပထမဦးဆံုး လူထုအမ်ားႏွင့္ သတင္းေကာင္း ေဝငွျခင္းကို ၁၈၁၉ ခုႏွစ္ ဧျပီလ အတြင္းတြင္ လုပ္ေဆာင္ႏုိင္ခဲ့ျပီး  လူဦးေရ (၁၅) ေယာက္ တက္ေရာက္ခဲ့ၾကပါသည္။  (၂) လခန္႔ ၾကာလာေသာအခါ ဦးေနာဆိုသူ ျမန္မာအမ်ိဳးသား တစ္ဦးသည္ ခရစ္ေတာ္ကို သက္ဝင္ယံုၾကည္ျပီး ႏွစ္ျခင္း မဂၤလာကို ေတာင္းခံခဲ့ရာ ၁၈၁၆ ခုႏွစ္ ဇြန္လ (၂၇) ရက္ေန႔တြင္ ဆံေတာ္ၾကိဳလမ္းအနီးရွိ လိပ္ျပာကန္တြင္ ဦးေနာကို ႏွစ္ျခင္း မဂၤလာေပးအပ္ ခဲ့ၾကပါသည္။

၁၈၁၉ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ (၁၄) ရက္ေန႔တြင္ ဆရာၾကီး ေမွ်ာ္လင့္ထားေသာ ျမန္မာတုိင္းရင္းသား ပါဝင္သည့္ ျမန္မာစကားျဖင့္ ဝတ္ျပဳသည့္ ပထမဆံုး ပြဲေတာ္မဂၤလာကို က်င္းပျပဳလုပ္ႏုိင္ ခဲ့သည့္အတြက္ ဆရာၾကီး ယုဒႆန္သည္ အထူးပင္ ဝမ္းေျမာက္ခဲ့ရေလသည္။ (၁၈၂၀ ခုႏွစ္ ဇႏၷဝါရီလ (၂၀) ရက္ေန႔တြင္ ျမန္မာျပည္၌ လြတ္လပ္စြာ သာသနာ ျပဳခြင့္ရရန္ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ ဘၾကီးေတာ္မင္းတရားၾကီးထံ ခစားကာ ခြင့္ပန္ခဲ့ေလသည္။ သို႔ေသာ္လည္း အမိန္႔ေတာ္ တစ္စံုတစ္ရာ ခ်မွတ္ခဲ့ျခင္း မရွိခဲ့ေပ။ ခက္ခဲေသာ အခ်ိန္ကာလ တစ္ခုျဖစ္ခဲ့ပါသည္။ ခရစ္ယာန္ဘာသာကို သက္ဝင္ ယံုၾကည္မည့္သူမ်ားအတြက္ အႏၱရာယ္ ျခိမ္းေျခာက္မႈမ်ား ရွိခဲ့ေသာေၾကာင့္ ျဗိတိသွ် လက္ေအာက္ခံ စစ္တေကာင္းျမိဳ႕သို႔ ေျပာင္းေရႊ႕ကာ သာသနာျပဳရန္ စဥ္းစားခဲ့ေလသည္။ ၁၈၂၀ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလ (၂၄) ရက္ေန႔ တစ္ခုေသာ ညေနေစာင္းတြင္ သာသနာေတာ္အတြက္ တုိင္ပင္ေဆြးေႏြးေနခဲ့ရာ ဦးေနာ၊ ဦးျပား၊ ဦးသာလွတုိ႔ (၃) ဦးက ခက္ခဲေသာအခ်ိန္ ျဖစ္ေသာ္လည္း ယံုၾကည္သူ (၈) ဦး သုိ႔မဟုတ္ (၁၀) ဦးခန္႔ ရွိလာေသာအခ်ိန္မွ တစ္ဦးဦးကို ေခါင္းေဆာင္ ခန္႔ထားျပီး ဆရာတို႔ သြားလိုရာ သြားေစလိုေၾကာင္း
ေတာင္းပန္ေျပာဆိုခဲ့တာေၾကာင့္ ဆရာၾကီးတုိ႔ ဇနီးေမာင္ႏွံဟာ ျမန္မာျပည္ မွာဘဲ ဆက္ျပီး သာသာနာျပဳဘိ္ု႔ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ၾကပါေတာ့သည္။

၁၈၂၃ ခုႏွစ္တြင္ ယံုၾကည္သူ တပည့္ေတာ္ (၁၈) ဦးခန္႔အထိ ရွိလာခဲ့ျပီး ဓမၼသစ္က်မ္း ကိုလည္း ျမန္မာ
ဘာသာသို႔ ေအာင္ျမင္စြာ ျပန္ဆိုႏုိင္ခဲ့ပါေတာ့သည္။ ၁၈၂၃ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ (၁၃) ရက္ေန႔တြင္ ဘုရင္မင္းျမတ္ၾကီး၏ သေဘာတူ ခြင့္ျပဳမႈျဖင့္ အင္းဝတြင္ သာသနာျပဳခြင့္ရရွိခဲ့ျပီး အထက္ ျမန္မာျပည္သို႔
ေျပာင္းေရြ႕သာသနာျပဳခဲ့ေလေတာ့သည္။

၁၈၂၄ ခုႏွစ္တြင္ အဂၤလိပ္ျမန္စစ္ေၾကာင့္ ႏုိင္ငံျခားသားမ်ားကို ဖမ္းဆီး ထိန္းသိမ္းခဲ့ရာတြင္ ဇြန္လ (၂၈) ရက္ေန႔တြင္ အာဏာပိုင္မ်ား၏ ဖမ္းဆီးျခင္းကို ဆရာၾကီး ယုဒႆန္လည္း ခံခဲ့ရေလသည္။ အင္းဝေထာင္တြင္ အက်ဥ္းခ်ခံရခ်ိန္တြင္ မမ ယုဒႆန္က ကိုယ္ဝန္ၾကီးျဖင့္ လာေရာက္ ေတြ႕ဆံုခဲ့ျပီး ဆရာၾကီး၏ က်မ္းစာဘာသာျပန္လက္ေရးမူကို ေခါင္းအံုးတြင္ ဝွက္ကာ ယူေဆာင္လာေပးခဲ့ေလသည္။

ကိုယ္ဝန္ အရင့္အမာႏွင့္ ျဖစ္ေသာ မမယုဒႆန္သည္ ၁၈၂၅ ခုႏွစ္ ဇႏၷဝါရီလ (၂၅) ရက္ေန႔တြင္ သမီးငယ္ေလး မာရီယာကို ေမြးဖြားခဲ့ေလသည္။ အက်ဥ္းက်ခံျပီး (၁၁) လအၾကာ ၁၈၂၅ ခုႏွစ္ ေမလ (၂) ရက္ေန႔တြင္ အင္းဝလက္မရြံ႕ေထာင္မွ ေအာင္ပင္လယ္လက္မရြံ႕ေထာင္သို႔ (၁၀) မိုင္ခရီးကို ဖိနပ္မပါ ေျခဗလာျဖင့္ ေျပာင္းေရြ႕ ေခၚေဆာင္သြားသျဖင့္ ေျခဖဝါးတြင္ ဒါဏ္ရာဒါဏ္ခ်က္ မ်ားျဖင့္ ေသြးမ်ား ယိုစီးကာ က်ဆင္းလာေလေတာ့သည္။ မမယုဒႆန္ကလည္း လသား ကေလးငယ္ကေလးကို ရင္မွာပိုက္လ်က္ မ်က္ရည္တုိ႔ျဖင့္ ငိုးေၾကြးလ်က္ ဆရာၾကီး ယုဒႆန္ ေနာက္သို႔ လုိက္ပါခဲ့ေလေတာ့သည္။

ေထာင္ထဲမွာ ဖ်ားနာေနေသာ ဆရာယုဒႆန္ကိုျပဳစုဘု႔ိ ၾကိဳးစားရင္း သူမကိုယ္တုိင္မွာေတာ့ အစာအဟာရ ခ်ိဳ႕တဲ့ခဲ့ရျပီး သမီးငယ္ေလးကို ႏုိ႔ခ်ိဳ တိုက္ေကြ်းဘို႔ လံုေလာက္တဲ့ အင္အား မရွိတဲ့အတြက္ ရြာထဲမွာ ရွိတဲ့ မိခင္အမ်ိဳးသမီး အခ်ိဳ႕ကို အကူအညီ ေတာင္းခဲ့ရျခင္းဟာ အင္မတန္ ဆို႔နင့္ေၾကကြဲဘြယ္ ေကာင္းလွ 
ပါသည္။

ေထာင္ေျပာင္းေရြ႕ခ်ိန္တြင္ ေထာင္ေစာင့္မ်ားက ေခါင္းအံုး အစုတ္ၾကီးဟုဆိုကာ လြင့္ပစ္လုိက္သျဖင့္ ထိုေခါင္းအံုး အစုတ္ၾကီးကို ဦးအင္းက ေတြ႕ကာ သိမ္းဆည္းထားခဲ့သည့္အတြက္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အပင္ပန္းခံ ဘာသာျပန္ခဲ့ေသာ က်မ္းစာလက္ေရးမူမ်ား မေပ်ာက္ပ်က္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါ သည္။

၁၈၂၅ ခုႏွစ္ ႏုိဝင္ဘာလ (၅) ရက္ေန႔တြင္ အဂၤလိပ္ျမန္မာ စစ္ေျပျငိမ္းေရး စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆိုရာတြင္ ဘာသာျပန္အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ရန္ ေထာင္ထဲမွ ေခၚထုတ္ခံခဲ့ရသည္။ ထိုသို႔ ဘာသာျပန္ လုပ္ေဆာင္
ေပးမႈေၾကာင့္ ရရွိလာသည့္  ေဒၚလာ(၆၀၀၀)ကို ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ပညာေရး ျမွင့္တင္ေပးႏုိင္ရန္ အတြက္ ေမာ္လျမိဳင္ျမိဳ႕တြင္ စာသင္ေက်ာင္းေဆာက္လုပ္ရန္ လွဴဒါန္းလုိက္ေလေတာ့သည္။

၁၈၂၆ ခုႏွစ္ မတ္လ (၆) ရက္တြင္ ဆရာၾကီး  ယုဒႆန္တုိ႔ ရန္ကုန္ျမိဳ႕သို႔ ျပန္လည္ ထြက္ခြာခြင့္ ရရွိခဲ့ခ်ိန္တြင္တြင္ သမီးငယ္ေလး မာရီယာမွာ (၁) ႏွစ္ေက်ာ္ အရြယ္သို႔ ေရာက္ရွိခဲ့ျပီး  ျဖစ္သည္။  မမယုဒႆန္မွာ ငယ္ရြယ္ေသာအသက္၊ ႏုနယ္ေသာခႏၶာကိုယ္ကို ဆန္႔က်င္ကာ ခင္ပြန္းသည္ ဆရာၾကီးယုဒႆန္ အနားတြင္ ပါရမီ ျဖည့္ကာ အမႈေတာ္ျမတ္အတြက္ ေပးဆပ္ခဲ့သူ ျဖစ္ပါသည္။ က်မ္းတမ္းေသာ လူေနမႈ စရုိက္၊ ျပင္းထန္ေသာ ရာသီဥတုႏွင့္ ရင္ဆိုင္ ယွဥ္ျပိဳင္ကာ ေသာကႏွင့္ ခက္ခဲမႈမ်ားကို ၾကိဳးစား တုိက္လွန္ရင္း ဝိညာဥ္အမ်ား ရွင္သန္ႏုိင္ဘို႔ အသက္ကို စြန္႔ခဲ့ရသူ တစ္ဦးပါ။ ၁၈၂၆ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ (၂၆) ရက္ေန႔တြင္ ေက်ာက္ေဆာင္အမွ် တည္ၾကည္ခိုင္မာခဲ့ေသာ စိတ္ႏွင့္ ခႏၶာကိုယ္ ႏႈးညံ့ေသာ သူမ၏ ဝိညာဥ္ေတာ္က  စြန္႔ခြာခဲ့ျပီး သခင့္၏ အထံေတာ္ပါးတြင္ ေမွးစက္ အိပ္ေပ်ာ္သြားခဲ့ပါေတာ့သည္။

အသက္ငယ္ငယ္ လူမမယ္သမီးေလး မာရီယာသည္လည္း ျပင္းထန္းလွေသာ ရာသီဥတုႏွင့္
ေရာဂါဘယမ်ားေၾကာင့္ ေဝဒနာ အမ်ားႏွင့္ သခင့္ရင္ခြင္ အပါးတြင္ ခိုဝင္ခဲ့သည့္အခ်ိန္မွာကား ၁၈၂၇ ခုႏွစ္ ဧျပီလ (၂၄) ရက္ေန႔ပင္ ျဖစ္ပါသည္။ သမီငယ္ေလး၏ ရုပ္ခႏၶာကေတာ့ မိခင္၏ ေျမပုံ နံေဘးတြင္ လွဲေလ်ာင္း အိပ္စက္သြားခဲ့ပါျပီ။

ဆရာၾကီး ယုဒႆန္မွာ ဇနီးသည္ႏွင့္ အတူ သားသမီးမ်ား အားလံုးကို ဆံုးရႈံးခဲ့ရျပီး ဒါဏ္ရာမ်ားႏွင့္
ေဝဒနာသာ သူ၏ရင္တြင္ ျပည့္ႏွက္စြာ ခံစားခဲ့ရပါသည္။ တနသၤာရီေဒသ၏ ေတာနက္ၾကီးထဲမွာ စိတ္ကို အေမွာင္ခ်၊ အားလံုးကို ေမ့ပစ္ဘုိ႔ ၾကိဳးစားခ်င္ခဲ့ေသာ္လည္း၊ အမႈေတာ္ျမတ္မွာ ေပးဆပ္ထားျပီးသား သူ႔ရဲ႕ ႏွလံုးသားဟာ ေသဆံုးမသြားႏုိင္ခဲ့ဘဲ အမႈေတာ္ျမတ္အတြက္ ဦးလွည့္ကာ ျပန္လာခဲ့ပါေတာ့သည္။

ကိုယ္စိတ္ႏွလံုး သံုးပါးကို ျပန္လည္ ျပင္ဆင္ခဲ့ရင္း အမႈေတာ္ေဆာင္ တစ္ဦး ျဖစ္သူ မစၥစာရာႏွင့္ တစ္ဦးကို တစ္ဦး ပါရမီျဖည့္ရင္း ပိုမို လုပ္ေဆာင္ႏုိင္ဘို႔  ၁၈၃၄ ခုႏွစ္ အသက္ (၄၆) ႏွစ္ အရြယ္တြင္ ထပ္မံ အိမ္ေထာင္ျပဳခဲ့ပါသည္။

ဇနီးေမာင္ႏွံ ႏွစ္ဦးအတူ လက္တြဲ အမႈေတာ္ေဆာင္ရင္း ၁၈၃၅ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ (၂၉) ရက္ေန႔တြင္ ဓမၼေဟာင္းက်မ္းကို ဘာသာျပန္ဆို ျပီးစီးခဲ့ေလေတာ့သည္။ ၁၉၃၅ ခုႏွစ္မွာပင္ ဇနီးသည္၏ က်န္းမာေရး လုိအပ္ခ်က္မ်ားေၾကာင့္ အေမရိကန္ႏုိင္ငံသို႔ ျပန္လည္ခရီးျပဳရင္း လမ္းခရီး တစ္ေနရာ စိန္႔ဟာရီနာကၽြန္း အနီးတြင္ ဒုတိယဇနီးသည္မွာလည္း အသက္ေပးသြားခဲ့ရျပန္ပါသည္။

ခ်စ္သူရယ္ … စိမ္းလန္းကၽြန္းသာ ခြဲခြာရာျဖစ္

ေရွ႕ျပည္အေရး .. ေမွ်ာ္ရည္ေတြးကာ

သင္သာ ေရွ႕လွမ္း၊ ငါေနာက္လွမ္းျပီ

ဘယ္ကမ္းဘယ္မွာ၊ ဇာတာမွိန္မွိန္၊ ျပန္ဆံုခ်ိန္ကို

မေမွ်ာ္ရဲျပီ။

ခ်စ္သူရယ္ … မ်က္ရည္ေၾကြက်၊ သဲေၾကမြ၍

ႏႈတ္ဆက္ခြဲခြာ၊ မစြမ္းသာျငား

သြားပါအသင္၊ သခင္ရွိသည္။

ေၾကကြဲျခင္းကို အံတုမည္။

ခ်စ္သူရယ္ … သခင့္ခ်ပ္ဝတ္၊ ကိုယ္မွာ ဝတ္တင္

သတိဆင္လ်က္

ဗုဒၶထြန္းရာ၊ ျပည္ျမန္မာဝယ္

သခင့္ေမတၱာ လႊမ္းေစသား။

ဇနီးသည္မပါ တစ္ကိုယ္ေရ အိမ္ျပန္လမ္းခရီးဟာ နာက်င္မႈမ်ားနဲ႔၊ ျပည့္လွ်ံ ခဲ့ရပါသည္။ ေမြးရပ္ေျမ အေမရိကန္မွာ ဘုရားသခင္ရဲ႕ သတင္းေကာင္းေတြကို ေနရာ တစ္ခ်ိဳ႕မွာ ျပန္လည္ ေဝမွ်ျပီး သူရဲ႕
ႏွလံုးသား ျမဳပ္ႏွံထားျပီး ျဖစ္ေသာ ျမန္မာျပည္ကို  ျပန္လည္ ထြက္ခြာဘို႔ ျပင္ဆင္ခဲ့ပါသည္။

အဲဒီအခ်ိန္မွာဘဲ ဆရာယုဒႆန္ရဲ႕ အမႈေတာ္ျမတ္မွာ အနစ္နာခံ လုပ္ေဆာင္ေနမႈကို ပါရမီ ျဖည့္ခ်င္ေသာ မစၥအယ္မလီႏွင့္ ၁၈၄၅ ခုႏွစ္တြင္ ထပ္မံ အိမ္ေထာင္ျပဳျပီး ျမန္မာျပည္ကို ျပန္လည္ ထြက္ခြာလာခဲ့ပါသည္။ ၁၉၄၆ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ (၁၁) ရက္ေန႔တြင္ ျမန္မာျပည္ကုိ ျပန္လည္ ေရာက္ရွိခဲ့ျပီး ဇနီးေမာင္ႏွံ (၂) ဦး အတူ
လက္တြဲကာ အမႈေတာ္ျမတ္အတြက္ ဆက္ကပ္ခဲ့ၾကပါသည္။

၁၈၄၉ ခုႏွစ္ႏွစ္ ဇႏၷဝါရီလ (၂၄) ရက္ေန႔တြင္ အဂၤလိပ္ျမန္မာ အဘိဓါန္ကို ေရးသားျပီးစီးခဲ့ပါသည္။ သမၼာက်မ္းစာ အဘိဓါန္ႏွင့္အတူ စာေပမ်ားစြာကို ေရးသားခဲ့ျပီး  အမႈေတာ္ျမတ္အတြက္ ဝိညာဥ္မ်ားစြာကုိ ကယ္တင္လမ္းျပခဲ့ေလသည္။ ေမာပန္းလွျပီျဖစ္ေသာ သူ၏ ဝိညာဥ္ကို သခင့္ထံပါး တြင္ ဆုလဒ္မ်ားစြာႏွင့္
အတူ ခိုနားရန္အတြက္ ဤတစ္ၾကိမ္တြင္ ထပ္မံသိမ္းဆည္းျခင္း ခံရသူမွာ သူကိုယ္တုိင္ပင္
ျဖစ္ပါေတာ့သည္။

အေမရိကန္ကို ျပန္ျပီး ေဆးကုသမႈ ခံယူရန္ သေဘာၤျဖင့္ ထြက္ခြာလာခဲ့ရာ ၁၈၅၀ ခုႏွစ္ ဧျပီလ (၁၂) ရက္ေန႔တြင္ ေမာပန္းလွျပီ ျဖစ္ေသာ ဝိညာဥ္ကို ဘုရားသခင္က ျပန္လည္ကာ ရုပ္သိမ္းခဲ့ေလေတာ့သည္။

ပထမဇနီးသည္ အဲန္းတစ္ေယာက္ စြန္႔ခြာထြက္သြားခ်ိန္တြင္ သူအနားမွာ မရွိခဲ့လို႔ စိတ္မွာ နာက်င္ ခံစားခဲ့ရပါသည္။ သူရဲ႕ သမီးငယ္ေလး မာရီယာ ေသဆံုး သြားခဲ့ခ်ိန္မွာလည္း သူ႔ရဲ႕ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြ
ေသဆံုး ခဲ့ရျပန္ပါသည္။ ဒုတိယဇနီးသည္ စာရာကေတာ့ သူ႔ရဲ႕လက္ေပၚမွာဘဲ ေသဆံုးသြား ခဲ့တာေၾကာင့္ သူ ေျဖမဆည္ႏုိင္ ျဖစ္ခဲ့ရျပန္ပါသည္။  သူ အသက္ဆံုးသြားခ်ိန္မွာေတာ့ ဇနီးသည္က အနားမွာ မရွိ၊ ပင္လယ္ခရီးလမ္းမွာ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ေဝဒနာေတြကို ၾကိတ္မွိတ္ ခံစားခဲ့ရတယ္။ သူ၏ ျမန္မာျပည္ သာသနာ ခရီးအတြက္ ေပးဆပ္ခဲ့ရေသာ ဒါဏ္ရာမ်ား၊ နာက်င္ေၾကကြဲမႈမ်ား၊ သူ၏ ေသြးႏွင့္ ေခၽြးမ်ား၊ ထို႔ေနာက္ သူ၏ မ်က္ရည္စက္မ်ား ထိုခံစားခ်က္မ်ား အားလံုးအတြက္ သူ၏ တစ္ခြန္းတည္းေသာ စကားေလးက ျပည့္စံု လံုေလာက္ခဲ့ပါသည္။ ထိုစကားေလးမွာ အဘိဓါန္ကုိ ျပဳစုျပီးခ်ိန္တြင္ သူမွတ္တမ္းတင္ခဲ့သည့္ “ခရစ္ေတာ္ အတြက္သာ မဟုတ္ခဲ့ရင္” ဆိုေသာ စကားေလးပင္
ျဖစ္ပါေတာ့သည္။

ဒါဏ္ရာမ်ားႏွင့္ ျပည့္ႏွက္ခဲ့ေသာ ရုပ္ၾကြင္းခႏၶာမွာမူကား ဂုဏ္ျပဳသူ မရွိ၊ အမွတ္တရ မရွိ၊ သင္းခ်ိဳင္းမရွိ၊ ပင္လယ္ေရျပင္ေအာက္ တစ္ေနရာတြင္ နစ္ျမဳပ္လို႔ က်န္ရစ္ခဲ့ပါျပီ။

ဆရာၾကီးယုဒႆန္သည္ ရန္ကုန္ျမိဳ႕တြင္ (၁၀) ႏွစ္၊ အင္းဝျမိဳ႕တြင္ (၂) ႏွစ္၊ ေမာ္လျမိဳင္ျမိဳ႕တြင္ (၂၃) ႏွစ္ စုစုေပါင္း (၃၅) ႏွစ္ၾကာ ျမန္မာျပည္မွာ ဒုကၡေဝဒနာ ပင္ပန္းဆင္းရဲမႈ အမ်ိဳးမ်ိဳးကို ခံယူျပီး ျမန္မာျပည္၏
ႏွစ္ျခင္းသာသနာဟူေသာ မ်ိဳးေစ့ကို ၾကဲျဖန္႔ခဲ့ပါသည္။ ဆရာၾကီးယုဒႆန္ ေခၚေတာ္မူျခင္း ခံရခ်ိန္တြင္ အမႈေတာ္ေဆာင္ (၁၆၂) ဦး၊ အသင္းေတာ္ (၇၄) ပါး၊ ႏွစ္ျခင္း ခံျပီးသူ (၈၉၂) ဦး၊ ယံုၾကည္သူ (၇၉၀၄) ဦးတုိ႔ကို ထားခဲ့ႏုိင္ခဲ့သည့္ အျပင္ ေယာက်္ားေလး ေဘာ္ဒါေဆာင္ စာသင္ေက်ာင္းႏွင့္ က်မ္းစာသင္
ေက်ာင္း၊ စုစုေပါင္း (၄၄) ေက်ာင္းကို တည္ေထာင္ေပးႏုိင္ခဲ့ပါသည္။

သို႔ေသာ္လည္း သူ၏ အသက္၊ သူ၏ မိသားစုမ်ား၏ အသက္မ်ားျဖင့္ စေတးကာ တည္ေဆာက္ခဲ့ေသာ သာသနာသည္ အသက္ရွင္သန္ ေလဟုန္ဆန္ကာ ႏွစ္ (၂၀၀) ကို ေရာက္ရွိလာခ်ိန္တြင္ ခရစ္ယာန္ အသင္းေတာ္ (၄၉၀၅) ပါး၊ က်မ္းစာသင္ေက်ာင္း (၂၀) ေက်ာင္း၊ ဓမၼတကၠသိုလ္ (၂၅) ေက်ာင္း၊ ယံုၾကည္သူ ခရစ္ယာန္ (၄) သန္းခန္႔သည္ ခရစ္ေတာ္ကို ရရွိကာ ထာဝရအသက္ကို ပိုင္ဆိုင္ခြင့္ ရရွိခဲ့ၾကေလသည္။ အသက္ေသြးနဲ႔စေတး သူေရးခဲ့ေသာ သမုိင္းသည္ အျမစ္ခိုင္မာ ႏွစ္ (၂၀၀) ၾကာျမင့္လို႔ လာခဲ့ခ်ိန္တြင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အေယာက္စီတုိင္းသည္လည္း စိတ္ႏွလံုးကို ျပင္ဆင္ျပီး ဘုရားရွင္၏ အလုိေတာ္ႏွင့္ အညီ ပါဝင္လ်က္ ၾကီးျမတ္လွေသာ သာသနာသမိုင္းကို ဆက္လက္ ပါဝင္ၾကပါစို႔လား။

(ဦးေနာ ေအာက္ေမ့ဘြယ္ ႏွစ္ျခင္းအသင္းေတာ္မွ ထုတ္ေဝျဖန္႔ခ်ီေသာ “ခရစ္ေတာ္သာ မရွိခဲ့ရင္…” ဆရာၾကီး ယုဒႆန္၏ အတၳဳပၸတိမွတ္တမ္း ဒီဗြီဒီအေခြမွ ေနာက္ခံစကားေျပာမ်ားကို ကူးယူ ေရးသားပါသည္။)

(Rev. U Min Lwin Blog မွတဆင့္ ျပဳျပင္တည္းျဖတ္ျပီး ျပန္လည္ ေ၀ငွပါသည္)