VANCUNG RAM MINUNG KAN SI

Baibal caanghril: “Sikhalsehla kannih cu vancung ram minung kan si ih, kanmah Runtu Bawipa Jesuh Khrih vancung ihsin a rat ding kha kan hngak.” (Filipi 3:20).

Bialbal siarbet ding: Filipi 3:17-21.

                Paul in zumtu pawl hi leitlun ah a tlangleng hrihmi kan si ko nain vancung ram minung kan sizia thu Filipi kawhhran hnenah a simmi kan hmu thei. Jesuh Khrih cu i rundamtu a si tiah hrintharnak a ngahtu pawl cu Pathian faate kan si. Cuih Pathian faate pawl cu hi leitlun ah caan hmangin kan um hrih ko nain vancung ram mi sinak a nei ceemtu khal kan si. Ram pahnih nei minung (dual citizenship) kan si. Himi thuhla thawn pehpar aw in Filipi kawhhran hnenih a simmi thu pawl hmangin thazang lak cio uhsi.

 

1. Ka nun daan hi i cawng uh.

          Filipi kawhhran ih zumtu pawl hi Jesuh Khrih an zumnak ah rinsantlaknak zawn hmun tampi a um. Sikhalsehla hruaitu hrekkhat pawl in Paul ih zirhnak hi an duh lo ruangah a ping le peng in zirhnak an nei. A hleice in Judah biaknak daan a uartu pawl in an duh lo. Cupawl cu mipi pawl kha an lung hnok ding le buai ding zawngin thu an zirh. Mipi an vaivuan ter. Cule a hrek pawl in daan in in uk nawn lo ruangah daan thlun a ṭul nawn lo. Kanmah duh bangin kan um thei a si, an tiih ziaza lam ah tlaksiatnak an thlenpi. Filipi kawhhran hi Paul tei’ san lai ah kawhhran pawl lakah a felbik, a ṭhabik tiah ruahmi a si. Asinain Satan ih hniksaknak a ra thlen tikah kawhhran sungah buainak a suak ṭheu. Curuangah Paul cu thinnuam loin a um. Filipi kawhhran hnenah Jesuh Khrih zumnak dik ihsin lamzin pial ih an feh lonak dingah cakuat sungin zirhnak a tuah hngai a si.

          Paul in, “Ka nun daan hi i cawng ringring uh” tiah Filipi kawhhran hnenah a forh hngai. Baibal thiam Bengel in, “Jesuh Khrih ih thuzirhmi ka thlun bangtukin ka thuzirhmi hi cawng ve uh” tinak a si a ti. Paul in ziangruangah hitin a sim a si pei? Filipi kawhhran sungah Paul ih zirhnak thlun duh loin an nuncan ziaza hrimhrim ah Jesuh Khrih ih zirhnak thawn a kalhzawng in a nungtu an um. Khristian nun daan thawn a kalh aw mi nun daan le zum daan zirhmi a thluntu an um ruangah himi thu a simnak a si. Hitlukin Jesuh Khrih zirhnak a thlunmi kawhhran kha siatsuah zinpial tertu pawl ih thu a ruat tikah Paul in a mitthli thawn a simmi a si. Cumi cu Gnostic zirhnak tiah an ko. Cuih zirhsualnak (Gnostic zirhnak) pawl cu ziang pawl an si pei? Mallai kan zoh ta hrih pei.

          Gnostic zirhnak hi Grik mifim khuaruatnak phunkhat a si. Zumtu ah an cang hnu ah mi hrekkhat pawl cu Grik khuaruah daan tansan thei loin Khristian sinak ah a hmangṭawm duhtu an um. Hi pawl ih zirhnak ah thil pahnih a um. Cumi cu thlarau le taksa tla an si. An zirhnak ah thlarau cu a thianghlim ih a ṭha mi a si; Taksa a si lole thilri cu a borhhlawh ih a sualmi a si, tiah an ti. Leilung hi taksa le thilri thawn sersiammi a si ruangah a ṭha lomi le a sualmi a si. Minung kan taksa le thilri pawl hi a sualmi an si ruangah ziangvek thilṭha kan tuah khalle amah kel kan si thotho. Thudik kan tuah khalle taksa cu a borhhlawh zomi a si ruangah zianghman ṭhathnemnak a um cuang lo. Ṭhatnak na tuahmi le ṭhat lonak na tuahmi hi an bang aw. Curuangah zu in, nu le pa sualnak tuah, a dang ei le in pawl le taksa duhnak ih tuahmi thil pohpoh cu zianghman a poi lo, timi hi Gnostic zirhnak cu a si. Cumi ruangah zumtu pawlih ziaza lam a siatsuah terih zumtu tampi cu zinpial ah a feh thluh a si.

          Cuihtlun ah Gnostic pawl in minung cu siatnak le ṭhatnak a zate’n a tuah hnu lawngah a hmuhtonmi a tam dingih pitling nun an nei ding. Sualnak siseh, ṭhatnak siseh, a tuah thei sung tuah ko seh. Cumi hnu lawngah mifim famkim a si leh ding tiah an zirh. Curuangah zumtu cun ziangkim zalenzet in tuah theinak an nei thluh. Ziangahtile daan thukam thlun ding a cem zo ih zaangfahnak caan a si ruangah nan duhduh tuah ko uh, tiah an zirh hngai. Pathian ih zaangfahnak cu a thuk in a kau tuk ih ziangtluk kan sual khalle a zaangfahnak cu kan sualnak hnakin a tum sawn sisi, an ti. Himi zirhnak ruangah zumtu pawl kha ziaza lam siatsuahnak le ṭumsuknak a suahpi. Zum lotu pawl thawn zianghman thleidannak a um thei nawn lo. Hivek zirhsualnak a um ruangah Paul in “ka nun daan hi i cawng ringring uh” a tinak a si.

2. An thil tuahmi hi zahpi tlak a si.

          Paul in, “Mi tampi cu an nun daan ruangah Khrih thinglamtah ih ral ah an cang ti kha ka rak lo sim ṭheu vekin atu khalah mitthli thawn ka lo sim sal a si” tiah a sim (v. 18). Zumtu tampi in zirhsualnak an thlun thu a theih tikah a riah a sia ngaingai. Curuangah “mitthli thawn ka lo sim sal a si” a tinak a si. Cuticun ratṭhazet in zirhsualnak a tuahtu pawl cu hell ah an thleng ding a ti hngai. Ziangahtile anmah in Pathian duhnak thawn a kalhmi an tuah lawng si loin midang khal a ping le peng ah an hruai bet. Cule thil ṭha lo taksa duhnak an tuahmi kha hngalnak ah an hmang ruangah Pathian ih thuṭhennak an tong ding. Warren Wiersbe cun himi thu hi a thupibikmi a si, a ti. Leitlun thilri, sumsaw le taksa duhnak in vancung uknak sungah in luhpi thei lozia a langter. Thlarau thil lawngin kumkhua nunnak sungah in luhpi theizia a fiangter. Khristian biaknak kan timi hi leitlun taksa duhnak thawn a ral awmi a si. Minung nunnak hi taksa thilah buai loin thlarau duhnak thlun hi zumtu dik pawlih nun daan a sizia Filipi kawhhran hnenah fiangte’n a sim hngai a si. Zirhsualtu pawl ih nun daan le an thil tuahmi pawl cu zahpi tlak an sizia a tarlang.

3. Vancung ram minung le Pathian duhnak.

          Zumtu pawl cu vancung ram minung kan si tiah, tiah Paul in a sim. Filipi khua hi Rom acozah uknak sungih ummi khuapi pakhat a si. Khua kilvengtu ah ralkap pawl khal Rom acozah in a ret hngai. Kum 21 tiang an ṭuan ahcun Rom miphun sinak lethmat an pek hngai. Filipi khua sungmi pawl khal rammi sinak an co ngah ve. Rom uknak sungih a ummi pawl cu Rom thuṭhentu bawi in a um hngai ih Rom acozah ih thu an ngai thluh. Cun Rom nunphung an thlun, Rom hnipuan an hruk, Rom ṭong in thu an sim, Rom daan in thu an ṭhen ih ziangkim an tuahmi poh cu Rom acozah daan vekin an tuah thluh. Cubangtuk ṭhiamṭhiam in nannih Filipi kawhhram khal vancung ram minung nan si ruangah vancung ih a ummi Pathian duhnak kha nan tuah dingmi a si, a ti hngai. Bawi Jesuh ih thiisen in tlencia mi faate pawl cu leitlun ah tlangleng in kan um hrih ko na’n kumkhua nunnak ro cotu vancung ram minung kan si cih. Curuangah Pathian duhnak vekin nung dingmi kan si.

4. A sunglawimi amah ih ruangpi bangtuk ah a thleng ding.

          Paul ih nunnak kan zoh tikah hi leitlun a nun hi harsatnak le retheihnak in a khat tiah kan hmu thei. Taksa retheih lawng si loin zirhtu dang tampi khalin thinlung retheinak a pek hngai. Jesuh Khrih ih thuthangṭha a phuang, a zirhmi pawl kha a dik lo tiah an do lawng si loin amah pumpak nunnak tiangah harsatnak tuah ding an tum ringring. Khristian zumnak ruangah thawngtlak a si tikah a duhmi khal a tuah thei lo. Thir cikcin thawn khih tuarmi thawngtlak a si ruangah kawhhran hnenah a duh vekin a feh thei nawn lo. Curuangah a tu leitlun taksa nunnak cu Pathian pekmi thlarau nunnak ah thleng a si tik ahcun daihnak le hnangamnak, lungawinak thawn kan um leh ding tiah thazaang a pek hngai. Hi leitlun taksa in harsatnak, natnak le thihnak tiang tong ko hman sehla cuih thil hmuahhmuah cu kan fehsan thluh ding. Bawi Jesuh hnen kan thlen tik ahcun a siat thei nawn lomi le a thi thei nawn lomi kumkhua nunnak sungah kan lut ding. Cuticun Jesuh Khrih thawn lungawinak kan hlawm aw ding a si, tiah ruahsannak tumpi a pek. Cumi hlawm ve ding ahcun a thi theimi leitaksa thawn a ngah lo ruangah a sunglawimi amah ih ruangpi bangtuk ah in thlengsak thluh ding. Himi harsatnak hmuahhmuah hi Jesuh Khrih ih cahnak in a neh thluh ding thu pawl thawn thazaang a pek hngai.

  

Duhdawtnak le duhsaknak thawn,

Rev. CJ Hrang Hmung, D.Min., PhD.,

Manila, Philippines.

15.03.2014|11:50 pm.