Baibal
Caanghril:
“Thlarau in a lo pekmi pumkhat sinak
kha ṭunghmun dingah hmun khatih a lo ṭemkhawmtu ih remnak in hmunter uh” (Efesa 4:3).
“An zatein pakhat an si theinak dingah
thla ka cam. Ka Pa, nangmah cu ka sungah na um ih kei khal na sungih ka um
vekin annih khal kan sungah um ve hram hai seh… Nangmah le keimah cu pakhat kan
si vekin annih khal pakhat ih an can theinak dingah nangmah ih i pekmi
sunlawinak kha anmah khal ka pek ve a si” (Johan 17:21, 22).
Baibal siarbet: Efesa 4:1-6.
Efesa cakuat bung 1-3 kan siar tikah
Paul in Pathian ih kawhnak le zumtu kan si theinak ding hrangah Pathian ih khua
a khangmi pawl thuhla ngami kan hmu thei. Jesuh Khrih cu misual pawl hruangah a
thi ih a thosal. Cuih Bawi Jesuh thihnak ah Pathian in kan nunhlun, minung hlun
kan sinak hmuahhmuah a cem ter. Cule miphun thar ah in siam thar ih kawhhran a
dinsuak. Cumi cu Pathian thawn a hlat awmi minung pawl kha Pathian thawn
remsalnak, pehzomnak le a ta kan sinak a langter. Miphun hmuahhmuah cu hmunkhat
ah a komkhawm. Cutin a komkhawmnak ihsin miphun thar a suak ter. Cumi cu
Pathian in a thuphuan a kimternak khal a si.
Cuihsin Paul in miphun thar a si lo le
kawhhran in ziangtin a cangvai dingih a nunpi ding timi thu pawl Efesa bung 4-6
sungah a sim bet. Pathian ih in tuahsakmi pawl a simfiang hnu ah zumtu pawlih
tuah dingmi ṭuanvo pawl a sim sal.
Phundang in kan sim asile Pathian lam ih tuahmi pawl a sim hnu ah minung lam ṭuanvo
pawl a tarlang. Curuangah “Bawipa ih hnaṭuannak
ruangih thawng a tlami keimah in Pathian kawhmi nan si bangtuk in nan nunnak ah
amah ih kawhmi nan sinak kha langter uh, tiah ka lo forh” a ti (Efe. 4:1).
Hizawn ah “nan sinak kha langter uh,” a timi hi minung ih kan tuah dingmi pawl
simduhmi a si. A pakhatnak ah miphun thar sinak cu lungrualnak in langter ding
a ṭul. A pahnihnak ah cuih
miphun thar hi thianghlim nun nei a ṭul.
Pathian duhmi lungrualnak
Hi hmun ah Paul in Pathian duhmi “lungrualnak”
hi thu pali in a langter.
(a)
Thinlung neemnak, tangdor le thinsaunak neiin duhdawtnak thawn
pakhat le pakhat zawiawk theinak in langter ding (Efe. 4:2).
(b)
Bawi pakhat, rinnak pakhat, baptisma pakhat lawng a um. Pathian
pakhat a umih ziang hmuahhmuah ih Pa a simi Pathian pakhat lawng a um timi tlun
ah hram bun ding (Efe. 4:5-6).
(c)
A hrilmi pawl cu pumpak ciar in covo laksawng an nei fingfing
ruangah pumkhat sinak ih laimuril a langter (Efe. 4:7).
(d)
Pumkhat sinak le remdaihnak pawl kilkhawi theinak dingah Khrih ih
famkimnak a simi pitlinnak kan neih cio theinak ding hrangah a si (4:13).
Curuangah lungrualnak le pumkhat sinak
kan kilkhawi theinak dingah duhdawtnak thinlung (Charity), pumkhat cannak (Unity),
a dangdang sinak sungin bang awknak (Diversity)
le ṭhanlen pitlinnak (Maturity) pawl ih nei lo theih lo kan
neih ṭulmi sinak pawl an si.
Kan ṭulmi sinak pawl
Pathian ih hrilmi pawlin sinak (qualification) pa 5 thawn kim a ṭul.
Cupawl cu, (1) thinlung neemnak (2) tangdornak (3) thinsaunak (4) duhdawtnak
thawn pakhat le pakhat ngaithiam awknak (5) pawlkom awknak pawl tla an si (Efe.
4:2-3). Zumtu pawlin himi sinak pawl kan neih theinak dingah Paul in thla a cam
(Efe. 3:17). Tuini khalah zumtu pawl duhdawtnak thawn a khatmi nun kan nei cio
theinak dingah Paul in in forh a si. Mi hrek cun thinlung neemnak a neitu pawl
kha an hmuhsuam ṭheu. Thinlung neemnak
hi thupi an ret lotu an um. Sikhalsehla zumtu cun thinlung neem in tangdor in
um hi thupi ah ret ding kan ṭul
(Fil. 2:3-8; 1 Pit. 5:5-6). Tangdornak thinlung thawn lawng pumkhat sinak a
suahpi thei ding. Puarthaunak cun mi a ṭhenṭhek
ter sawn a si.
Thinlung neemnak hin dingthluk
lairelnak le remnak a suahpi thei. Thinlung neemnak hi famkim lo le ṭihhrut
ruangah a si lo. Minung kan nun in kilhimtu pakhat a si. Hotu pawl thinlung
neem an neih tikah zoh a mawi zet. Thinsaunak khal hi mi zaraan ih neih theihmi
a si lo. Duhdawtnak cu a thupi bik. Duhdawtnak cun a dang sinak zate parah a
khuh thluh thei a si. Vei tampi thuhla pakhat khat parah thuhla ṭhate’n
ruat ta loin kan ṭong lohli ih midang in zianghman in
sawn sal lo tikah ka neih a si, tiah kan ruat aw ṭheu.
Thufim sungah, “Rintlak mi thutheitu in thudik a sim ṭheu. Asinain rintlak lomi
cun thuphan lawnglawng a sim” a ti (Thuf. 14:5). Cuihtlunah “Thinsau mi cu
mifim a si; Asinain na thin a tawi ahcun na aatnak khan a langter” a ti hrih
(Thuf. 14:29). Curuangah “awkaa neem ih thulehnak in thinhengnak a daiter.
Asinain ṭong hrang in thinhengnak a suahter sin” (Thuf. 15:1) timi hi hngilh lo
ding a thupizet.
Paul in, “Thlarau in a lo pekmi
pumkhat sinak kha ṭunghmun dingah hmun
khatih a lo ṭemkhawmtu ih remnak
in hmunter uh” a ti (Efe. 4:3). Hinah hin thumkom Pathian sinak thu thawn a
pehzom tiah lak theih a si. Pathian ah “Pa, Fapa le Thlarau Thianghlim” tiin
caan dangdang ah sinak phunthum thawn a lang ko nain Pathian cu pakhat lawng a
si.
Ruangpum pakhat
“Ruangpum pakhat” a ti tikah “Khrih ih
ruangpum a simi kawhhran” a sawh duhmi a si. Thlarau pakhat a ti tik khalah
zumtu pawlih nun sungah a ummi Thlarau Thianghlim kha sim duhmi a si. Cuih
Thlarau thawngin zumtu pawl cu kawhhran ah lut dingin tihnim hmaisa a ṭul
(1 Kor. 12:13). Thlarau Thianghlim a neimi zumtu cun Jesuh Khrih ih ruangpum a
simi kawhhran sungah pumkhat sinak nei cio ding a ṭul a
si. Cun “ruahsannak pakhat, rinnak pakhat, baptisma pakhat” a timi hi “Bawi
pakhat lawng” kan neih ruangah a si. Jesuh Khrih sungah zumnak, ruahsannak le
baptisma conak pawl hi um lo theih lomi pawl an si (1 Kor. 1;13; Gal. 3:27). Bawi
Jesuh ratsalnak a hngakhlaptu zumtu pawl kan si. Curuangah Paul cun zumnak
pakhat, ruahsannak pakhat, baptisma pakhat lawng nei ding hi in duhsak. “Pa,
Fapa le Thlarau Thianghlim” sinak pathum thawn a lang awmi Pathian cu pakhat
lawng a si vekin kannih khal a dangdang kan si ko nain pumkhat si thei ding hi
a duhsak a si. Bawi Jesuh ih thlacammi khal a si (Johan 17).
Sikhalsehla tuini ah kawhhran tampi in
kan ṭhenṭhek
aw thluh. Ruah daan, pom daan le zirh daan bang aw lo ruangah a si. Cumi thu ah
Paul cun, “Thlarau in a lo pekmi pumkhat sinak kha ṭunghmun
dingah hmun khatih a lo ṭeemkhawmtu
ih remnak in hmunter uh,” a ti (Efe. 4:3). Efesa kawhhran sungtel pawl hrangah
kuatmi a si kona’n Asia sungih a ummi midang pawl hrang khalah a si. Tuni zumtu
kan zate hrang khalah a si. Efesa khua ah innsang ah a khawmmi inn-kawhhran a
um vekin khua dangdang khalah a um thei ve mi a si. Ziangvekin mah le inn ah,
biakinn ah kan khawm aw khal le pakhat le pakhat do awk rero dingmi kan si lo.
Zuam aw rero in iksik aw rero ding khal kan si lo. Thuthangṭha
pakhat a hlawmtu kan si cio ih Baibal sungih ummi thu pawl kha kanmah le duh
daan in kan sim kan phuang ciomi a si. Curuangah kan ṭanpi
awk theinak ah ṭanpi aw in, nel aw
zet in hnaṭuan tlang ding hi a
thupi sawn a si. Cutin kan ṭuankhawm
theinak ding lamzin kha kan hawl sawn a ṭul. Cumi
cu Paul ih duhsakmi khal a si. Ziangahtile kawhhran timi cu Jesuh Khrih ih
ruangpum a si ruangah cuih ruangpum ṭhansonak
dingah cun ṭuanvo kan neih daan a
dang cio ti hi theifiang cio ding a thupi.
Thunetnak.
Zumtu piangthar a ti aw tu hlir kan si
zo vekin kan biakmi khal a nung Pathian pakhat a si. Kan ruah daan, kan hmuh
daan le kan pom daan a bang aw lo ruangah ṭhenṭhek
aw thluh dingmi kan si lo. Ruangpum pakhat ah kut, ke, hna, lu, mit, hnar, hna
tvp. in anmah le hnaṭuan cio an ṭuanih
cumi cu ruangpum ṭhansonak ding hrangah
a si thluh. Cuvekin kan bang aw lo thluh ko nain kanmah le thiamnak, sinak cio
hi Pathian ram hrangah kan hmang cio ding. Hmu daan, ruah daan, pom daan a bang
aw lo khalle pakhat le pakhat upat aw in, theithiam aw in, theihpi aw in kut
ongzom in Jesuh Khrih ih ruangpum ṭhansonak
ding hrangah kan ṭuan cio ding a ṭul.
Mai’ sinak kan thei aw cio peiih, midang soisel le relsia rero a ṭul
lo. Zumtu kan zatein “Jeush Khrih ah Pumkhat kan si thluh”. Kan “LU” a simi “Jesuh
Khrih” sungah a phunkim in ṭhang
dingmi kan si. ti hi hngilh cio hlah uhsi. Paul in, “Curuangah nan ei ah siseh,
nan in ah siseh, ziangthil nan tuahmi kipah Pathian sunlawinak hrangah tuah uh”
(1 Kor. 10:31) timi hi cingkeng ringring in “KHRISTIAN PUMKHAT SINAK” ṭunghmun
tertu zumtu si cio dingah Pathian in thluasuah in pe cio hram seh! Amen.
Duhdawtnak
le duhsaknak thawn,
Rev.
CJ Hrang Hmung, DMin., PhD (Dev. Adm student)
PCU,
Manila, Philippines.
05102013/1955hrs.
No comments:
Post a Comment