PATHIAN DUHNAK IN LO UK SEH

(To Live by the Will of GOD)

Baibal Caanghril:

“Khrih cu a taksa in harsatnak a tuar ruangah nannih khal amah ih thinlung neihmi bangtuk nei in nan thinlung khohter uh. Ziangahtile taksa harsatnak a tuartu cu sualnak sungah a tel nawn lo a si. Curuangah a tuih thok ihsin leilung tlun nunnak caan nan neih sung hmuahhmuah ah minung duhnak si loin Pathian duhnak in lo uk seh” (1 Piter 4:1-2).

Baibal siarbet: 1 Piter 4:1-6.

          Minung pakhat in Khrih hrangah nun ding timi hi a harsa zetmi a si. Ziangahtile Pathian thu sungah nung in dingfelzet ih a nungmi mi tampi hi khawvel mi pawl in an hnong ṭheu. Pathian mi le khawvel mi hi hmunkhat ah um tlang ding a harsazet. Cuih khawvel mi pawl cun anmah vekin duh tawk ih a nung thei lo pawl hi an hmuhsuam ṭheu. Minung timi cu kanmah thawn duh daan, ruah daah, hmuh daan a bang-aw tik lawngah kom kan duh. Feh tlang, ei tlang, it tlang, tlangleng tlang kan duh. Cutikah Khristian pawl le khawvel mi cu hmunkhat a si thei ding a harsa ngaingai. Curuangah khawvel mi pawlin zumtu pawlcu nasazet in, a phunphun in harsat an pek, an hrem, an hmuhsuam. Cuti vek caan ah zumtu hrangih a thupi bik cu Khrih ih lungput vek nei in A keneh zawh ding hi a si. Cuti ih kan zawh theinak ding ahcun Khrih ih lungput bangin kan thuam aw ding a ṭul. Khrih khal cu hremnak nasazet tuar in thahnak tiang a tuar. Sikhalsehla cuih hremnak le harsat tuarnak pawl a nehsuak thei. Cubangtuk ṭhiamṭhiam in zumtu pawl khal Jesuh Khrih thawngin nehnak khuan kan nei ve a si. Kan nunnak hi khawvel duhnak bangin nung loin Pathian duhnak bangin kan nung thei ding hi a thupi ngaingai.

          Pathian duhnak in nitin kan nun in uk theinak dingah a tanglam thupawl hi a thupizetmi pawl an si.

1. Mah le mah el-awk ding

          Zumtu pawl hi sankhat hnu sankhat hremnak a phunphun an rak tuar. Cumi pawl lak ihsin luattheinak ding hrangah an neihmi hriamhrei thupibik cu “Khrih ih thinlungput thawn thuam aw ding” kha a si. Culawngah ziangkim ah mah le mah el-awk theih a si ding. Jesuh Khrih cu zumtu pawl hrangah kan zohṭhim ding umsun a si. A netnak tiang amah le amah el-aw tahrat in kanmah misual pawl hrangah a thi. Kan theih cio vekin Jesuh Khrih cu sualnak zianghman a nei lo. A thianghlimmi khal a si. Sikhalsehla misual kanmah hrangah hremnak, vuak tuarnak le thahnak tiang a tuar. Khrih minung a sinak cun cuih harsat a tuar duh lo, el a duh a si. Asinain Pathian fialnak bangin a tuah, thahnak a tuar. Kannih zumtu pawl khal Khrih bangin tuar theinak thazang in pe. Mah le mah kan el-awk a qul. A duhnak bangin kan ap awk a ṭul.

          1 Piter 1:1 ah, “Khrih cu a taksa in harsatnak a tuar ruangah nannih khal amah ih thinlung neihmi bangtuk nei in nan thinlung khohter uh. Ziangahtile taksa harsatnak a tuartu cu sualnak sungah a tel nawn lo a si” a ti. Taksa harsat tuarnak pawlin sualnak thawn a hlat ter. Khrih tuarnak ah kan tuar ve. Khrih a nehnak ah kan neh ve. Dingfelnak thawn in nung ter. “Curuangah a tuih thok ihsin leilung tlun nunnak caan nan neih sung hmuahhmuah ah minung duhnak si loin Pathian duhnak in lo uk seh” tiah thazaang pek phah in a tarlang theinak a si. Kanmah le kan mah kan el-awk ding hi a thupi ngaingai.

2. Sualnak huat ding

          “Pathian awi lo khawvel pawlih tuah an duhmi thil kha tikcu tawkfgang nan rak duh ve zo. Nan nunnak cu zoh mawi lo nunnak, taksa diriamnak, zuritnak, nun nuamin nupa sualnak, ei le in in puai tuah nomnak, le fihnungza milem biaknak ah nan hmang zo” (v. 3) a ti bangin a liamcia ih kan nunnak ih a balhzia, kan borhhlawhzia kha theifiang-awin a dikmi siirnak thinlung neih ding kan ṭul ngaingai a si. Kan sualnak a tam tuk zo. Tawk thlang seh. Hmailam ah ka tuah nawn lo ding tiah ṭhencat thei ding kan ṭul.

          Sualnak thu thawn peh-awin zumtu hrekkhat cu thupte sualnak a phunphun tuahmi kan nei ṭheu. Cubang kan sualnak pawl hi mi nih in thei pang ding ti kan phangzet. Asinain Pathian in in thei ding ti cu kan ṭih lo, poi kan ti lo. Cuti ih kan nun hi khawvelmi nun daan a si ti hi kan thei aw lo. Tisa hiarnak thlunin kan feh, sui le ngun kan duh tuk. A qha lomi thil ziangkim kan tuah. Nomnak men a sisi, zianghman a poi lo kan ti. Rit thei a phunphun kan hmang khalle poi kan ti lem lo. Kawhhran hruaitu lamin ziangtluk sim ṭheu khalle thei lo vekin kan um san men. Mi hmaiah ṭha zet vekih um cingin khatlam ah mi theih lote’n a phunphun in sualnak kan tuah rero ṭheu.

          Zumtu diktak cun sualnak huat neknek dingin kan thinlung kan zirh a ṭul. Kan sualnak kan huat ngaingai lo ruangah sualnak sungih tlangleng hi poi kan ti lem theu lo. Curuangah thinlung pitling takin thu kan ruat dingih sualnak kan huat a ṭul. Cutik lawngah kan nun a dik thei ding. Retheih harsat kan tong tik khalah kan tuar thei ding a si.

3. Hniksaknak tuar thei ding

          Veikhat lai ah khawvel mi pawl thawn hmunkhat ah duhtawk ih a tlangleng ve mi zumtu pawl cu a nun thleng-awin a ṭhangphawkmi zumtu ih an can tikah sualnak an duh nawn lo. Khawvel mi daan vekin nun an duh nawn lo, a dangte in an um thlang. Cutikah khawvelmi pawl in an zum thei lo. Curuangah anmah thawn nuamzet ih tlangleng sal dingah an va thlem, an va hniksak. Zumtu pawlin an el tikah a phunphun in mawh an puh, an hrem, an siatsuah duh zet. Cubang minung pawl cu thuṭhennak an co tengteng leh ding. An nung sung ah maw, a si lo le an thih hnu khalah maw an tong tengteng dingih hrial theih a si lo ding.

          “Hniksaknak” cu Pathian hnenin kan hnenah a ra ṭheumi  a si. Hniksak ih kan ummi hi Pathian in thilsual a tuah ruangah a si lo. Kan nun pitlinnak dingah le hlawknak kan ngah theinak dingah in bawmtu a si sawn. Jeim 1:2-3 sungah, “U le nau pawl, nan hnenah hniksak harsatnak a thlen tikah mi vannei kan si tiah ruat aw uh; ziangahtile nan zumnak in cubangtuk hniksak harsatnak nan neh tikah tuar theinak a ra ti nan thei”, ti ah in ti (cf. 1 Piter 1:6-7). Vei tampi ah hniksaknak timi hi kan hrangah duh um lo le harsa zet vekin a ra lang ko. Sikhalsehla kan hrangih kan hmuh thei lonak hmunah thilṭha thup aw in a um ringring a si.

          1 Piter 4:12 sungah, “Ka duhdawtmi ka rualle uh, a harsazet hniksankan nan tuar ruangah hin mangbangin um hlah uh; zohman ih an ton dah lomi harsatnak kan parah a thlengce tiin ruat hlah uh. Khrih ih tuarnak a hlawmawmi nan si ruangah nan lungawi sawn uh. Cutiin nan ti asile a sunlawinak a lang tikah nannih cu lungawinak in nan khat ding,” a ti. Pathian faate cu a lem kan um lo ruangah hniksaknak hin kan nunnak diktak a sizia a langter ṭheu. Cuih nunnak diktak cu zum lotu pawl hmai ah kan langtger dingmi a siih Pathian sunglawinak kan langternak khal a si.

          Hniksaknak kan ton tikah Pathian in tumtahmi a nei ringring ti hi kan hngilh lo a ṭul. Pathian in in hniksak tikih tumtah a neihmi cu kan sinak taktak langter a duh ruangah a si (cf. Job 23:13-14). Tuar theinak kan neih ding a duh. Cuticun hman tlak zumtu ah kan cang thluh thei ding a si.

4. Pathian duhnak phuan ding

          Jesuh Khrih thinlung kan neih ngahding hi a thupi bik. Hlanlai zumtu paralṭha pawl ih nun zohṭhim ding tampi a um. Pathian in leilungpi hi nasazet in thu a ṭhen leh tengteng ding. Jesuh Khrih a cohlang duh lotu pawl cu hell meisa sung thawnginn ah thlak an si thluh ding. Curuangah Khrih ih thuthangṭha phuang le tettikhan ding hi a thupizet tiah ralrin in pek. A thicia zomi zumtu pawl hman thuthangṭha an theihnak thawngin rundam co theinak khuan an ngah zo (v. 6). Pathian hmaika ah thinlung thlarau ih nun theinak an ngah zo. Jesuh Khrih cu minung hmuahhmuah hnenah zirhnak (teaching), vancung uknak thu thawn peh-aw mi thuthangṭha phuangnak (preaching), damcahnak ding hrangih damternak (healing) pawl a ṭuan bangtukin zumtu pawl khal Khrih ih tanta mi vekin cohlang ding, tuah ding, ṭuan dingmi kan si.

Thunetnak.

          Zumtu piangthar kan si cio vekin nitin kan nunnak ah kanmah le kanmah kan cekfel aw sal ding hi a thupi ngaingai. Ziang ruat loin um huahho men ding kan si lo. Leitlun khawvel duhnak thlun dingah kanmai’ duhnak le thlemnak tampi kan tong ko ding. Cuih duhnak dungah kan thlun pang lo ding hi a thupi ngaingai. Pathian duhnak in kan nun in uk ding a thupzetmi a si. Curuangah kanmai’ duhnak kha el in, sualnak kan huat a ṭul. Cuihsin hniksaknak kan tonmi pawl khal thei thiam in Pathian duhnak kan phuang ding a ṭul. Pathian duhnak lawngin kan nun in uk thlang hramseh. Cuticun kan nunnak hmangin Pathian a sunglawi sinsin thei ding a si.

Duhdawtnak le duhsaknak thawn,

Rev. CJ Hrang Hmung, DMin., PhD (Dev. Adm student)

PCU, Manila, Philippines.

21092013/2322hrs