HMUITINMI LAM PANIN

Baibal Caanghril:

          “Curuangah hmuitinmi lamah zuam man ngah dingin dingtein ka tlan. Cuih zuam man cu Pathian in Khrih Jesuh sung ihsin kumkhua nung dingah in run kawhnak kha a si” (Filipi 3:14)

Baibal siarbet: Filipi 3:12-16.

          Minung zovek khal nu pumsung in kan suah ihsin hmai lam ah kan nor vivo, kan ṭhanglian vivo. Leitlun kan nunnak a cem hnu khalah hmai nor in feh vivo lai dingmi kan si. Mi zovek khal dunglet hoi in a tikcu caan a hmangkirsal ti hi a um thei lomi a si. A hleice in zumtu kan nunnak ah rundamnak kan congah zo hnu ah pitlin lam panin hmai nor vivo dingmi kan si. Piangthar pek dinhmun ah kan cawlta ringring dah lo. Kan thlennak hmun ah dingin cawl men dingmi khal kan si lo. Hmuitinmi nei in hmialam ih kan nor vivo ding a ṭulzia Paul in Filipi kawhhran hmangin in simmi pawl thawn thazaang lak cio uhsi.

1. Jesuh Khrih ih retsakmi zuam man co dingah  (v.12)

          Paul in Pathian hmaiah a tlingmi, a famkimmi kan um lo ti hi fiangzetin a thei. Jesuh Khrih cu ka Bawipa le i rundamtu a si tiah a zumih a nunnak zate a pek ruangah thawng tiang a tlami a si nain ka famkim zo tiah a ruat aw cuang lo. Amah a neitu cu Jesuh Khrih a si zo ruangah cuih tlinnak lamah a si thei tawk suahin zuam man co dingah ka nor rero a si, a ti (v. 12). Minung sinak ih kan famkim thei lozia cu Rom 7:18-19 ah fiangzetin a simmi kan hmu thei. Hi zawn ih a hmanmi “famkim” timi ṭongfang hi Grik ṭong in “teleios” an siih a sullam cu “nutling, patling dinhmun ah thleng thei” tinak a si. Cun soisel ding a um lomi, thinlung ruahnak lam khalah upa lungfim pitling dinhmun a neimi, zumnak lam khalah rinsak a tlakmi kha sim duhmi a si. Paul tei’ san laiah pitling an ti bikmi pawl cu a zumnak ruangah martyr in thihnak a tuarngamtu pawl an si ṭheu. An zumnak ruangih an thihni khi an pitling ni a si, an ti. Cumi cu Jesuh Khrih ih retmi zuam man co dingah a si.

2. Hmailam ih a ummi kha ban dingah dawhnak (v.13).

          Paul cu Damascas fehnak lamzin parah Jesuh Khrih in a kaih tikah a kaihnak san a um. Jesuh Khrih nih a kawh tikah amai’ lam ṭangtu dingah a duh. Gentail pawl hnenah thuthangṭha phuangtu ah a hril. Jesuh Khrih kha fiangtein a tong tikah a nunnak cu Khrih a si ti kha a theifiang aw ih a sinak zatein a pek aw. A famkim zo tiah ruat aw loin Bawipai’ hnaṭuan hrangah hmailam ah nor in a feh vivo. Pathian ih fehternak lamah a feh ih a net tiangin feh vivo dingah a tumtah. A liamcia dunglam ih a nunhlun a fehsan zomi pawl kha a ruat nawn lo. Hlanah Judah biaknak upa a rak sinak, a hmin thannak, a zuamnak, a cahnak pawl kha zianghman ah a siar nawn lo. Jesuh Khrih duhnak lawng kha thupibik ah a ruat. Zumtlak Khrih ih salṭha, pitlin dinhmun ah dingin a nung. Kannih zumtu pawl khal Jesuh Khrih in in kawh cio tikah hmailam ah ralṭhazet in feh ih nor vivo ding hi kan hnaṭuan tumbik a si. Pathian in in kawhnak san kha famkim ter thei ding hi kan hnaṭuan tumpi a si. Kan hmailam ih a ummi Bawipai’ in timtuah sak cia mi kha ban dingah kan dawh rero ding a ṭul.

3. Hmuitinmi lam panin tlannak (v.14).

          Paul in tlanzuam awknak ih a tlantu bangtukin Khristian nunnak kha mithlam ah cuang dingin a sim. Tlanzuamnak ah a teltu pa/nu cu a hmuitinmi lam pan in a tlan ṭul a si. Hmuitinmi thleng theitu lakah a nehtu cu laksawng pek a si ṭheu. Curuangah laksawng ngah thei dingah tlan a zuammi poh in an hmuitin cio a si. Cubangtuk in Khristian kan nunnak hi hmuitin lamah a tlan rero mi kan si. Dunglam a liamcia thil pawl ruat nawn loin, thinlung tenau lo tein Bawi Khrih kha zohin kan feh ding a ṭul a si. Grik ram sungah lehpan zuamnak a phunphun a um ih cuih zuamnak ih a teltu pawlih nuntu daan zuk kha Khristian nunnak ah a bunsak hngai. Hmuitinnak a thlengtheitu cun a hrangih retsakmi laksawng an ngah bangtukin Bawi Khrih zumnak sungah a net tiang a tlan theitu pawl cu kumkhua nunhnak le lawm man suilukhuh kha an ngah ding a si. Bawi Jesuh Khrih in, “Sikhalsehla a netnak tiang a dinghnget theitu cu rundam a si ding,” a ti. (Mat. 24:13). Hebru cangantu khalin ,“Thihnak tuar ding a si hmanah ka hrangah rinsan tlak in um uhla nan neh man ah nunnak suilukhuh ka lo pe ding,” a ti ve (Thuphuan 2:10). Curuangah hmuitinmi lamah zuam man ngah dingin dingtein kan tlan vivo ding hi a thupi ngaingai.

4. Thlarau lam pitling pawlih nun daan ding (vv.15-16).

          Filipi kawhhran sungah Khristian kan si ahcun daan thukham thlun a ṭul nawn lo, Amai’ zaangfahnak in rundam kan si thluh zo tiah ol tukin an ruatmi a um. Cubang ruattu pawl cu Paul in, “thinlung put daan dang nei pawl” tiah a ti hngai. Ziangvek kan tuah khalle Pathian ih duhdawt zaangfahnak cu a tum tuk lawmmam ruangah in rundam ko ding. Minung in kan va zuam rero ih kan ṭan rero ding khal a ṭul lo, tiah an ruat ih nuncan ziaza lam ah a siatsuah awtu mi tampi an um. Thukham thlunnak in Pathian ih dingfelnak ah kan thlengban thei lo ih hnawmhne vek fang kan si tiah zirhsualnak in zinpeng ah an fehpi. Curuangah Paul in a tahṭhimmi pakhat cu Khristian nunnak cu lekpannak ah a zuam rero mi bangtuk kan si ti hi a si. Nehnak a ngah theinak dingah a phunphun in zuam a ṭul. Jesuh Khrih a theiih a zuammi pawl cun midang pawlih zohṭhim tlak si dingin an nung. An simmi an ṭongkam ah, an nuntu daan le an ziaza ah a ṭhabik in an nung. Zumnak cu tuahnakin a lang lo ahcun zumnak famkim a si lo. Jeim cun, “Cuti a si ruangah ruangpum cu thlarau lo cun a thih bangtuk in zumnak khal tuahnak lo cun a thi ve a si,” a ti (Jeim 2:26). Curuangah Paul in, “Thlarau lamih pitling kannih pawl kan zatein hi bangtuk thinlung nei ciar ding kan si,” tiah Filipi kawhhran kha a zirh hngainak a si.

Tlangkawmnak

          Zumtu u le nau pawl, mi zovek khal kan nuntu khawsaknak pitling in ṭhangso vivo theinak dingah to men in a ngah lo. Kan ṭhansonak le ṭhanlen pitling theinak ding hrangah kanmah rori in kan zuam a ṭul. Ṭhangso in ṭhanlen pitling thei dingah hmuitinmi nei in hmailam ah nor in zuam vivo kan ṭul a si. Ziangvek mi piangthar khalin leitlun kan nun sungah cun hi leitlun thilri le sinak pawl tansan a theih lo zia kha kan hngilh lo ding a thupi. Leitlun ah tlanglengmi kan si hrih ruangah leitlun thil pawl hi hnong thluh a theih lo, ti hi kan thei cio. Hnaṭuannak, fimthiam zirnak le ziangtinkim kan tuahmi pawl hi kanmah le pumpak nunnak ṭhanlen pitlinnak hrangah a si. Curuangah kanmah le theihtawk suahin kan ṭang, kan ṭuan a ṭul. Paul ih nunnak kha zohṭhim in hmuitinmi lam panin nitintein hmailam ah nor vivo cio dingmi kan si. Bawi Jesuh in kan hmailam ih in retsakmi zuam man laksawng co dingah hmuitinmi lam panin hmailam ah nor cio ding hi a thupi ngaingai.

         

Duhdawtnak le duhsaknak thawn,

Rev. CJ Hrang Hmung, DMin., PhD (Dev. Adm student).

PCU, Manila.

September 14, 2013/11:00pm.