KAN RAM DAMNAK DING HRANGAH

Baibal Caanghril:

          “Ka hmin in kawhmi ka minung pawl in ka hnenah lungsiir in thla an cam ih ka mithmai an hawl ih an thil ṭha lo tuahnak ihsin an kirsal a si ahcun van in an thlacamnak ka thei dingih an sualnak ka ngaithiam ding ih an ram cu ka damter ding.” (2 Sansiarnak 7:14).

Baibal siarbert: Seemtirnak 19; Hosea 4:1-3.      

          Tulai kan leitlun dinhmun kan zoh tikah a him nawn lo. Duh a um lozet. Ral awknak a tam. Ram pakhat le pakhat, miphun pakhat le pakhat do-awk le to-awknak hlir in a khat. Hmun tinkim ah thil a phunphun kan theih dah lomi a cang. Atu le atu ling a hnin. Harsatnak a phunphun in a khat ti cu kan theih cio mi a si. Kan theih dah lomi natnak a phunphun a suak vivo. Biaknak lam thu khalah Pathian thu kan duhzet vek a bang na’n a hmin men ih zumtu kan tam vivo. Zirhsualnak khal a tam deuhdeuh. Pathian thutak hnakin ṭongthiam, simthiam zet pawlih ṭongkam nal zutzo ih an sim, an phungmi thuphan le phuahcop thu pawl kan uar sawn a bang. Kan khawm ding caan khalah Pathian thu hnakin Korea movie pawl nih in thlem ih khawm thei loin kan um vivo. Mipa le mipa, nunau le nunau ṭhit awknak tiang a pung vivo. Online le groupmail pawl khalah Pathian thutak hnakin leitlun khawvel thu ah kan buaipi paih sawn. Pathian thu a ngan ringring pawl cu mi bang lo vek an si vivo. Kan dinhmun kan zoh tikah Noah san ih thil cang bangin kan um vivo ti hi el theih loin a fiang nasa.

          Tuisun kan dinhmun hi Pathian thu in siseh, kan leilung sinak le thilcangmi pawl in siseh ṭihnungza dinhmun ah kan thleng vivo ti a faingzet a si. Curuangah kan leilungpi a dam nawn lo timi hi thei cio in Bawipa Pathian hnenah napi’n thlacam kan ṭul a si (2 San. 7:14).

          Kan caanghril 2 Sansiarnak 7:14 kan zoh asile kan leilungpi a dam nawn lo ruangih Solomon ih thlacammi kan hmu. Cuih thlacammi parah Pathian ih a simmi thu 4 tuah dingah a dilmi le tuahsak dingih thu a kammi khal kan hmu.

(1) Lungsiir Tangdornak nei ding.

          Mi zovek khal tangdor ih nung thei ding hi kan harzet. Thiamnak, theihnak, lennak le sinak pawl kan neih tikah cuih kan sinak pawl parah kan uar aw ṭheu. Biaknak lam ih kan lut deuhdeuh, Pathian thu kan thei deuhdeuh tikah kan puarthau deuhdeuh a bang. Hlan kan pipu pawl cu Pathian thu an theihmi a malzet na’n an theihmi vekin an nunpi. Tusan zumtu pawl cu kan theihmi tamtuk zo na’n khat lam hna in a lut ih khat lam hna in a suak thluh sal. Kan thinlung sungah a tuhlut thei lo. Luka 18:9-14 sung kan siar asile Farasi le Siahkhongpa ih thlacamnak thu kan hmu. Farasi pa cu amah le amah Pathian mi tiah a ruat aw ih a puarthau zet. Siahkhong pa cu a tuahmi pawl a thei aw tikah a sualnak a hmu aw ih Pathian hmaiah thinnau le lungsiir le tangdor in a um. A netah ah Jesuh Khrih in hi te pahnih thlacamnak thu thawn peh aw in, “Fiangtein ka lo sim: Farasi mi pa si loin siahkhongtu pa sawn kha inn ih a tlun tikah Pathian hmaiah thu ding cotu a si. Ziangahtile zokhal amah le amah a khaisang awtu cu namthlak a si ding ih tangdortu cu khaisan a si ding,” tiah a ti” (Luk. 18:14). Piter khalin tangdornak ih a thupitzia hiti’n a sim ve: “Nan zate’n tangdornak thawn thuam aw uhla pakhat le pakhat bawm aw uh. Ziangahtile Ca Thianghlim in, ‘Mi hngal pawl cu Pathian in a dodal ih tangdormi cu mithmai ṭha a pek a si,’ tiah a ti. Curuangah a cakmi Pathian ih kut hnuai ah tangdorte in um uhla amah in caan a kim tikah a lo khaisaang leh ding.” (1 Pit. 5:5-6).

(2) Pathian mithmai hawl ding.

          Pathian mithmai hawl ti tikah amah Pathian rori a hmel kan hmu thei lo ding. Hinah sim duh sawnmi cu Pathian ih duhnak kan hawl cio ding kha a si. Asile Pathian duhnak cu ziangtin kan hawl ding? Bawi Jesuh cun Matthai sungah hiti’n fiangtein in sim: “Cuhnakin Pathian Uknak le a felnak hawl hmaisa sawn uhla thil dang hmuahhmuah cu a lo pebeet ding a si” (Mat. 6:33). Pathian thu sungah kan um ih Baibal ca ih in zirhmi bangin nitin Baibal siar, thlacamnak nei in kan kiangkap ih ummi kan innhnen pawl kan duhdawt ding. Kan zate’n Pathian hmuihmel keng ih sersiammi kan si timi cingkeng cio in kan minungpi pawl ih siatnak tuah sawn loin ṭhatnak hrangah a tuahtu kan si cio ding hi a thupi ngaingai. Cuticun Pathian mithmai kan hmu ngah thei ding a si.

(3) Thlacam ding.

          Zumtu le thlacamnak cu ṭhen theih lomi a si. Thlacam thu cu kan nun ih kan hman ciomi a si ruangah tampi ka sim bet nawn lo ding. Hinah hmun ih thlacam ding thu thawn peh awin a simmi cu thlacam menmen kha si loin Bawipa hmaiah lungsiir in thlacam ding kha a si. Bawi Jesuh hmin in thinlung tak le lungsiir in kan ram damnak ding hrangah thla kan cam ahcun Pathian in a kim ter tengteng ding. Jesuh Khrih in, “Cuih ni a thlen tikah cun zianghman in sut nawn lo ding. Thungai in ka lo sim: ka hmin in nan dilmi hmuahhmuah cu ka Pa in a lo pe ding. Atu tiangah ka hmin in zianghman nan dil dah lo. Dil uh nan ngah ding; cuticun nan lungawinak cu a kim ding” (Joh. 16:23-24) tiah a simmi kan hmu thei.

(4) Thil ṭha lo tuahnak ihsin kirsal ding.

          Minung hi thilṭha tuah hnakin thil ṭha lo tuah hi kan duh deuh ṭheu. Mi ṭha mi famkim ah kan ruat aw thluh nain kan famkim lonak thu hi Baibal sungah fiangte’n in sim. “Ca Thianghlim in: ‘A dingmi zohman an um lo, A fimmi pakhat hman an um lo, Pathian biatu khal an um lo. An zatein Pathian hnen ihsin an pial thluh ih, zinpeng an zawh ṭheh zo. Zohman thildik a tuahtu an um lo. Pakhatte hman an um lo. An ṭongkam cu thihpi tlakmi bumnak hlir a si; An lei ihsin ṭihnungza thuphan pernak a suak; An hmur ihsin thihsii, rul tur bangtuk a suak. An ṭong cu mi camsiatnak hlir in a khat” (Rom 3:10-14). Ziang a va si khalle kan tuah palhmi kan theih ahcun kirsal thiam ding hi a thupi. Kan kirsalnak ding lamzin khal Bawi Jesuh in in onsak cia zo. Bawi Jesuh in, “Keimah cu lamzin le thutak le nunnak ka si. Keimah hnenin siar lo zohman ka Pa hnenah an thleng thei lo” a ti (Joh. 14:6).

(5) An ram cu ka damter sal ding.

          Himi ṭongkam hi a thupizet ih a thukzetmi a si fawm. Pathian cu lei le van le ziangkim sersiamtu a si ti cu kan theih cio mi a si. Pathian in a sersiammi pawl pakhat hnu pakhat a zoh tikah a ṭha a tiih a lungkimzetmi a si (Seem. 1). Jeim khalin, “A ṭhamile a famkimmi laksawng hmuahhmuah cu vancung ihsin a rami an si. Vancung tleunak a tuahtu Pathian hnen ihsin a rami an si”, tiah a ti (Jeim 1:17). Sikhalsehla minung ih kan duhhamnak le ṭhat lonak ruangah kan ram hi a siat ṭheh thlang. Hosea cabu sungah, “Maw Israel, a simmi hi ngai hnik: ‘Hiram sungah hin duhdawtnak a um lo ih rintlak sinak khal a um lo. Minung pawl in an Pathian ah in ruat lo. Mi an camsiat, thuphan an per, mi an that, ruk an ru, nupi le pasal pawl in midang an ngai san. Thiisen luannak a karh vivo ih mi thahnak pakhat hnu pakhat a um. Curuangah hi ram cu a caar dingih ram sungih nunnak a neimi hmuahhmuah an cau ṭheh ding. Ramsa le vate hmuahhmuah le nga hman an thi ṭheh ding,’ a ti” tiah kan hmu (Hosea 4:1-3).  

          Cutiih a siat zomi kan ram cu a ṭhat theisalnak dingah Solomon in thla a cam. Cutikah Bawipa cu Solomon hnenah a langih, “Ka hmin in kawhmi ka minung pawl in ka hnenah lungsiir in thla an cam ih ka mithmai an hawl ih an thil ṭha lo tuahnak ihsin an kirsal a si ahcun van in an thlacamnak ka thei dingih an sualnak ka ngaithiam ding ih an ram cu ka damter ding,” a ti (2 Sansiarnak 7:14).

Thunetnak

          Duhdawtmi zumtu u le nau pawl, tuni ah a siat cuahco mi kan ram tungding sal dingah le a dam sal theinak dingah zumtu kan zatein ṭuanvo tumpi kan nei. Pathian thu hi ziang siar lo in, leitlun duhnak le hiarnak ah kan caan ṭha pawl kan hman liam thluh ahcun a poi nasa ding. Caan ṭha kanneihmi pawl hi pamhmai a um tuk ruangah man neizet ih hmang thiam ding kan ṭul. Kan ram damnak ding hrangah kan nunnak rem aw in, kan thinlungput daan pawl remṭhat sal in, Bawipai’ remruat vekin a mihman kan si theinak dingah kan nun kan hlan awk a ṭul. Kan ap awk a ṭul. Thinlungtak in kan sinak hmuah phorh thluh in Pathian hmaiah kan pankir sal a ṭul. Cutin cu Pathian ih ngaithiamnak kan co dingih kan ram a dam sal ding. Kan duh lozetmi biaknak dang, sakhua dang khal kan ram sungah a lut thei lo ding. Pathian lawng rinsan in kan umnak hmun cio ihsin ṭangrual cio ding kan ṭul. Duhsaknak tumpi thawn thazang lakin kan ṭangrual a ṭul.

          Kan ram damnak dingah Pathian in a thu humhim in thluasuah in pe cio hram seh! Amen.

Duhdawtnak le duhsaknak thawn,

Rev. CJ Hrang Hmung, D.Min., PhD (Dev. Adm student)

PCU, Manila.

Aug 31, 2013/23:40.