Baibal
Caanghril:
“Bawipa ih hnenah kirsal uhsi. In
bauhthlek ṭheh zo na’n amah thotho in in damter
ding. In tuahmawh zo na’n amah thotho in kan hma in tuam sak ding” (Hosea 6:1).
Siarbet ding Baibal: Hosea cabu;
Luka 19:1-10.
Thuhmaihruai.
“Sirawknak” (repentance) timi ṭongfang hi Baibal sung hmun tampi ah atu le tu a tel,
ti hi kan thei cio. Ziangahtile himi “sirawknak” hi a thupizet ruangah a si.
Thukam Hlun san lai ihsin thokin Pathian in rintlak lo Israel miphun pawl
hnenah sirnak thinlung nei in Amah Pathian hnenah kir sal dingah vei tampi a
simmi kan hmu, Israel hruaitu pawl hmang in siseh, Profet pawl hmangin siseh, a
phunphun in a rak sawm hngai, timi hi Baibal sungah kan hmu theimi a si.
Thukam Hlun san ah “sirawknak” timi
thu thawn peh aw in tahṭhimnak lak ding a ṭhabikmi cu Hosea ih thuhla a si ko ding. Hosea cabu
sung kan siar asile Hosea in a hmuhtonmi pawl thawn Israel mipi hnenah Pathian
ih duhdawtnak thu le hla a simnak thu kan hmu thei a si. Hosea ih nupi Gomer cu
rintlak lo nupi a si. Culawng si loin hlawhhlang pakhat a si ruangah innsang
nupi ih neih dingmi rintlak sinak dinhmun ah a um lo. Cuti ih rintlak sinak
ruangah nupa karlak ih pehzomnak a siatsuah ter.
Cuvek ṭhiamṭhiam in Israel miphun pawl cu Pathian parah rintlak
lo an si. A dang pathian pawl an biak ruangah A Nung Pathian le Israel mipi
karlak ih pehzomnak cu a siatsuah aw thluh a si. Hosea cabu hi Hosea le Gomer
tei’ dinhmun tahṭhimnak lakin Pathian le Israel
mipi karlak ih pehzomnak ṭhat lozia langtertu cabu
a si. Pathian le minung karlak ih pehzom awknak hi Eden human ihsin sualnak
ruangah a siatsuah thluh zomi a si.
Hosea cabu sungah Gomer cu “midang a
ngaitu hlawhhlang nu” tiah kawhmi a si (3:1). Minung ih kan dinhmun langtertu a
si. Sikhalsehla ziangtluk in Gomer cu rintlak lo in va um hman sehla Hosea cun
a duhdawt ringring. A nupi Gomer parah thinsauzet in a ngaithiam thei ringring.
Cuvekin Pathian khalin rintlak lo Israel mipi parah duhdawtnak a langter
ringring a si. A hnen ihsin a tlansuak zo hnu khalah a hnenah kirsal in
pawlkomnak nei sal dingin thinsaunak thawn in hngak ringring lai a si.
Israel mipi le Gomer thawn a bang awmi
tuini zumtu kannih pawlin ziangtin Pathian ih duhdawtnak cu kan congah thei
pei? Pathian thawn ziangtin rualremsalnak kan nei thei pei? Ziang kan tuah ṭul ve pei?
1. Sual sirnak kan neih a ṭul.
Kan sim zo vekin “sual sirnak/sirawknak”
timi ṭongfang hi Baibal sung hmun tampi ah kan
hmu theimi a si. A thupizetmi ṭongfang a si
ruangah a lang tamzetmi a si. Thukam Hlun san kan zoh tikah Profet pawl in
Israel mipi pawl kha an nun borhhlawh le pathian dang an biaknak ihsin siirnak
thinlung thawn Pathian hnenah kirsal dingah vei tampi an sim rero ṭheu, timi thu pawl kan hmu thei.
Thukam Thar sung khalah “sirawknak” hi
a thupibikmi ṭongfang pakhat a si thotho.
Baptisma (Tihnim) petu Johan in, “Nan sualnak sir uhla baptisma lak uh. Cuticun
Pathian in nan sualnak a lo ngaithiam ding” tiah a ti (Mar. 1:4). Cuihtlunah
Bawi Jesuh khalin thuthangṭha a sim thok tikah,
“Nan sualnak pawl sir uhla thuthangṭha cu zum
uh” a ti (Mar. 1:15). Bawi Jesuh leitlun a um sung hmuahhmuah thuthangṭha a simmi zate’n kan zoh asile “sual sirnak” le
rundamnak thu lawnglawng a si.
Cun, Bawi Jesuh van a kai hnu ah
Thlarau Thianghlim a rung ṭum. Cutik khalah Piter
khalin “sual sirnak” thu thotho a sim. “Nan zatein nan sual sir fingfing uhla
Jesuh Khrih hminin baptisma lak uh; cuticun nan sualnak ngaidam nan si dingih
Pathianlaksawng Thlarau Thianghlim nan ngah ding” a ti (Tirh. 2:38).
“Sual sirnak”, “Thuthangṭha zumnak” le “Baptisma laknak” timi pathum hi pakhat
le pakhat pehzomnak a neiih “Nun thar hramthoknak” ding hrangah a thupizetmi an
si, ti cu a fiang nasa.
2. Sual sirnak
timi cu ziang a si?
“Sual sirnak” timi cu mai’ tuahmi
sualnak ruangih tuar dingmi hremnak le cawhkuan ṭih
ruangih thinlung thlengawknak men a si lo. Cumi hnak hman in a thuk sawn hrih a
si. Kan tuah palhmi sualnak ruangih tuar dingmi hremnak pawl ihsin luat duh men
ruangih sirnak nei kan si ahcun mai’ zawn lawng ruatmi kan si dingih nun
thlengnak a um taktak lo ahcun sullam a nei lomi a si. Sualnak tuah tinte’n sir
ih a rei le hngilh sal, sualnak tuahsal lala men kan si ahcun zianghman ṭhathnemnak a um lo.
Hosea 6:4 kan siar asile Israel mi
pawlih sirnak lungput kan hmu thei. “Maw Israel le Judah, nannih hi ziangtinso
ka lo tuah ding? In duhdawtnak cu zinglam suumzing bangin zamrang in a hlo,
daitla bangin a hul lohli” a ti. Himi in a langtermi cu caan rei lote sung a ra
suak ṭheumi sirnak lungput umzia hi a si.
Thinlung taktak thawn sirawknak a si lo.
A dikmi sual sirnak lungput cu tu le
tu thleng a hmangmi lungput a si lo. Pathian hmaiih kan sualnak kan sir aw
tikah “Pathian ziangtluk kan duhdawt”, timi hi a thupi. Pathian kan duhdawtnak
parah hram a bun a si.
Gomer ih rintlak lo, zumtlak lo nunzia
ruangah Hosea cu a thin a na zet. Cuvek in minung pawlih rintlak lo kan nunzia
ruangah kan Pathian khal a thin a na, a riah a sia, lungkuai in a um ve ko.
Keimai’ sualnak ruangah a si, Pathian in duhdawt tlak lo in duhdawt a si, timi
kan theifiang awk taktak ahcun sirnak diktak a langsuak thei ding a si. Keimah
ruangah Pathian thinna le riahsia in um nawn hlah seh, timi lungput hi a dikmi
sirnak ih hrampi a si. Cuih sir-awknak cu thinlung muril ihsin ra suak dingmi a
si.
Israel mi pawl cu sual an tuah tinte’n
sir awknak hnakin sual thlahnak dingah daan le dun hmangin thawinak an tuah ṭheu. Cutin kan tuah ahcun a tawk a si, tiah an ruat.
Cuih thinlung put a theitu Pathian in Hosea hmangin, “Nan hnen ihsin a ṭunghmunmi duhdawtnak a si ka duh, ramsa ih
raithawinak a si lo. Keimah in theih ding a si ka duh, mei-ur thawinak a si lo”
tiah fiangzet in a sim (Hos. 6:6). Pathian ih duhmi cu thinlung muril sungah
thleng awknak taktak a um ding hi a si. Malte sung sir aw duakih sualnak sungah
pil sal ringring nun a si lo.
3. Sirnak neih
hnu ah Zumnak in a thlun ding.
“Sual sirnak” le “Zumnak” hi a pehzom
aw mi a siih ṭhen a theih lo. Sirnak taktak a
neitu cun a biakmi Pathian parah zumnak taktak a nei cih ve ding. Luka 19:1-10
kan siar tikah Zakia ih thuhla kan hmu. Bawi Jesuh thawn an tong aw tikah Bawi
Jesuh in zianghman a ṭong hlanah Zakia ih nun a
thleng aw thluh. Zakia ih nun hlun sinak hmuahhmuah a cem thluh. A nun hlun ih
daan siava hmuahhmuah a hnong thluh. Cule Khrih thawn pehzomnak sungah
pawlkomnak thar nei in nun thar lamzin hram a thok. Zumnak a neihmi parah
pumhlum in a thlun. Hiti ih a thleng-awknak hi Bawi Jesuh in “misual na si” a
ti ruangah a si lo. Bawi Jesuh thawn an ton awk vete’n amah le amah a sinak
hmuahhmuah a hmu awk tamai. A thinlung muril ah Jesuh Khrih in a luahkhat ngah
a si cu.
Bawi Jesuh in, “Tuih sun hi pa ih inn
ah rundamnak a ra thleng zo, ziangahtile hi pa khal hi Abraham ih tesinfa a si
ve. Milai Fapa cu a hlomi hawl ding le rundam dingah a ra,” tiah a ti (Luk.
19:9-10). Minung pakhat nun thar ah a thlengter theitu Jesuh Khrih ih huham
cahnak kha “zum” lawng si loin Jesuh Khrih kut sungah amai’ nun pumhlum a ap aw
tikah nun thar a co ngah theinak a si. Kan sual kan sir tikah in rundamtu Jesuh
Khrih zumin nun thar sungah tlangleng dingmi kan si.
Thunetnak.
Pathian thawn rualremawksal theinak
dingah sirnak le zumnak a tel lo ahcun a famkim thei lo ding. Pathian cun a
sersiammi minung kan zate’n a cem thei lomi duhdawtnak thawn in duhdawt
ringring cia a si. Sual sirnak kan neih hlan hmanah in duhdawt ringring a si. Misual
kan si cing khal in in duhdawt ringring. Sualnak a duh si loin a sersiammi
minung in duhdawt kha a si. Ziangahtile Pathian cu duhdawtnak a si (1 Joh.
3:16; 4:16, 19). Cuih duhdawtnak a theifiang ih Bawi Jesuh cu tangdornak
thinlung thawn zum le cohlang in sirnak taktak kan neih ding a thupi ngaingai.
Cuticun hi leitlun kan nun sung hmuahhmuah Pathian duhnak vekin kan ke kan kar
thei vivo ding a si.
Minung le minung karlak ih tipalh
awkmi kan nei tikah rualremsalnak dingah a phunphun in tawlrel sal a si ṭheu. Pathian thawn pehzomnak kan neih thei salnak
ding hrangah rualremawksal theinak ding hi minung hrangah a thupibik miangmo a
si. Curuangah Bawipa hnenah sirnak thawn kirsal tengteng kan ṭul. Sualnak ruangih a cat zomi Pathian le minung
karlak ih pehzomnak cu Bawi Jesuh in nunliam in pehzomnak thar in tuahsak zo. Tuisun
ah zumtu nang le kei hrangah Pathian thawn rualremawksal theinak a thar in kan
congahnak cu a si.
Hi thu hi Pathian in a hmin
sunglawinak hrangah hmang hramseh! Amen.
Duhdawtnak
le duhsaknak thawn,
Rev. CJ
Hrang Hmung, D.Min., Ph. D (on study)
Manila.
June
9, 2013/ 12:21 am.
No comments:
Post a Comment