KA UNAU NAUTABIK PAKHAT KHAT HRANGAH

Baibal Caanghril: “Thu ngaiin ka lo sim: hi ka unau nautabik pakhat khat parih nan tuahmi cu ka parah nan tuah a si”.  (Matthai 25:40).

Baibal siarbet dingmi: Matthai 25.

          Himi Baibal caang kan siar tikah Jesuh Khrih ih thuthangṭha a simmi thu a si, tiah kan thei cio. A thuhla famkim cu Matthai 25 sungah kimzetin siar a theih. Nitin kan nunnak sungah Pathian in amai’ duhnak bangtukin lam in hruai. Harnak a phunphun kan tong, nomnak caan khal tampi kan co. Thlihraan a phunphun karlakih nungmi kan si. Cumi pawl cu an zate’n Pathian ih lairelcia mi an si thluh. Cuih harsat tuarnak leitlun ahhin kumkhua umding in siang lo. Curuangah Vancung Uknak thawn a peh aw mi nunnak thu tampi Jesuh Khrih in in sim. A hleice in a sunlawinak thawn vancung ihsin a rung ṭum sal tikah minung zapi lak ihsin tuu le mee ṭhennak caan a thleng ding. Cutik caan ah tuu le mee ih sinnak a cotu dingpawl cu zovek pawl an si ding ti thu khal simfiangnak a nei.

1. Kan unau nautabik pakhat khat cu zo a si?

          Pathian ih remruat cia mi Vancung Uknak a luttu ding pawl cu: (1) Bawipa ril a rawng tikah rawl a petu, (2) Ti a haal tikah in ding tidai a petu, (3) Mikhual a si lai ah inn ah tlung ter in ṭhate’n a tuamhlawmtu, (4) Hnipuan nei lo ih a um tikah hnipuan a petu, (5) Natnak a tuar tikah ṭhate’n a tuamhlawmtu le (6) Thawng a tlak lai ah a vehtu pawl tla an si. Jesuh Khrih ih a simmi pawl cu dungthluntu pawlin an theifiang thei lo ruangah thu an sut sal tikah Jesuh Khrih in hiti’n fiangzetin a letkir sal: “Thu ngaiin ka lo sim: hi ka unau nautabik pakhat khat parih nan tuahmi cu ka parah nan tuah a si.” (Matthai 25:40). “Ka unau nautabik pakhat khat” a ti tikah leitlun thilri ah siseh, thlarau thuhla ah siseh zianghman a nei lomi, a farah zetmi pawl kha a sim duhmi a si. Phundang in kan sim asile an taksa le nunnak hrangah zianghman an ṭuan, an hawl thei lo ruangah bomnak a ṭul zetmi pawl ti khal in sim a theih.

2. Thazang a nei lomi pawl zawnruah thiam ding kan ṭul.

          Thuanthu pakhat sungah Solomon siangpahrang bawipa le Sheba siangpahrang bawinu te pahnih cu nikhat ni ah a mawizetmi rangleng to in an khuapi heel in an feh. Hmunkhat an thlen tikah lamzin laifang ah sihte bu pakhat an tong. Solomon bawipa in a rangleng mawngtu pa hnenah cuih sihte bu kha kian dingin thu a pek. Cutikah Sheba bawinu in hitluk a fate zetmi sihte bu ruangah zin keel ih feh rero a ṭul lo, tiah a ti. Cutikah Solomon in “Thazaang a cakmi cun thazaang a nei lomi pawl zawnruah thiam a ṭul a si,” a ti. Sim duhmi cu hivek ih thazaang a nei lomi, mi harsa vansang pawl kha nitin kan hmuh ton ṭheumi a si. Asinain Solomon bangin kan ruat dah lem lo men ding.

Veikhat veihnih cu cubangtuk mi pawl bawm ding cu va sim hlah, an tlun ah kan pal bet ṭheu. Ṭhate’n kan ruat sal a si ahcun cuti ih nun ding kan si lo. Ziangahtile Pathian ih sersiammi kan si ṭheh. Mi zovek khalin kanmahte’n kan tuah theimi thil pakhat te hman a um hrimhrim lo. Curuangah a nautabik pawl kha hnong loin an ṭulnak ah kan ti thei tawp suahin ṭanpi cio ding hi kan ṭuanvo a si. Kan ṭanpi thei lo hmanah va hmuhsuam ding a si hrimhrim lo.

          Ka theih dahmi thu pakhat te ka vun taarlang duh. Falam khua ah a um dahmi pawl le a tlawng dahtu pawlin Pa Sia thei lo cu kan um lemlo ding. Pa Sia hi mi banglo, mi aa pakhat a rak si. Amai’ hmuihmel zoh tikah cun cak zet ding a bang. Asinain mi aa ti na nana cu hnaṭuan ding khal a paih lo ih ṭuan khal a thiam lo. Mi inn tinah fehin rawl ei ding a dil ṭheu ih rawl a ei ngahmi innsang ah tu le tu rawl ei dingin a thleng ṭheu. Veikhat cu mi pakhat in an inn ah Pa Sia a thleng lala ruangah “Pa Sia khal hi Bawi Jesuh a si cawk lo ding,” tiah a ṭong, timi thute ka rak thei dah. Baibal ca tarlangmi kan zoh sal tikah Pa Sia hi Jesuh ih simmi “ka unau nautabik pakhat khat” sungah a tel ve ko. Pa Sia lawng si loin cubang mi tampi an um ko. Mi aa siseh, nu le pa nei lo, bawmtu nei lo, mi harsa tampi an um ko.

3. Kanmah le theihtawkte’n ṭuan zuam cio uhsi.

          1998 kum, India ram Calcutta khuapi kiang Serampore College (University) ih Baibal tlawng ka kai laiah week-end ministry feh dingin in fial ṭheu. Veikhat cu Serampore khua sungih a ummi “Chershere Home” timi harsa mi bang lo pawl umkhawmnak hmun ah fehin hnaṭuan va ṭuansak dingah in fial. Kan rualpi pawl thawn kan va feh. Cuih hmun kan thlen tikah minung a phunphun kan tong. Nepal ramih a ra mi nute cu kut le ke nei lo na’n ṭong cu an ṭong thei. A dang pahra lai cu kezengmi an si. A dang paruk lai cu mi aa ṭongthiam lo tla an si. Cuti’n mibang lo a phunphun an um khawm. Cuih ni ih kan tuahsakmi cu an umnak innpi sung le leng thianfai sak le an ek-inn pawl thianfai sak hi a si. A dang cu har kan ti lem lo. Asinain an ek-inn thianfai ding hi cu har kan ti ngaingai. Zo khalin kan tuah paih lo. Asinain tuah lo theih lo a si ruangah malte fingfing cu kan rak ṭuan ṭenṭo cio.

          Tlawngih kan tlunphah kan reltlangmi cu hitluk thil har hi malte sung ṭuan hman har kan ti zet si khawh, nitin a ṭuantu, a tuamhlawmtu le a kilkhawitu pawl hi upat pek tlak ngaingai an si, tiah kan rel tlang rero. Nu le pa nei lo ngakṭah pawl, kut le ke a famkim lo pawl, rilrawng pawl, tihal pawl, hnipuan sinfen ding nei lo pawl, riahnak hmun nei lo mikhual vansang pawl, bawmtu nei lo thawngtla pawl tiin harsatnak phun zakip sungih a nungtu tampi an um. Cumi pawl zawnruah ih a ṭanpi, a tuamhlawmtu le a kilkhawitu pawl hi upat pek tlak ngaingai an si. Mai’ hrang lawng ruat loin midang hrangih a nungtu mi tampi kan ram in kan ṭul ngaingai a si.

Thunetnak

          Mai’ minungpi hman kan duhdawt lo ih bom an ṭulnak ah kan ṭanpi lo ahcun Pathian kan duhdawt kan ti rero mi hi thuphan per kan si ko lo maw? Mit ih hmuh theimi minungpi pawl hman zawnruah loin kan duhdawt fawn si lo, mit ih hmuh thei lomi Pathian ka duhdawt kan ti rero hi teh a dik taktak pei maw? (1 Joh. 4: 19-20). Pathian kan duhdawt taktak asile kan kaa lawngih sim le rel men lawng si loin kan nunnak taktak in langter thlang uhsi. Kanmah rori in kan ṭuan thei lo hman ah pumpe ih a ṭuantu pawl hrangah sum le pai in siseh, thlacamnak in siseh, ruahnak le thazang peknak in siseh ṭanpi cio uhsi.

Tulai thu tampi kan theimi sungah duhnung lozetmi thu a laar nasa. Minung kan siih zokhal kan palh thei ko. Cuih kan sualpalhnak pawl ngaithiam aw-ton dingah Bawi Jesuh in nasazet in in zirh. Sikhalsehla zohmawi lo zetmi thil tiang a hung cang, a poi nasa. Thazang cak deuh in, thazaang derthawm deuhmi pawl duhtawkin hmuhsuam in an um. Kawl pawlih an sim ṭheumi “Ṭongkam cun Pathian, Pathian; Kut le ke cun mai’ duhnak tuah thluh” an ti vekin Pathian zumtu pawlih kan Khristian thuanthu ah zohmawi lozet tiang thil tuahmi kan zoh tikah a poi ti lo bak sim ding dang a um lo. Cuvek minung pawl cu Pathian in a lairel tengteng ko ding. Zumtu diktak kan si ruangah tangdornak thawn Bawi Jesuh ih zawhmi lamzin thlunin nunpi thei kan zuam cio hram pei. Baibal cun “Cituh Rahseng” tiah fiangzetin in simcia mi tampi a um ko. Minung kan siih ngaithiam ding a harzet na’n BAWIPA PATHIAN in ṭuanvo a la thluh ko ding. Paul in, “Ṭhat lonak in lo neh hlah seh; ṭhat lonak kha ṭhatnak in neh sawn aw” timi ṭongfang hi hngilh pang hlah uhsi (Rom 12:21). Thil cang cia zomi parah zianghman kan tuah thei nawn lo. A ra lai ding caan ah cuvek thilcang dang suak sal lo dingah ralring kan ṭul. Napi’n thinlung takin thlacamnak kan nei a ṭul.

          Curuangah casiartu unau, kan Bawipa Jesuh Khrih ih in simmi vekin kan unau nautabik pakhat khat parih kan tuahmi cu Bawi Jesuh parah kan tuahmi a si. Ziangvek thil fate kan tuahmi khal hi kan Bawipa Jesuh parih kan tuahmi a si. Mithmuh ahcun fihnungza le ningsinza harsa zetmi a si ko ding. Asinain cumi kan tuahmi hi Pathian sunlawinak hrangah a si timi kan thei cio ahcun...

Duhdawtnak le duhsaknak thawn,

Rev. CJ Hrang Hmung.

 

(Nazareth Children Home Tin Jubilee Magazine, June 2005)