(Kol.
1:9-12)
Zumtu diktak
cun nitin kan nunnak ah thlacam hi nei lo theih lo, neih ṭul tengtengmi kan hriamhrei pakhat a si. Thinlung tak le thungaithlak ih
thla kan cammi hi Pathian in ziang siar loin in retsan men dah lo. Kan duhmi
kip cu in pe lo khal a si men thei. Asinain kan ṭulmi cu a tikcu can a kim tikah in pe tam sawn ṭheu.
Kolose
cakuat kan siar tikah Paul ih thlacamnak thuhla kan hmu thei. Himi hin nitin
Khristian Nun ih kan neihṭulmi thu tampi in zirh. Kan nun ram cio ah lakin nunpi thei cio ve ding a
ṭul ngaingai.
Thla kan cam tikah kan sinak hmuah tanta in tangdornak thinlung thinsaunak thawn
Bawipa kan pan ahcun in kan thlacammi in theisak a si. Jesuh in tahṭhimnak a simmi bangin Farasi le Siahkhong pa ih thlacamnak khalah
tangdornak thawn thla a camtu hi a hlawhtling a si tiah kan hmu thei (Luk.
18:9-14). Pathian hnenah kan ṭulmi kan dil tikah Farasi pa bangin puarthaunak thinlung thawn thla kan
cam pamg lo dingah ralrin a ṭul ngaingai. Siahkhongpa bangin tangdornak thawn thlaza camtu kan si cio
ding a thupi zet a si.
A. Thlarau
lam pitling theinak ding hrangih thlacamnak (Kol. 1:9).
Rom thawnginn sungih nganmi Paul ih
cakuat pawl sungih thlacamnak pawl hi hmual a nei zet ṭheu. Mangbangza pakhat
a simi cu Paul hi harsatnak tuar reromi a si kona’n amah hrangah thlacam loin
midang hrangah thla a cam ringring theimi hi a si. A tumtah ṭheumi cu thlarau
thluasuah hmuifu dongin pitling theinak ding hrangah a si. Pumcawmnak, hnipuan
sinfen le nitin ṭulsam mi hrangah thlacam sak hi a ṭha zet. Cumi cu pakhat
le pakhat hrangah thla kan camsak aw ṭheumi a si. Asinain khatlam ah kan ruah a ṭulmi cu thlarau lam
pitling theinak ding hrangih thlacam sak hi a thupi zetih a ṭhasawn mi khal a si.
Thei dah lo le hmu dah lomi hrangih
thlacam sak hi thil har pakhat cu a si ve. Paul hrangah Kolose Kawhhran sungih
zumtu pawl ih thuhla hi an pastor Epafras hnen ihsin a theih mi lawng a si. Sikhalsehla
cuih Kolose Kawhhran ah zirh awknak dik lo a um timi thu Paul in a theih tikah
cuih thubuai a cem theinak ding hrangah thla a cam. Zirhsualtu pawlin an zirhmi
thu vekin a pompitu pawl cu thlarau thazang cahnak huham nasazet in an nei ding
tiah aa-mah-khaan an pek. Zovek zumtu
Khristian a va si khalle an zirhmi vekin a thluntu cu fimnak, thil titheinak,
theihthiam theinak thawn an famkim dingih thlarau nunram (Spiritual Realm)
ah a thlenpi ding a si, an ti. Milian le farah tiih thleidan um loin mi zovek
khalin an tuah taktak ahcun an ngah tengteng ding tiah an thlem ciamco.
Curuangah Paul khal in an hmanmi ṭongfang cekci vekin a hmangih thla a cam ve.
Satan hi a fimzet tihi Paul in a theifiang
tuk. Satan in zumtu hmangin zumtu pawl a siatsuah tum. Khristian ruah daan
thawn mi a bum tum. Curuangah Paul in, nan thuhla kan theih vete’n nan hrangah
thla kan cam ringring, a ti (1:9). A thupi mi cu Khrih ah pitling zomi an si
ruangah pitling nun ih nung sinsin dingah a forh duhmi a si. ‘Khristian nun
pitling thei dingah Pathian ih duhnak theih hi a thupi zetmi a si’. Pathian
khalin in theiter duh zet ve (Tirh. 22:19). Pathian in ziang a tuah?
Ziangruangah cutin a tuah timi hi Khristian pawlin kan theih theiding hi a
thupi zet (Joh. 15:13-15). ‘Pathian thu ruatin, nitin Ca Thianghlim siar phah
in, thla kan cam tik lawngah kan nunnak hrangah Pathian ih duhmi ziang a si ti
kan fiang lohli thei ding’.
B. Nun le
tuahnak (Kol.
1:10-11)
Zirhsualtu
pawlin a sangzetmi thlarau nun ih nung thei dingah mi an lem rero na’n nitin
nunnak hrangah zianghman ṭhathnemnak an pek thei lo. Khristian nun ah zirnak le
thungainak hi hmunkhatte ah langter a ṭul. Zirnak le nunnak hi a pehzom awk ringring a ṭul. Khrih ah famkimmi
si theinak dingah fimnak a phunphun le zirnak nei in Khrih ih thuthangṭha cu phuang ding a si,
tiah a khih hmuh (2:28; 2:3; 3:16; 4:5). Thlarau thu hi nitin kan nunnak
hrangah si a ṭul. Fimnak le tuahnak hi nun ih langter ding a ṭulmi a si (Suah. 31:3;
Daan. 4:6). Curuangah “Khristian Nun ih a thupi bikmi a sungmuril cu Pathian
duhnak thlun le tuah” hi a si (Walk and Work).
Jerusalem Kawhhran ah thubuai tampi a um tikah dungthluntu pawlin, “Kannih
cu kan tikcu zate’n thlacamnak le thusimnak ah kan hmang ding,” tiah an ti
(Tirh. 6:4).
Pathian hmuihmel keng ih sersiammi
minung hin Pathian duhnak bangih nung ding ṭuanvo
kan nei. Paul in, “Pathian kawhmi nan si bangtukin nan nunnak ah Pathian kawhmi
nan sinak kha langter uh tiah ka lo forh,” a ti (Efe. 4:1). Atu laiah a thupimi cu Khrih Thuthangṭha ih duh daan vekin nan nuncan cu si thei sehla,
cuticun ka ra lo ton thei ah siseh, ka lo ton thei lo khalah siseh, tumtahmi
pakhat nei in fekte’n nan dingih Thuthangṭha hrangah hmunkhat ah thinlung rualte’n nan do tlang ti
kha ka thei ding a si, a ti hrih (Fil. 1:27).
Paul in 1 Thesalon 4:1 sungah, “Pathian duhzawng ih nan nunnak
dingah ziangtin nun ding ticu kan hnen ihsin nan zir zo. Cuvekih nan nun thei
sinsinnak dingah Bawipa Jesuh hninin kan lo forh a si,” tiah a zirh hngai bet
hrih. Kan nunnak ah tuahnak a tel lomi zumnak cu thuphan a siih a thi ve a si,
tiah Baibal sungah kan hmu thei (Jeim 2:20; 26). Kan “zumnak hi tuahnak ih
langter dingah” Paul in a forh duhnak a si.
C. Thinsaunak
le tuar theinak nei ding hrangih thlacamnak (Kol. 1:11-12)
Mi pakhat a nuncan ziaza a sia le ṭha hi fimnak a neihnak, Pathian a ṭihzahnak le dingfel ih
a nunpi mi parah hmuh theih a si. Curuangah Paul in, “Ziang hmuahhmuah nan ton
tikah thinsaunak le tuar theinak nei dingah Pathian sunlawinak ihsin a rasuakmi
cahnak in a lo cakter hram seh,” a ti (1:11). Sunlawinak timi cu Pathian hnen ihsin
a rami cahnak le huham a si. Thlarau thazaang thawn khat in pitling nun ah ṭhangso theinak ding
hrangah Pathian hnen ihsin a rasuakmi cahnak neih a ṭul.
Pathian hnen ihsin a rasuakmi cahnak
kan ti tikah Israel mi pawlih Tipi Sen an tannak thu, David ih ralnehnak thu,
Paul, Piter tei’ mithi tho tersalnak pawl lawng hi kan hmu ṭheu. Cupawl lawng an si
lo. Pathian ih cahnak thawngin zumtu pakhat hrangah pitlingnak, suup theinak, thinsaunak,
tuar theinak le ziangkim parah lungawi thusim thei ringringnak pawl a tel. Thuṭhimnak ah, Sawl ih unau
sungkhat a simi Gera ih fapa Shimei in David a camriam phah in lungto le
hnawmhne in a deng tikah David in a ngaithiam thei. Cuih a ngaithiam theinak hi
Goliath a nehmi hnak hman in a sunglawi sawnmi a si. Thufim cangantu in,
“Thinsau cu cahnak hnakin a ṭha deuh. Mah le mah uk theinak cu khuapi pawl uk thei
hnakin a ṭha
deuh,” tiah a ti (Thufim 16:32). Thinsaunak cun tuar theinak thazang a pekih
nehnak ah a thlenpi.
Thlarau ih a rah ter mi pakhat cu
thinsaunak a si (Gal. 5:22). Thlarau thawn a khat mi nun neih theinak dingah
suup a ṭul.
Thinsau zir a ṭul (2 Kor. 6:4-6). Paul amah rori khal in a nunpi mi a si (2 Tim. 3:10). Job ih
tuar theinak khal tahṭhim a tlakmi a si (Jeim 5:10-11). Curuangah Paul in “harnak
kan tuar tik khalah hin kan lung a awi thotho; ziangahtile harsatnak in tuar
theinak a suahpi”, a ti (Rom 5:3).
Lungawi thusim nun neih hi thlarau
thawi’ a khatmi zumtu pawl ih nun ah a lang thei (Efe. 5:19-20). Kolose cakuat
sungah lungawi thusimnak thu hmun tampi ah kan hmu thei (1:3; 2:7; 3:16-17;
4:2). Mai’ zawn lawng a ruattu in lungawi thu an sim thei dah lo. Ka tuah, ka ṭuanmi parah ngah ding
ih ka phu ruangah ka ngahmi a si. Ka ṭuan man a si, an ti ṭheu. Pitling nun a neimi zumtu cun minung hi Pathian ta a
kiltu men kan si. Kan neihmi zianghman an um lo, ti’n an theithiam. Curuangah
ziang tinkim kan ngahmi pawl hi Pathian hnen ih kan comi an si ruangah
lungawinak thawn amah thangṭhat ringring dingmi kan si, ti an theithiam. Bawipa hnen ih
a rami awkam ngai in thlacamnak thawn thazang lak sinsin ding kan ṭul.
Casiartu
nan zate parah Pathian in thluasuahnak a thar in lo pe cio hram seh! Amen.
Duhdawtnak le duhsaknak thawn,
Rev. Dr. CJ Hrang Hmung
Principal, Bethel Theological Seminary
Toungphila, Kalay Myo.
No comments:
Post a Comment