Saturday, February 2, 2013

KEIMAH IN KA LO HRIL


Baibal Caanghril: Johan 15:11-17.
        Baibal Thianghlim sung Thukam Thar kan siar tikah Jesuh ih thuhla thawn pehpar in dungthluntu pawlih nganmi le simmi pawl an bang aw deuh lo. A dang deuh ih an ngannak tete a um phahphah. Cumi thu pawl famkimzet in kan ngan thei lo ding nain mallai tarlang hmaisa ka duh. 

          Thuthangṭha Luka sung kan zoh tikah Jesuh cu “Pathian fapa minung sinak kim a neitu” tiah a sim. Thuthangṭha Johan sun ahcun “Pathian sinak famkim neitu” a ti. “Minung zate ih Pathian” a sinak a tarlang. Himi thu pahnih kan zoh tikah Luka le Johan sungah Jesuh ih sinak hi an bang aw lo vekin a lang. Sikhalsehla zumtu pawlin kan theih cio mi cu, “Kap khat lamah Jesuh in Minung taktak sinak a nei (Humanity) ih, a dang kap khat lamah Pathian sinak famkim neitu khal a si (Divinity),” timi hi a si. Curuangah a fiangzetmi le zumtu pawlih kan pomtlangmi pakhat cu “Jesuh cu Minung a si, Pathian a si, timi sinak pahnih hmunkhat ih a neitu umsun a si,” timi hi a si. Himi thu ah Baibal a zumtu pawl hrangah el ding thu zianghman a um lo in ka ruat.
          Thuthangṭha Johan cabu a ngantu hi Zebede fapa Jeim le Johan tiah hmunkhat ih a lang ṭheumi lakih Johan hi a si, tiah mithiam tampi in an sim. A nui’ hmin cu Salome a si. Hi cakuat hi Johan a tar hnu ih nganmi a siih AD. 80-95 karlak ih nganmi a si.
          Atu kan tarlangmi Baibal caanghril ih sim duhmi laimuril cu “Zumtu pawl, dungthluntu pawl in Jesuh an hril ruangah si loin, Jesuh in cuih dungthluntu, zumtu pawl cu a hril sawn a si,” timi thu hi a si. Curuangah “rundamnak kan ngah theinak dingah kanmah minung pawlin Pathian kan hril”, ti a si lo. “Pathian in a zaangfah lainatnak thawn a sersiammi minung pawl hnenah in ra naih ih in ko. Cule a duhdawtnak kan hnenah in pe. Cumi a cohlang ih a zumtu pawl cu rundammi ah kan cang a si”.
          Pathian in minung pawl in hril tikah sullam nei lopi in le mu le mal nei loiin in hril lo. “Ziangruangah, zianghrangah” timi a san neiin in hril ṭheu a si. In hrilnak san pawl a tanglam bangin mallai in kan zoh tlang hrih ding.

1. Lungawinak co dingah in hril (We are chosen for joy) (v. 11).
          Jesuh in a lungawinak cu kan sungah a um ih cuih lungawinak cu lungawinak famkim siter a duh. Cuih lungawinak cu Pathian duhnak bangih nun ruangih ngahmi a si. Cuih lungawinak cu Pai’ duhnak bangin a nungtu lawngin an co thei. Jesuh Khrih ih pekmi lungawinak cu nehnak a si. Ziangtluk kan riahsia khalle Jesuh a neitu ih hrangah cuih riahsiatnak sungih Khrih thawngin lungawinak a suak thei a si. A cem thei lomi lungawinak in pe duhmi a si. Thinlung sungah Jesuh ih pekmi (Pathian ih thun sakmi) lungawinak a si. Cumi lungawinak kan co ih kan neih theinak dingah Jesuh in in hril a si.

2. Duhdawtnak nei dingah in hril (We are chosen for love) (v. 12).
          Minung ih kan duhdawt awknak hi a famkim thei lo. Sikhalsehla Jesuh ih duhdawtnak cu a famkim a si. Cumi cu “a nunnak liammi duhdawtnak in a fiangter a si”. Cuih a duhdawtnak kan neih theinak dingah “Ka lo duhdawt vekin pakhat le pakhat duhdaw aw uh”, tiah a not not in in sim. Duhdawtnak a um tikah lungarualnak a um ih cahnak a suahpi. Hnaṭuan hlawhtlinnak hrangah a si. Curuangah minung pawl pakhat le pakhat duhdawt aw dingmi kan si. Asinain kan hua aw, kan do aw rero. Cumi cu a poizet. Ziang a si khalle Bawi Jesuh cun “duhdawtnak nei dingah in hril a si” ti hi kan cingkeng ringring hram pei.

3. Jesuh ih rualpi si dingah in ko (We are called to be Jesus’ friend) (v. 13).
          Himi nunliam ih duhdawtnak hi a thuk tukih minung in kan ban thei lo, kan nunpi thei lo ding. Sikhalsehla rualpi pawl hrangah nunliam tiangih duhdawtnak neih theitu si dinghy Bawi Jesuh in in duhsakmi a si. Jesuh Khrih ih duhdawtnak cu kan zohṭhim dingmi a si. Kannih misual pawl in duhdawt tuk ruangah a nunnak liam in in rundam a si. Bawi Jesuh in ziangtluk in duhdawt ti kan thei. Cuvek ṭhiamṭhiam in kannih minung pawl khal pakhat le pakhat duhdawt aw dingmi kan si. Cuih duhdawtnak cu kan minungpi hnenah pek ve dingmi kan si (1 Joh. 3:16). Ziangahtile zumtu kan zate’n Bawi Jesuh in “rualpi” si dingah in ko a si.

4. Jesuh thawn ṭuan tlang dingah in ko (Jesus called us to be his partner) (v. 14).
          Jesuh Khrih ih rualpi kan si ahcun a thupekmi tuahsuaktu ding kan si. Theih aw lomi thawn hna kan ṭuan tlang thei lo. Rualpi kan si tikah kut ongzom in hnaṭuan a thei. Bawi Jesuh in thuthangṭha karhzainak ding ah hmunkhatte’n (partnership) ṭuan tlang ding in fial (Mat. 28:19-20). Cuih hnaṭuan ṭuansuak theinak dingah Bawi Khrih ih rualpi pawl lawngin a thuthup kan thei ngah ding a si. Bawi Jesuh in rundamnak in pek ih amah thawn ṭuan tlang dingah in ko a si. Ziangtin kan lehrul pei?

5. Jesuh ih palai si dingah in hril (Jesus chose us to be ambassador) (v. 15-16).
          Zumtu ih ṭuanvo cu rah tampi rah ding hi a si. Ziangahtile zumtu cu Bawi Jesuh ih hrilmi, fialmi, ṭuanvo apmi kan si. Kan minungpi pawl a zate’n Pathian fapa, fanu dik si dingah cawmdawl ding kan ṭul. Rundamnak ih muril felfai an theifiangnak dingah zirh ding. Cutiih an theihfiang theinak dingah Pathian thu hi thehlaartu (advertise tuahtu) ding kan si. Bawipai’ fialmi pawl felfaite’n ṭuan ding hi a thupizet. Hna kan ṭuanmi parah rinsantlak si ding a thupi. Kan ṭuan theinak dingah Bawipai’ hnenah bomnak dil ringring a theih. Cumi si ter duh ah “hnen-um” tiah in ti nawn lo ih “rualpi” tiah in kawhnak a si. Bawi Jesuh in a palai si dingah in hrilmi kan si ti hi hngilh hlah uhsi.

6. Jesuh in Pathian innsungsang sungtel si theinak dingah in hril (Jesus chose us to be privileged member of the family of God) (v. 17).
          Hna pakhat ṭuan dingah tuah dingmi (planning) nei hmaisa a ṭul. Cuih tuah ding tumtahmi hnaṭuan cu mah lawngin ṭuan a thei lo ih mibur in ṭuantlang a ṭul ṭheu. Cutin ṭuan tlang theinak dingah pakhat le pakhat duhdawt awknak le rinsan awknak a um lawngah kutkai in hna kan ṭuan tlang thei ding. Pathian innsungsang ahcun mah le ṭuanvo cio lungrualte’n ṭuankhawm tlang hi a si. Curuangah duhdawtnak kan neih theinak dingah Khrih in ralrinnak in a netter. Cuticun Pathian ih innsungsang sungtel kan si theinak dingah in hrilnak hi a famkim ter a si.

Thunetnak
          Minung kan zatein rundamnak kan co, kan ngah theinak dingah Pathian ih hrilmi kan si thluh (Joh. 3:16). Pathian in a zaangfah lainatnak thawn a sersiammi minung zate’n hloral loin a hnen thlengkim thluh dingah in duh. Ziangahtile a hmuihmel kengih sersiammi kan si ruangah. Pathian fa kan sinak hi kaa in kan simphuang lawng si loin kan nunnak ah a tak in kan langter thei ding a thupi ngaingai. Tuini ah nang le kei hi Pathian ih faate kan ti aw thluh cio si khawh, Bawi Jesuh in “ziangruangah, zianghrangah in hril” ti hi kan theifiang aw maw? A tlunih kan tarlangmi pawl hi teh kan theifiang aw maw? Kanmah le nunnak cio cekfel aw in Bawi Jesuh ih hrilmi kan si timi hi kan nunnak, kan ṭongkam, kan ruahnak, kan tuahṭuannak in langter cio uhsi.
          A siartu nan zate’n Pathian in thluasuah tampi’n lo pe cio hramseh. Amen.

Duhdawtnak le duhsaknak thawn,
         
Rev. Dr. CJ Hrang Hmung
PhD in Development Administration
PCU, Manila.

No comments:

Post a Comment