Saturday, January 11, 2014

THLARAU LAKSAWNG (Spiritual Gift)



Baibal Caanghril:
“‘Minung hnenih laksawng a petu’ khal cu amah a si. A laksawng pekmi cu: a hrek cu tirhthlah an si, a hrek cu profet an si, a hrek cu Thuthangha phuangtu an si, a hrek cu pastor an siih a hrek cu zirhtu an si. Hi bangtuk in laksawng a peknak cu Pathian minung pawl in Khristian hna an uan thei ih Khrih ih pum an hansoternak dingah a si” (Efesa 4:11-12)
Baibal siarbet: Efesa 4:7-12.

Thuhmaihruai   
          Pathian in zumtu kan zate hrangah kanmah le tawkin laksawng in pe fingfing. Asinain kan comi laksawng an bang aw thluh lo ti cu kan thei cio ko ding. Paul in, “Kan zate pumpak ciar in covo laksawng kan nei fingfing ih cumi cu Khrih ih in pek ciarmi vekin a si,” a ti (Efe. 4:7). Paul in zumtu kan si hnuhnu kan comi pawl an bang aw thluh ding tiah a ti lo. Pangpar hmuandum sungah pangpar rong a phunphun a um ih anmah le mawinak ciar an nei thluh. Cumi cun pangpar hmuan a mawi ter, pangpar hmuandum ih mawinak ah a cang. Cuvek in Jesuh Khrih ih ruangpum a simi kawhhran sungah kut, ke, lu, mit, hna timi pawl hi mah le sinak ciar ah hathnemnak an nei thluh. Zumtu pawl cu comi talent pakhat ciar kan nei fingfing. Pathian ih in pekmi talent ciar hmangin a hmin thangter dingin uan cio dingah a sim duhmi a si. Cuticun Pathian kawhhran a mawi dingih a hangso vivo ding a si.

1. Thlarau Laksawng
          Thlarau laksawng (Spiritual Gift) timi cu Grik ong in “charismata” ti a siih “Thiang Thlarau ruangih kan ngahmi thil titheinak pawl” sim duhmi a si. Cumi Thlarau lakawng kan comi pawl cu a bang aw cekci thei lo ding. Sikhalsehla kan comi ciar vekin rinsantlak le felzet in kan uan cio ding a thupi sawn a si. Cumi pawl komkhawm in kan uantlang tikah Khrih ih ruangpum a simi kawhhran hansonak hrangah kan hlawm aw cio, tinak a si.
          Paul in, “Ca Thianghlim in, ‘A saannak bik hmun a hung thlen tikah kaihmi tampi a khor; minung hnenah laksawng a pek,’ a timi kha a kim a si” tiah a ti (Efe. 4:8). Himi zawn hi Paul in Saam 68 sung ihta a lakmi a si. Israel mipi pawl Zion tlang timi Jerusalem khuapi ah thukham kuang an luhpi tikah thanghatnak an tuahmi khal mitthlam ah a cuang ter. Cuvekin Paul in Jesuh Khrih khal van ah khaiso a sizia a tarlangmi a si. Jesuh Khrih cu nehnak co in Pathian vorhlam ah a to. A ral Satan lam ang pawl a neh ih ralkaihmi pawl khal a hruai hai (Efe. 1:20-22; Kol. 2:15). Ralkaihmi pawl hnenih an ngahmi thil mankhung pawl cu siangpahrang in mipi hnenah an zem heu timi Thukam Hlun san laiah kan hmu thei (Seem. 14; 1 Sam. 30:26-31; Saam 68:12).
          Baibal thiam hrekkhat in Saam 68 cu Pentikos ni thawn komkhawm in an tarlang heu. ‘Pentikos’ ih sullam pakhat cu Moses in Pathian hnen ihsin ‘Thukham Pahra’ a ngah ni a si. Cuih ni ah Israel mi pawlin Thukham pahra an ngah bangin Bawi Jesuh Khrih khalin zumtu pawl Thiang Thlarau a pek hngai. Cuih Thlarau thawngin zumtu pawlin a hna uan theinak ding hrangah a si. Kawhhran tungding dinsuah vivo ding hrangah a si. Tirhthlah 2:33 sungah Piter ih simmi cu, “Pathian a Pa ih vorhlam kapah sunglawi zetin thlenter a si zo ih a kam cia bangtuk in Thlarau Thianghlim cu a Pa hnen ihsin a ngah zo. Atuih nan hmuhmi le nan theihmi cu kan parih a burhmi amah ih laksawng a si,” tiah kan hmu thei. Cule Paul in a simbet hrihmi cu ‘a hung thleng,’ a ti tikah a tican cu ‘a hmaisa bikah leilung hmun niam bikah a vung thleng’ tinak a si. A rung ummi cu lei khawvel le van tlolak khat heh dingah van leeng tiangih a hung thlengtu amah thotho kha a si, tiah simfiangnak a nei (Efe. 4:9-10). ‘Leilung hmun niam bikah a vung thleng’ ti hi Khrih minung ah a cannak thu tarlangnak a si. Jesuh suahnak Bethlehem khua cawkuang umnak hmun hi tipithuanthum hnakin pi 200 tluk a niam, tiah Baibal thiam mifim pawlih simmi a um. Cule sal dinhmun lakin thihnak a tuar (Fil. 2:5-11). Cutin a niamnak bik hmun ah a um hnu ah vancung ah a kaisalnak thu langtermi a si.

2. Thlarau Laksawng a phunphun
       Paul in, “Thlarau laksawng cu a phunphun a um, asinain cuih laksawng pawl hmuahhmuah a petu cu Thlarau Amah lawng a si,” tiah 1 Korin 12:4 ah a simmi kan hmu. Galati 5:22-23 ih a ummi Thlarau laksawng phun 9 khal mi hrekkhat in thupibik ah an ret. Mi hrekkhat in Thlarau laksawng zate kom in phun 20 tlun a um, an ti. Sikhalsehla Efesa 4:11-12 sungah Paul in a thupizetmi Thlarau laksawng phun 5 a tarlang. Cupawl cu: (a) Tirhthlah, (b) Profet, (c) Thuthangha phuangtu, (d) Pastor, (e) Zirhtu pawl tla an si.

(a) Tirhthlah (Apostles)
          ‘Tirhthlah’ timi cu tirhfialmi pawl, thlahmi pawl an si. Khristian pawl cu Jesuh Khrih tettikhaantu kan si ruangah tirhthlah tiah kawh dingmi kan si. Sikhalsehla Baibal sungah ‘Tirhthlah’ a ti tikah Bawi Jesuh ih dungthluntu (12) kha sim duhmi a si (Joh. 17:18; 20:21). Cuihtlun ah Mattius, Paul, Jesuh naupa Jeim le a dang dungthlun pahnih khat pawl cu ‘Tirhthlah’ tiah kawh a si. A tlangpi thu in Jesuh a hmu roritu pawl cu ‘Tirhthlah’ tiah kawh a si (Tirh. 1:21; 10:40-41; 1 Kor. 9:1; 15:8-9). Cuti asi ahcun tuini ah ‘tirhthlah’ a um nawn lo tiah lak theih a si.

(b) Profet (Prophets)
          Tuini ah “Profet” a um lai maw? tiah thusuh ding a um thei men. “Profet” timi pawl hi Pathian hnen ihsin thupek ongkam a dongtu pawl an si. “Bawipa in a ti” tiah mipi hnenih a phuangsintu pawl an si. Thudik le a sinak vekin sim le phuangtu an si (Jer. 23:16-32). Phundang deuh in kan sim asile “Profet” cu Pathian ih ai-awh ih a ongtu ‘Pathian ih palai’ an si. Cumi pawlih an sim, an ongmi pawl cu hminsin thluh a siih Baibal ah a cang. Cubangtuk “Profet” cu tuini ah a um nawn lo.
          Tirhthlah dungih a thluntu cu Profet a si (Efe. 2:20; 3:5). Profet pawl ih hnauan cu an hehsuak thluh zo. Kawhhran hramohnak khal hngetzet in an din zo. Tuini ah Profet a um nawn lo, kan ti zo. Sikhalsehla tuini Pawl hrekkhat in hlanlai Thukam Hlun san ih “Profet” pawl bangin a tuah-awtu an um phah rero. Cu pawl cun mipi zate hrangah an ong, an sim dah lem lo. Anmah le naihnak ih a ummi asilole an dodal duhmi kawhhran le mibur malte hrang lawngah an simphuang heu a si. Curuangah tuini ah profet a ti-awtu cu an um phahphah nain Thukam Hlun san bangin “Profet” diktak cu an si lo ding tiah ruah ding a um.

(c) Thuthangha phuangtu (Evangelists)
          Thlarau laksawng a pathumnak cu “Thuthangha phuangtu” tiah Paul in a ti. A hrek in ‘evangelist’ tiah an hmang. Asinain “Evangelist” timi ongfang hi Thukam Thar sung hmun thum lawngah kan hmu thei a si (Tirh. 21:8; 2 Tim. 4:5). Tuini ah Thuthangha phuangtu asilole Evangelist tampi an um. Thuthangha phuangtu kan ti tikah phun hnih in kan hmu thei. A pakhatnak cu ramthar ah fehin an nun pekin a fehtu an um. Cu pawl cu “missionary” tiah kawh a si heu. A dang pakhat sawn cu hangphawknak hnauan a uantu an siih an nunnak pekin an feh lo nain a ulnak hmun ah zirhnak le phuangnak ceem in a fehtu an si. Cu pawl cu ‘evangelist’ tiah kan ko. Thuthangha phuangtu cu Pathian thu lawng simtu ding an siih Doctrine lam le mi henhek ding lam simtu ding an si lo. Cupawl cu Efesa sungah Paul in Thuthangha phuangtu a timi pawl an si.

(d) Pastor
          Mihrek cun Thuthangha phuangtu kha Pastor, Zirhtu Saya tiah an ko heu. Thuthangha phuang ding hi Pastor ih hnauan pakhat cu a si ko. Sikhalsehla Pastor ih quanvo hi Thuthangha sim lawng si loin kawhhran sungah a dangte’n a um ve. Kawhhran sung cin le daan vekin hruainak, Serh le sang pawlah uanvo laknak, nunsimnak, forhfialnak, kaihhruainak, Pathian thusimnak tipawl hi Pastor ih hnauan deuh an si. Pastor ih hnauan cu Thlarau lam thu le Tisa lam thu thawn a pahnih komkhawmin a si. Cuihtlun ah Pastor timi ih sullam cu ‘tuukhaal’ ti a si vekin a khalmi tuurual pawl hrangah thlarau tirawl thawn khopkham dingah cawmdawltu dingin uanvo neitu an si (Joh. 21:15-17; Tirh. 20:28; 1 Pit.5:2). Hinah hin theih ulmi cu kawhhran sungih Zirhtu saya pohpoh hi Pastor (tuukhal) an si thluh lo. Cuvek hiamhiam in Pastor pohpoh khal Zirhtu saya an si thluh lo. Pastor dingah a hrante ih retmi a um tinak a si.

(e) Zirhtu (Teachers)
          Zirhtu pawl cu Baibal tlawngah siseh, thuzirnak le relkhawmnak pawl ah zirhtu dingih a hleice in uanvo pekmi pawl an si. A hrek cu Pastor dinhmun ah an um nain zirhtu dingih uanvo pekmi khal an si thei. Thuthangha phuangtu an si nain zirhtu dingih uanvo pekmi khal an si thei. Himi zirhtu pawl cun Pathian ṭongkam vekin siseh, Khristian nuntu daan ding siseh, taksa le thlarau lam thu a phunphun hmangin zumtu pawl hnenah zirh vivo tu ding pawl an si. Kawhhran sungah zirh awknak a thupizet ruangah zirhtu ih dinhmun khal a thupi ngaingai a si.

Thufunkhawmnak
          Hi a tlun ih sinak kan tarlangmi pawl hi Thlarau laksawng pawl an si. Pathian ih a hrilmi pawl hnenah a hleice in cuih laksawng pawl a pe hngai. Cuih laksawng khung cu Pathian hnenah dil cio dingah Paul in in zirh hngai (1 Kor. 12:31). Kawhhran timi hi zirh awknak hmun pakhat a si vekin thuzirh awknak kha thupizet ah neih ringring a ul. A pitlingmi zumtu kan si theinak dingah cawmdawl a ul. Cutin kan pitling thluh tik lawngah Bawi Jesuh ih uanvo pekmi kawhhran hnauan pawl kan uan thei ding a si.
          Thlarau laksawng a phunphun a peknak ih tumtahmi cu kawhhranah uansuak theinak ding hrangah a si. Khrih ih ruangpum a simi kawhhran tundinnak hrangah hangso dingin uansuak ding uanvo kan nei. Pastor in a uanvo a thei awk a ul. Hruaitu pawl khalin mah le uanvo fel le hate’n thei in uan cio ding a ul. Thlarau laksawng kan comi cio felzet le hazet in hmang cio ding kan ul. Sungtel pawl khalin mah le uanvo neihmi vekin felzetin uan cio ding a ul. Kawhhran timi cu zumtu pawl kawhkhawm pawlkomnak bur a si vekin cuih kawhhran hansonak ding hrangah mah le tuah dingmi pawl kha felte’n uan cio ding a ul. Cutin uan cio theinak ding hrangah Thlarau laksawng in pe cio. Cuih kan comi Thlarau laksawng hmangin thuthangha karhzai dingin Pathian ih fialmi a hnauan kan uan cio theinak ding hrangah a si. Hi hmun ahhin ‘hnauan’ (ministry) hi Grik ong in ‘diakonia’ ti a siih Pastor lawng sim duhmi a si lo. Sungtel zumtu zate kha sim duhmi a si. Pathian ih hrilmi zumtu zate tinak a si. Pastor cun kawhhran sungtel pawl Pathian hna an uan cio theinak dingah kaihhruaitu ding a si. Evangelist, Missionary le Zirhtu pawl khalin kanmah le dinhmun cio in uan cio ding kan ul. Pastor cun a kawhhran sungtel pawl ih an neihmi talent pawl phorhsuah sak ding. Cule cuih talent vekin uanvo a zem ding a si.
          Thlarau laksawng kan timi pawl hi thungaithlakin kan sim ahcun riantu hnauan lawnglawng a si. Mai’ hlawknak le qhathnemnak hrangah a si lo. Mi pakhat hansonak hrangah a si lo. Khrih ih kawhhran a hansonak dingah le thuthangha karhzainak ding hrangah sawn a si. Pathian uknak ram karhzainak ding hrangah a si. Paul in, “Kan hnenih Thlarau a um kha phunkhat khat in a langih cumi cu miseenpi hathnemnak hrangah a si,” a ti (1 Kor. 12:7). Curuangah kawhhran sung a kilkip a hangso theinak ding hrangah zirh-awk hi a thupi zet. Zirh awknak a um lomi kawhhran cu pawhte fawh lai nauhak bangtuk ah a cang ding a si. Zumtu kan zate’n Thlarau laksawng kan co ngahmi theithiam in Pathian ram karhzainak ding hrangah le a hmin sunglawinak hrangah hmang cio dingah uanvo kan nei a si.

Duhdawtnak le duhsaknak thawn,

Rev. CJ Hrang Hmung, D.Min., PhD.,
Manila, Philippines.
12.01.2014|10:34 am.

No comments:

Post a Comment