Saturday, August 3, 2013

THLACAM SAK AWKNAK IH THUPITZIA


Baibal Caanghril:
“Taimak in thla cam uh; thla nan cam tikah, Pathian hnenih lungawi thu sim phahin thinlung fimtein cam uh. Cuti nan cam tikah Khrih thuthup phuan theinak caan ha Pathian hnen ihsin kan ngah theinak dingah kannih hrang tla-ah in cam sak ve uh. Atu thawng sungih ka umnak khal hi cuih thu ka phuan ruangah a si. Curuangah Khrih Thuthang ka phuan tikah fiangzetin le ka sim ding hrimhrim a si mi vekih ka phuan theinak dingah thla in cam sak uh” (Kolose 4:2-4).
Baibal siarbet: Kolose 4:2-6

Thuhmaihruai
          Thlacamnak hi zumtu nun ah a thupi bikmi sinak pakhat a si. Thlacamnak hi zumtu pawl hrangah lo theih lo ih neih ul tengteng mi a si. ong dang in kan sim asile thlacamnak timi cu Pathian thawn pehzom pawlkomnak a si (Prayer is communication with God). Zumtu pakhat cu amah sersiamtu Pathian thawn pawlkomnak a neih a ul. A neih lo ahcun mihlo a si ding. Thlacam thuhla thawn mah le theih daan in siseh, mah le hmuhtonmi ihsin a phunphun in nganmi tampi a um. Kan hmuhton daan a bang aw lo men ding. Cumi cu a thupi tuk ti langternak a si.
          Thlacamnak timi cu ziang a si? Pathian mihman tampi in thlacamnak timi sullam cu a tanglam bangin an sim cio.
     1.  Thlacamnak timi cu kan duhmi dilnak a si (John R. Rice).
     2.  Thlacamnak timi cu Pathian thawn biak awk a si (Fredrick K. C. Price).
     3.  Thlacamnak timi cu Thlarua Thianghlim hnenah thuron a si (Francis Chan).
     4.  Thla kan cam lo ahcun Pathian kan rinsan lo tinak a si (Warren W. Wiersbe).
     5.  Ka hlawhtlinnak thuthup cu kawhhran mipi pawl ih thlacam saknak hi a si (Charles Spurgeon).
     6.  Ka duhmi si loin ka ulmi lawng Pathian hnenah ka dil (George Moller).
          Thlacam thuhla cu tampi in ka telh nawn lo ding. Kan rel duhmi sawn cu zumtu pakhat le pakhat hrangah thazang pek awk in thlaza cam sak awk ding a thupitzia hi a si. Pakhat le pakhat thlaza cam sak awknak hi zumtu pawlih kan thazaang in cak tertu khal a si. Pakhat le pakhat thla kan cam sak awk ruangih kan ulmi tampi kan ngah heumi pawl sim ding tampi a um ko ding. Thla kan cam sak awknak ruangih hlawthlinnak khal tampi a um ko. Ziangahtile Pathian cu kan thlacamnak in theisaktu a nung Pathian a si.
          A hleice in Pathian hna a uantu Pastor, Evangelist, Missionary le Zirhtu pawl hrangah nasazet in thlacamsak a ul. Caan kim hnauantu an si vekin satan dodalnak a hleice ih a tong theimi an si. Dingfelnak le pumpeknak taktak thawn Pathian hna an uan theinak dingah thlacam sak ding hi a thupi ngaingai. Cutin kan ti tikah Pathian hnauan lotu pawl hrangah thlacam sak nawn lo ding tinak a si lo. Pumpe ih hnauantu pawl hmual nei zetih hna an uan sinsin theinak dingah thlacam sak a ulzia kan tarlang duhmi a si sawn. Curuangah Paul khalin thlacam sak dingah thupi zetin a sim hngaimi thu kan hmu thei.

1.  Taimak suahin thlacam a ul
          Leitlun biaknak zate in thlacam kan nei thluh. Thlacamnak a nei lomi biaknak a um lo kan tile kan palh ding ka zum lo. Biaknak hrekkhat pawl cu nasazet le taimak suahin thlacamnak caan an hmang heu. Kannih zumtu Khristian pawl hi thlacamnak thupi zetih a retmi biaknak pakhat kan si. Thlacamnak thawn pehpar in sim ding tampi a um ko ding.
          Pathian mihman hminthangzet DL Moody ih hlawhtlinnak thuthup hi mallai in tarlang hnik sehla. DL Moody hi Thuthangha simthiam ciamco mi a si lo. Sikhalsehla taimak in thlacamnak a neih ringring ruangih hlawhtling mi a si. A hrangah ruahsannak zianghman a um nawn lonak hmun le harsatnak pittawp a ton lai caan khalah thlacamnak a nei ringring. Ziangahtile Pathian hrangah thil harsa zianghman a um lo tihi a theifiang tuk ruangah a si. Taimak ih thla a camnak ruangah DL Moody tiah Pathian mihman hminthangzet ah a rak cang theinak a si.
          Curuangah zumtu kan si vekin thlacam nun neih ding hi a thupizetmi a si. Paul cun remdaihnak ngah na duh ahcun thlacamnak ah thazang cak a ulbik a ti. Curuangah “Ziang thuhla hmanah donhar in um hlah uh; thla nan cam tinte in nan ulmi cu Pathian hnenah dil uhla lungawi aipuang tein dil uh. Cuticun minung ruah ban lomi Pathian ih daihnak in nan thinlung le nan ruahnak cu Khrih Jesuh ah himte in a kilkhawi ding” a ti (Fil. 4:6-7). Donhar thinphangza pawl kan do theinak dingah le nehsuak theinak dingah kawhhran in “ziangtinkimah lungawi thusim thiam ringring ding” a ul. Kawhhran in a lungawi thei lo ahcun ziangtinso a sungtel pawl cu lungawi nun kan nei thei ding? Curuangah kawhhran in thlacamnak caan pawl hate’n tawlrel in thlacam tlangnak nei tengteng ding a ul a si.

2.  Thlacam saknak hi a thupi tuk
          Paul in Khrih ih thuthup ka phuan theinak dingah le thuthang ka phuan tikah fiangzet le a sinak vekih ka phuan theinak dingah thla in cam sak uh, a ti (Kol. 4:3,4). Pathian thlarau ih hriak a culhmi zumtu cun Pathian thuthup pawl an thei thei. Cuihhnu ah Pathian ih on sakmi caan ha hmang tahratin phuan theinak an ngah. Pathian hnauan timi hi a fate e, a tum e tiah ruah ciamco ding a si lem lo. Kanmah le kan sinak tawkte ciar in kan uan thei tawkte kha rinsantlak ih uan vivo ding hi a thupi sawn a si. Pathian thu kan phuan tikah hmual a neih theimi hi kanmai’ thiam ruangah si loin Pathian ih laksawng kan donmi a si sawn. Napin thlacam saktu kan neih tam le hmual a nei deuhdeuh. Kan Pastor pawl hmual nei zetih Pathian hna an uan theinak dingah zumtu pawlin nasazet le taimak suah in thla kan cam sak ringring ding a ul. Pathian hnauantu cu Pathian ih duhnak vekin pumpek le ap awk nun nei taktak ding hi a thupi zet. A hmin men ih Pathian hnauantu si hi cu duh a um lo nasa. Pathian khalin a hmang dah lo ding.
          DL Moody ih Pathian thusim hmual a neihnak hi amai’ taimak suahin thlacamnak lawngin a si lo. Amai’ hrangah a dunglam ihsin taimak suahin le nasazetin thla a cam sak ringringtu nupi nu pathum ruangah a si. Curuangah thuthangha a phuanmi pawl hi hmual a neizet ih a hlawhtlin theinak a si.
          Paul in a rualpi pawl hnenah amai’ hrang thlacam sak dingah a dil. Zumtu zapi hrangah thlacam sak ding a ulzia hi Paul in a theifiang tuk. Teimak in thlacam ding a thupi zetmi a si. Cuti ih thlacam tik khalah Pathian hnenih lungawi thusimphah in le lungfimte’n cam ding a si. Tuisun zumtu tamsawn cu veikhat hnihte lawng thla kan cam. Harsat vansannak kan ton caan ah thla kan cam deuh cuang a bang. Cumi cu thlacam lo ih kan um lawlaw hnak cun a ha ve ko. Asinain nom caan le remcangzet caan ih thlacam ding kan hngilh heu hi cu a poi zet. Baibal cun catbang loin thlacam dingah in zirh (1 Thes. 5:17). Ziangtinkim parah lungawi thusimnak thawn thla kan cam ding a ul (Kol. 4:2; Fil. 4:6). Kan nom le ramcang caan ah siseh, harsat caan khalah siseh lungawinak thawn thlaza kan cam ringring dingah in zirhmi a si. Johan cun, “Kannih cu Pathian hmaiah ralhatnak kan nei, ziangahtile amai’ duhnak thawn a kaih aw in kan dil ahcun kan dilnak kha in theihsak heh a si ti hi fiangte in kan thei”, a ti (1 Joh. 5:14). {Thawnginn sungih Paul thlacamnak pawl; Fil. 1:9-11; Efe. 1:15-23; 3:14-20; Kol. 1:9-12  sungah siar aw}.
           
3.  Ralhazet in phuang ding
          Paul in thla a cam tikah thawnginn sangka ong dingah a dil lo. Asinain thuthangha phuang dingin sangka on dingah a dil. Ziangahtile dodaltu tampi an um nain hitawk ahhin a hahnemmi hnauan theinak caan ha a um, a ti (1 Kor. 16:9). Antiok khua khalah Pathian in anmah kha a rak hmanzia le Zentail mi pawl Pathian thu zum dingih lamzin a on sakzia pawl an sim (Tirh. 14:27). Thawnginn sungih Paul thlacammi pawl kan zoh tikah amai’ humhimnak hrangah a dil dah hrimhrim lo. Thlarau thazaang cakzet nei dingin le hmual neizet ih thuthangha a phuan theinak ding hrang lawngah a dil tiah kan hmu thei. Paul cu Khrih ruangah thawngthlak a tuar. Cumi cu Zentail mi pawl rundamnak an co theinak ding hrangah a si (Efe. 3:1-13). Judah mi le Zentail mi khal Khrih thawngin pumkhat ah tuah a si zo (Efe. 2:11-22). John Bunyan cu thuthangha a phuang ruangah thawng a tlak. Phuang nawn loih a um ahcun thlahsal ding tiah thuneitu bawi pawlin an sim. Sikhalsehla John Bunyan cun atu in thlah asile atu ka phuang thotho ding, tiah ralhazet in a ti mai. Pathian hnenah, ‘Maw ka Pathian hi pawlin in dawnkham hlah hai seh’, ti in thla a cam.
          Thlacamnak le thuthangha phuan hi a pehzom aw ringring mi a si (Tirh. 6:4). Baibal siar le thlacamnak a tam tikah phuan hiarnak a suak thei. London khuapi ih ummi Charles Spurgeon ih Kawhhran ah a ra lengtu pawl hnenah Spurgeon in thazaang laknak khaan fate a hmuh heu. Spurgeon thu a sim tikah cuih thazaang laknak khaan fate sungah thlacamtu pawl in nasa takin thla an cam sak ringring. Curuangah a hmin a thang zetnak hi mangbang ding a si lem lo. Ka hlawhtlinnak thuthup cu kawhhran mipi pawl ih thlacam saknak hi a si, tiah a sim heu. Zumtu pawlih thlacam saknak thawngin ralhazet ih a phuanmi, a simmi le a zirhmi pawl hi hmual a nei ngaingai. Zumtu kannih  khal cumi cu kan co theimi a si. Nitin kan feh, kan cangvaihnak phah in mi hnenah thu kan sim ding, thu kan relpi tikah thuthangha kha kan telh phah ding a ul. Ralha in phuang kan ul. Cuticun kan biakmi Pathian a sunglawi thei ding a si.

4.  Midang pawl hnenah tettikhaan ding
          Kolose Kawhhran hi zirhsualtu pawlih zirhnak le siatsuahnak pawl an do neh heh hnu ah lungrual zetin Pathian thu phuang ding an ul. Lungkhat thinkhat te’n tetti khan ding an ul. Cumi cu Paul in a forh duhmi a si. Thlarau hlo rundam ding hi Kawhhran ih a thupi bikmi hnauan tum bik a si. Leitlun mi tampi hi satan kut sungah an um ti hi thei ringring ding a thupi ngaingai. Cuih Satan kut sungih a umtu pawl hrangah rundamnak thu phuang ding zumtu pawlih uanvo a si. Tuini ah zumtu zatek sawmkua (90) lam cu kanmah le uanvo hate’n kan uan lo. A hmin men zumtu ah kan um rero men. Ka hlo ti hman thei loin kan hlo rero phah zo a si hmang. Zumtu tampi lakah zatek pahra (10) lawngin thlarau a hlo mi pawl hnenah tetti an khaan, thuthangha an phuang rero a si. Phun dang in kan sim asile zumtu tam sawn cu Pathian thuthangha phuang ding uanvo kan neihmi kan uan lo tinak a si. uanvo kan nei lam kan thei lo khal a si thei. Curuangah Paul in zumtu a si lomi lakih nan tlanleen tikah fimnak thawn tlangleng uhla caan ha nan neihmi paoh kha felfaite’n hmang uh tiah a sim duhmi a si (4:5).
          Pathian thu kan phuan tik khalah mah thuthu ih phuang sisawn loin midang thinlung sungah lut thei ding zawngin sim le phuang thiam ding a ul. Cutin si theinak ding ahcun zirnak tampi nei hmaisa a ul. Midang thinlung um daan tla thei hmaisa a ul. Kawhhran sung zirnak tampi ah tel thei ringring ding hi a thupi ngaingai. Midang hnenih kan zirhmi, kan phuanmi vekin kan nun sung khalah langter ding a thupi zet. Kan simmi vekin kan nunpi ding hi a thupizet ih hmual a neizetmi khal a si fawn. America ram Atlanta khua Baptist Tabernacle Kawhhran ih Pastor a uan dahtu Dr. Bill H. Hougrton ih nunzia hi cawn tlak zetmi pakhat a si. Amai’ nunzia theifiang duhtu pawl in a simmi le a nun daan hi ziang a bang tiah an thei duh ruangah a thupte’n thlingthlatu an thlah. Thlahnih sung an rak thlingthla hnu ah a sim vek cekci in a nung a si, tiah an thei fel ngah. Cuih thu a theitu mi tampi cu Khristian an cang. Caan ha kan neihmi kha felte’n hmang thiam kan ul; ziangahtile kan san hi sansia a si (Efe. 5:16).
          Curuangah caan ha felte’n hmang thiam in kan ongkam khal ngai nuammi le a mawimi hmang thiam dingah zir kan ul. Cuihtlun ah midang in Khrih thuthup an theih duhmi pawl kha thinsauzet le tangdornak thinlung thawn simfiang ding kan ul. An suhmi thuhla pawl khal felfai zetih let thei ringring dingah timtuah cia ringring hi a thupi (1 Pit. 3:15-16).

Thunetnak
          Ca Thianghlim sung kan zoh tikah ‘lei’ ih a thupit zia kan hmu thei (Jeim 3:5-10). ‘Lei’ hi a fate zet. Sikhalsehla himi a fate zetmi ‘lei’ in kap khat lamah mi a siatsuah thei vekin, a dang kap khat lamah mi thinlung a hnem ter thei. A fate zet kona’n kan nunnak ah sia le ha tampi a thlenpi thei. Lei kan hman tikah thlacamnak le thanghat hla saknak ih kan hman a si ahcun a man a nei zet. Asinain mi relsiatnak, ong ha lo le hat lonak a phunphun ah kan hman ahcun hathnemnak zianghman a um lo. Kanmai’ hrangah a hatnak a um lo vekin midang hrangah tluksiatnak a thlenpi thei. Curuangah Paul in, “Nan biak awk tikah ongkam hraang hmang hlah uh; nan ong a theitu pawlin hathnemnak an ngah theinak dingin ong ha le ong mawi hmang uh”, tiah Efesa Kawhhran hnen khal a rak sim dah (Efe. 4:29).
          Kawhhran hanlen pitling vivo theinak dingah kan ‘lei’ hi Pathian thawn pehzomnak hrangah kan hmang thiam a ul nasa. Kan ‘lei’ ruangah mi tampi rilhbah tertu si lo dingin kan ralring a ul. Kan lei kan ralring lo ahcun Kawhhran sungah nom lonak a thlenpi thei. Cuihsin a harhdam lo ding. Cuticun netabikah Kawhhran umsuknak ah a thlenpi thei. Curuangah kan lei hi ralring thiam in ong ha le ong mawi pawl hmang ding kan ul. Kan lei hi Bawipa thanghatnak ah le thlacamnak ah kan hmang thiam sawn ding a thupi ngaingai.
          Tuini kan Kawhhran ah Pathian hmin sunglawi theinak dingah nasazet in thlacam kan ul. Taimak in thlacam kan ul. Kan Kawhhran kilkip a hanso theinak dingah siseh, a harhdammi Kawhhran a si theinak ding hrangah sungtel zumtu kan zate’n taimak in thlacam ringring kan ul a si. Cutin kan cam tikah Pathian hnenih lungawi thusimnak nei phah in thinlung takin thlacam ding kan ul. Zianghman lo dinhmun ihsin atu ih kan dinhmun, kan sinak tiang in khaisang ruangah lungawi thusim rero phahin thlacam ding kan ul a si. Pathian hnauan pawl hrangah nasazet in thlacam sak sinsin ding kan ul. Ralha zet ih thuthangha an phuan theinak dingah thlaza cam sak a ul. Midang pawl hnenih tettikhan theinak dingah thlacam sak a ul. Kanmai’ hrang lawng si loin midang hrangih thlaza cam saknak ah kan hman a ul. Cuticun zumtu kan nun a pitling vivo dingih Pathian a sunglawi sinsin ding a si.
          Hi thu hi Pathian in a hmin sunglawinak hrangah hmang ko seh! Amen.

Duhdawtnak le duhsaknak thawn,

 
Rev. CJ Hrang Hmung, DMin., PhD (Dev.Adm student)
PCU, Manila.
1100/03082013

No comments:

Post a Comment