(What
is about Knowing Jesus Christ?)
Baibal
Caanghril:
“Thildang
ziangtinkim khal hi ziang hmuahhmuah hnakin a sunglawi sawnmi ka Bawipa Khrih Jesuh ka theih ruang ahcun sunnak
pittawp ah ka ruat a si” (Filipi 3:8).
Baibal siarbet: Filipi 3:7-11.
Paul ih nun kan zoh tikah a hmaisa
ahcun Jesuh Khrih le a zumtu pawl dodaltu le hremtu a si. Sikhalsehla Damaskas
fehnak lamzin parah Jesuh Khrih thawn an ton awk hnu ah a ruahnak, a thupom le
Pathian thu a fehpi daan pawl a thleng aw thluh. A nunnak ah Jesuh Khrih lawng
thupibik ah a ret. Jesuh Khrih ih pekmi dingnak le famkimnak cokim thluh a duh.
Cumi cu mai’ zuamnak ruangih ngahmi a si lo. Jesuh Khrih in in pek tik lawngah
ngah theihmi a si. Curuangah Jesuh Khrih theih hi a thupizet a si, tiah Paul in
a nunnak ih a hmuhtonmi pawl hmangin in zirhmi a si.
1. Daan pawl a
hlon thluh (v. 7-8)
Paul cu Jesuh Khrih thawn an ton aw
hnu ah daan thlun tahratin miding a sinak pawl a hlon thluh. Judah daan
thlunnak ruangih hlawknak tiah a ruahmi Farasi sinak le Senhedrin Council upa
sinak pawl khal a tu ahcun sunnak pittawk ah a ruat a si (v.7). Hlan ih a
nunhlun tuahnak hmuahhmuah kha Jesuh Khrih zumtu a si zo ruangah a hlon thluh.
Cuih thil pawl cu zianghman ah a siar nawn lo. A nunnak zatein a thleng aw
thluh thlang a si. Daan thlun hi a ṭha ko,
asinain zohman in kan thlunkim thluh thei lo. Jesuh Khrih zum in amai’ pekmi
daan thar sungih um hi a thupi sawn ih zumtu hrangah hahdamnak le hnangamnak
khal a si.
2. Pathian ih
Dingnak (v. 9)
Judah mi pawl in dingnak tiih an
ruahmi cu daan thukham thlun thluh theinak hi a si. Sikhalsehla Paul in Pathian
ih dingnak a timi cu Jesuh Khrih zumnak (rinnak) ruangih ngahmi dingnak kha a
si. Daan thukham kan thlunnak ruangah miding kan si tiah Judah pawl cun an
ruat. Farasi le daan thukham zirhtu pawlin anmah le anmah miding ih an ruah
awknak cu thukham kan thlun thei a si, tiah an ruah awk ruangah a si. Curuangah
Paul in, “Daan thlun tahratih ngahmi dingnak pawl khal ka nei nawn lo a si” a
tinak a si (v. 9). Minung mithmuh ih kan thlun theimi a lenglam dingnak in
Pathian lung kan tong thei lo. Grik ṭong in
Pathian ih dingnak cu “dikaiosune” a siih “Pathian thawn a dikmi pehzomnak”
tican a si.
Pathian thawn a dikmi pehzomnak neih
theinak dingah daan thukham pawl a cangthei tawkin kan thlun. Sikhalsehla daan
thukham thlunnak thawngin ngahmi dingnak cu hnawnhne men ah ka ruat a si, tiah
Paul in a sim. Atu ahcun Jesuh Khrih zumnak (rinnak) thawngin pehtlaihnak thar,
a dikmi pawlkomnak ka nei zo ih cumi cu daan thlunnak parah hngat loin Jesuh
Khrih zumnak parah a hngat-aw mi a si. Daan thlunnak cu ziang hrang hmanah san
a tlai nawn lo. Jesuh Khrih theifiang lawng hi dingnak taktak a siih kumkhua
nunnak sungah in luhpitu a si. Paul in, “Khrih in Daan cu a cemter zo ruangah
zo khal zumnak a neitu pohpoh cu Pathian thawn rualremnak a ngah a si” a ti
(Rom 10:3-4).
3. Jesuh Khrih
Theih
Lai ṭong
in “theih” timi ṭongfang le Grik ṭong in “ginoskein” an timi “theih” sullam hi an bang
aw lo. Paul in Jesuh Khrih ka thei a ti tikah minung pakhat thawn kan thei awmi
bangtuk si loin an nunnak sungih a khummi khi a si. Thukam Hlun sungah kan hmu
theimi pakhat cu, “Adam le a nupi Evi cu an pawl-aw (Mirang Baibal cun “knew”
tiah a hmang) ih Evi cu nau a keng. Fapa a nei ih ‘Bawipa ih bomnak in fapa ka
nei’ a si, tiah a ti. Cuhrangah a hmin ah Kain a a sak” ti a si (Seem. 4:1).
Hebru ṭong in “yada” an tiih nupi le pasal
karlakih pawl (theih) awknak kha sim duhnak a si. Minung kan theih aw tikah
nupi le pasal dinhmun ih theih awk hi a sangbik a si. Bawi Jesuh ih in simmi
vek kan zoh tikah, “Cu a si ruangah mipa in a nu le a pa a tanta pei ih a nupi
thawn an ko aw ding; cuti cun annih pahnih cu pakhat ah an cang pei, a ti.
Curuangah annih cu pahnih an si nawn lo, pakhat an si” a ti (Mat. 19:5-6; Mar.
10:6-8). Nupi le pasal karlak ah thuhmi zianghman a um nawn lo. Sinak vek cekci
in theih aw thluh khi a si. Midang nih theihsak thei lomi tiangin an theih aw
thluh. Cuvek ṭhianṭhiam
cun Paul in Jesuh Khrih a theih ve daan a si. Thihnak le nunnak hlawm-aw
tiangin a thei. “Ka zummi cu ka thei” a ti tikah Paul ih nunnak sungah Jesuh cu
a nung ih a thuk tukmi kom-awknak, rualrem awknak an nei, tinak a si. Jesuh
Khrih kan theih deuhdeuh ahcun Jesuh Khrih nun in kan nun ah in ciahneh vivo
ding a si. Jesuh Khrih kan theih taktak ahcun Jesuh Khrih in thninlungput kan
co ngah thei ding a si.
4. Jesuh Khrih
thawhsalnak theih (v. 10).
Paul in Jesuh thawhsalnak hi amai’
hrangah cahnak a si, a ti. A liamciami thuanthu pakhat menmen a si lo. A tho
salmi nunnak cu cahnak a neiih ruahsannak in pek. Himi thu hi phunthum in fiangter
theih a si.
a.
Kan
nunnak sungah Jesuh Khrih a thosal: Jesuh Khrih thawhsalnak ruangah
minung kan nunnak sungah a thosalmi Jesuh Khrih nunnak a um ih cahnak in pek.
Cumi nunnak cu Khrih in a thiantermi a siih cahnak a zumtu pawl hnenah in pek.
b.
Ruahsannak
in pek:
Jesuh Khrih thawhsalnak in kan hmailam hrangah ruahsannak in pek. Leitlun taksa
nun a thihnak hi a cemnetnak a si lo, thawhsal nunnak a um hrih timi aamahkhan
in peknak a si. Jesuh Khrih in thihnak a neh bangtukin kan neh ve dingih a
thawhsal bangtukin kan thosal ve ding timi kha fiangtein in thei ter.
c.
Kan
hnenah in umpi: Jesuh Khrih cu thi zo hman sehla thihnak kha a neh
zo ih a thlarau in kan hnenah in umpi. Leitlun cem tiang nan hnenah ka lo umpi
ding tiah thu a kam cia bangtukin nitin kan nunnak ah in umpi. Hnangamnak le
daihnak in pek.
5.
Tuarnak in Jesuh Khrih duhdawtnak in theifiangter (v. 10).
Harsatnak kan tonmi in Pathian ih
duhdawtnak a tharin in theifiang ter. Zumtu diktak cun harsatnak kan tong tikah
Pathian ih duhdawtnak a thar in kan theifiang deuhdeuh ṭheu.
Cuih harsatnak cu tuar ding a harzet ko nain Jesuh Khrih ih tuarnak thawn kan
tahṭhim tikah cun sim le reltlak hman a si nawn
lo. Paul in harsatnak a tuar tikah beidongnak ah a hmang dah lo. Harsatnak le
tuarnak cu zumtu dang pawl thawn an hlawm-aw tikah Pathian cahnak hmual a siih
Pathian sunglawinak langternak a si. Jesuh Khrih ih tuarnak kha kan hlawm ve ih
a thawhsalnak khal kan hlawm ve. Harsatnak kan tuarmi hi dantatnak kan huat
ruangah si loin cuih harsatnak in thuthangṭha
karhzainak hrangah caanṭha petu lehlam a rak si
(2 Kor. 1:5; 4:10-11; Gal. 6:17).
6.
Jesuh Khrih ih sinak kan ṭawm (hlawm) ve.
Kan Bawipa Jesuh a tuarnak kha kan ṭawm ve ih Jesuh Khrih thawn hmunkhat ah a thihnak
khal kan ṭawm ve. Jesuh Khrih kan thei, kan ti
tikah amai’ lamzin kha kan thlun ih a thinglamtah kha kan phur. Kumkhua nunnak
sungah in lutpi ih Jesuh Khrih sinak cekci kha kan ṭawm
ve. Jesuh Khrih theih cu Pathian thu (theology) zirnak sang deuh neihnak kha a
si lo. Kan nunnak in Jesuh Khrih sinak vekih cohlangtu a si sawn. A thihnak ah
kan thi ve dingih a thawhsal nunnak ah kan tho ve ding. Curuangah Bawi Jesuh
theih cu a thihnak le a thawhsalnak, a sinak zate kan ṭawm-aw
kha a si. Bawi Jesuh sinak kan ṭawm ngah ahcun
kan minungpi pawlih harsatnak le tuarnak pawl kha kan ṭawmpi
thei ve ding a si.
Thunetnak
Jesuh Khrih ih pekmi nunnak cotu rundam
fa, mi piangthar ka si, tiah kan thei aw zo maw? Farasi le daan zirhtu saya
pawl bangin mai’ tuahnak in miding si kan tum lai maw? Nunnak tlamtling kan
ngah theinak dingah Jesuh Khrih in ziangkim in tuahsak thluh zo. Paul cu Jesuh
Khrih thawn an tong aw ih a theih ngah taktak tikah a nunnak a zate’n a thleng
aw thluh. Hlan ih kan nunhlun vekih nung ringring cingin mi piangthar, rundam
fa ka si kan ti aw hrih pang maw? Jesuh Khrih kan theih ngah taktak ahcun Paul
bangin kan nunnak khal a thleng aw tengteng ding. Pathian ih faate kan sinak
khal thlarau in in theifiang ter ding. Jesuh Khrih theih timi cu nunthar sungah
tlangleng in pitlin lam pan ih ṭhan vivo hi a si
(Efesa 4:12-16).
Duhdawtnak le
duhsaknak thawn,
Rev. CJ Hrang
Hmung, DMin., PhD (Dev. Adm)
July 27, 2013
10:25 pm.
No comments:
Post a Comment